Հայկական լեռնաշխարհի քարտեզը Հայաստանի պատմության պետական ​​թանգարանի պատին – Карта Армянского нагорья на стене Государственного музея истории Армении – Map of the Armenian Highlands on the wall of the State Museum of History of Armenia

 Հայկական լեռնաշխարհի քարտեզը Հայաստանի պատմության պետական ​​թանգարանի պատին – Карта Армянского нагорья на стене Государственного музея истории Армении – Map of the Armenian Highlands on the wall of the State Museum of History of Armenia

Արատտա - Аратта - Aratta

 Արատտա - Аратта - Aratta

տիրակալներ-ՀԱՅՈՑ ԹԱԳԱՎՈՐՆԵՐ ԵՎ ԹԱԳՈՒՀԻՆԵՐ — правители-ЦАРИ И ЦАРИЦЫ АРМЕНИИ — rulers-KINGS AND QUEENSES OF ARMENIA

տիրակալներ-ՀԱՅՈՑ ԹԱԳԱՎՈՐՆԵՐ ԵՎ ԹԱԳՈՒՀԻՆԵՐ — правители-ЦАРИ И ЦАРИЦЫ АРМЕНИИ — rulers-KINGS AND QUEENSES OF ARMENIA

Հայ ժողովրդի առաջնորդները

Այս թեմայում ես ժամանակագրական հերթականությամբ կազմված ցուցակով կներկայացնեմ Հայ ժողովրդի առաջնորդներին, մարդկանց, ովքեր այս կամ այն ժամանակաշրջանում առաջնորդել են Հայ ժողովրդին կամ նրա մի մասին, գլխավորել կամ ղեկավարել են Հայկական պետությունները կամ պետական միավորները:

1. Արատտա

(Քրմեր, որոնք սկզբում իշխում էին ժառանգաբար, իսկ հետո սկսեցին ընտրվել)

(Հայկազունիներ, ժառանգաբար)

(Տիտղոս – Մեծ Քուրմ)

(Մայրաքաղաք – մինչ մ.թ.ա. 11.08.2492՝ Մեծամոր, մինչ մ.թ.ա. 1980՝ Հայկաշեն, մինչ մ.թ.ա. 1561՝ Արմավիր)

1. Էնսուխքեշդանա քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2610-2560)

2. Դումուզի քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2560 – ուղ. 2492)

3. Հայկ Նահապետ (մ.թ.ա. 2492-2411)

4. Անանուններ քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2411-2270)

5. Ռիշիադադ քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2270-2233)

6. Թախիշաթալ քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2233-2232)

7. Մադակ-Անի քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2232-2205)

8. Էրիդապիզիր քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 2205 – ուղ. 2199)

9. Իմտա քուրմ (մ.թ.ա. 2199-2196)

10. Ինկեշուշ քուրմ (մ.թ.ա. 2196-2190)

11. Սարլագաբ քուրմ (մ.թ.ա. 2190-2184)

12. Շուլմե քուրմ (մ.թ.ա. 2184-2178)

13. Էլուլումեշ քուրմ (մ.թ.ա. 2178-2172)

14. Ինիմագաբեշ քուրմ (մ.թ.ա. 2172-2167)

15. Իգեշաուշ քուրմ (մ.թ.ա. 2167-2161)

16. Իարլագաբ քուրմ (մ.թ.ա. 2161-2146)

17. Իբատ քուրմ (մ.թ.ա. 2146-2143)

18. Իարլանգաբ քուրմ (մ.թ.ա. 2143-2140)

19. Կուրում քուրմ (մ.թ.ա. 2140-2139)

20. Խաբիլկին քուրմ (մ.թ.ա. 2139-2136)

21. Լաերաբում քուրմ (մ.թ.ա. 2136-2134)

22. Արարում քուրմ (մ.թ.ա. 2134-2132)

23. Խաբլում քուրմ (մ.թ.ա. 2132-2129)

24. Պուզուր-որդի քուրմ (մ.թ.ա. 2129-2122)

25. Իարլագանդա քուրմ (մ.թ.ա. 2122-2115)

26. Սիում քուրմ (մ.թ.ա. 2115-2109)

27. Տիգրան Հայկի տոհմից (մ.թ.ա. 2109-2108)

28. Ապիլաշա քուրմ (մ.թ.ա. 2108-2026)

29. Արմենակ Տիգրանի որդի (մ.թ.ա. 2026-1980)

30. Արամայիս որդի (մ.թ.ա. 1980-1940)

31. Ամասիա որդի (մ.թ.ա. 1940-1908)

32. Գեղամ որդի (մ.թ.ա. 1908-1858)

33. Հարմա որդի (մ.թ.ա. 1858-1827)

34. Արամ I Միավորիչ որդի (մ.թ.ա. 1827-1769)

35. Արա I Գեղեցիկ որդի (մ.թ.ա. 1769-1743)

36. Արա II Կարդոս որդի (մ.թ.ա. 1743-1725)

37. Անուշավան Սոսանվեր որդի (մ.թ.ա. 1725-1662)

38. Պարետ որդի (մ.թ.ա. 1662-1612)

1.1. Եգիպտոսի Հայկազուտներ

(սկզբում փաստացի, իսկ հետագայում ձևականորեն ենթարկվում էին Արատտային)

(տիտղոս – կառավարիչ, արքա)

(մայրաքաղաք – 1726-1567 – Ավարիս)

(փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը)

1. Սասուն (Սեսու) (մ.թ.ա. 1725-1707)

2. Հակուբ-հայր (Իակուբհեր) (մ.թ.ա. 1707-1699)

3. Օհանե Հիանալի (Իանե Հիանա) որդի (մ.թ.ա. 1699 – մոտ 1650)

4. Հակոբ I (Ապոպի I) (մ.թ.ա. մոտ 1650-1610)

5. Հակոբ II (Ապոպի II) (մ.թ.ա. մոտ 1610-1600)

6. Կիռնակ (Կեռտա, Կիռտա) (մ.թ.ա. մոտ 1600-1561)

1.2 Հնդկաստանի Հայոմարտներ

(սկզբում փաստացի, իսկ հետագայում ձևականորեն ենթարկվում էին Արատտային)

(տիտղոս – կառավարիչ, արքա)

(մայրաքաղաք – Բահլ)

(փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը)

1. Հայկ Իմարտ (Հայոմարտ, Հայա մարտ/դա) (մոտ 1700-1670)

2. Հայկ-որդի (Խաոսինգխա, Հաոսինգխա) որդի (մոտ 1670-1630)

3. Թահմաուրպա որդի (մոտ 1630-1600)

4. Անի (Աինա) որդի (մոտ 1600-1580)

5. Աժդահա (Աժդահակա) եղբայր (մոտ 1580-1570)

6. Տիրան-Տարոն (Տրաետաոնա) Աժդահայի որդի (մոտ 1570-1540)

7. Մանուչար (Մանուճեհր) (մոտ 1540-1510)

8. Նազար (Նավզար) (մոտ 1510-1480)

9. Զավան (Զավ) (մոտ 1480-1450)

10. Հերշասպ (մոտ 1450-1420)

2.Հինգի թագավորություն

(ձևականորեն ընդունում էին Արմենիի գերագահությունը)

(տիտղոս – Արմենի, Միտանի, Կիլիկիա՝ արքա, Հայա՝ քուրմ, Արարատ՝ զորավար)

(մայրաքաղաք – Արմենի՝ Արմե, Միտանի՝ Վաշշուգանե, Կիլիկիա՝ Ադանա, Հայա՝ Անի, Արարատ՝ Վան)

Հայկական Երրորդ համաշխարհային գերիշխանության փլուզումը կործանարար հետևանքներ ունեցավ գերիշխանության հիմք հանդիսացած պետության` Արատտայի քրմապետության համար, որտեղ խիստ թուլացած կենտրոնական իշխանության պայմաններում երկիրը բաժանվեց հինգ մասի և ստեղծվեցին հինգ անկախ թագավորություններ` Արմենի, Հայա, Արարատ, Միտանի և Կիլիկիա:

2.1. Արմենիի թագավորություն

Այստեղ շարունակեց իշխել Հայկազունիների գլխավոր ճյուղը և այն հանդիսացավ Հայկազունիների ավանդույթների գլխավոր շարունակողը: Այս թագավորությունը, որի գերագահությունը հաճախ միայն ձևականորեն, այնուհանդերձ ընդունում էին մնացած թագավորությունները, ընդգրկում էր Մինչեփրատյան Ծոփքը, Տուրուբերանը, Աղձնիքը, Մոկքը ու Արարատի արևմտյան մասը և իր մեջ տարբեր ժամանակներում ներառում էր բազմաթիվ մանր իշխանություններ: Հետագայում` մ.թ.ա. 765 թ-ին այն միավորվեց Արարատյան թագավորությանը, իսկ ավելի ուշ դարձավ նրա հետնորդը: Արմենիի թագավորության Հայկազունիների գահացանկը այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Արբակ Պարետի որդի (մ.թ.ա. 1612-1568)

2. Զավան որդի (մ.թ.ա. 1568-1531)

3. Փառնակ I որդի (մ.թ.ա. 1531-1478)

4. Սուրեն I որդի (մ.թ.ա. 1478-1433)

5. Հովնանակ որդի (մ.թ.ա. 1433-1403)

6. Վաշտակ որդի (մ.թ.ա. 1403-1381)

7. Հայկակ I որդի (մ.թ.ա. 1381-1363)

8. Ամբակ I որդի (մ.թ.ա. 1363-1349)

9. Առնակ որդի (մ.թ.ա. 1349-1332)

10. Շավարշ I որդի (մ.թ.ա. 1332-1326)

11. Նորայր որդի (մ.թ.ա. 1326-1302)

12. Վստամ որդի (մ.թ.ա. 1302-1289)

13. Կար որդի (մ.թ.ա. 1289-1285)

14. Հորակ որդի (մ.թ.ա. 1285-1267, 1267` նաև Միտանիում)

15. Հրանտ I որդի (մ.թ.ա. 1267-1242)

16. Էնզակ որդի (մ.թ.ա. 1242-1227)

17. Գլակ որդի (մ.թ.ա. 1227-1197)

18. Հորո որդի (մ.թ.ա. 1197-1194)

19. Զարմայր որդի (մ.թ.ա. 1194-1180)

20. Շավարշ II որդի (մ.թ.ա. 1180-1137)

21. Պերճ I որդի (մ.թ.ա. 1137-1102)

22. Արբուն որդի (մ.թ.ա. 1102-1075)

23. Պերճ II որդի (մ.թ.ա. 1075-1035)

24. Բազուկ որդի (մ.թ.ա. 1035-985)

25. Խոյ որդի (մ.թ.ա. 985-941)

26. Հուսիկ որդի (մ.թ.ա. 941-910)

27. Ամբակ II որդի (մ.թ.ա. 910-883)2.2. Հայայի թագավորություն

Այստեղ մ.թ.ա. մոտ XVI դարի սկզբից սկսեց իշխել Անիաների դինաստիան: Այն ընդգրկում էր Եփրատի վերին հոսանքից հյուսիս, արևմտյան հոսանքից արևմուտք, Արաքսի` մինչև Մեծամորի մոտ հարավ թեքվելը, հոսանքից հյուսիս ընկած տարածքը, և իր մեջ ներառում էր նաև 3 խոշոր կիսանկախ իշխանություններ` Կասկան (Փոքր Հայքի հյուսիս-արևմուտքում, որը բնակեցված էր հայերին մոտիկ ազգակից ցեղերով և ըստ էության հայկական էր), Թորգոմա տունը (Անդրեփրատյան Ծոփքի հյուսիս-արևմուտքում) և Մելիդեն (Անդրեփրատյան Ծոփքի հյուսիս-արևելքում)` Մելիտե կենտրոնով: Մ.թ.ա. մոտ XII դարի վերջին այն միավորվեց Արմենիին: Հայայի թագավորության Անիաների և հետագա գահակալների գահացանկը ունի հետևյալ տեսքը.

1. Անանուններ (մ.թ.ա. մոտ 1561-1450)

2. Մարի-Անի (մ.թ.ա. մոտ 1450-1400)

3. Կար-Անի (մ.թ.ա. մոտ 1400 – ուղ. 1375)

4. Հայկ-Անի (մ.թ.ա. 1375-1345)

5. Անա-Անի (մ.թ.ա. 1345-1316)

6. Անանուն (մ.թ.ա. 1316 – մոտ 1260)

7. Միտաս (մ.թ.ա. մոտ 1260-1210)

8. Անանուն (մ.թ.ա. մոտ 1210-1150)

9. Արսեն (մ.թ.ա. մոտ 1150-1100)

2.3. Արարատյան թագավորություն

Այստեղ մ.թ.ա. մոտ XVI դարի սկզբից սկսեց իշխել Արծրունիների դինաստիան: Այն ընդգրկում էր Արարատ նահանգի հիմնական մասը, Պարսկահայքը, Փայտակարանը, Արցախը, Ուտիքը, Սյունիքը, Վասպուրականը, Կորճայքը և իր մեջ ներառում էր նաև Մուսասիրի կիսաանկախ իշխանությունը: Հետագայում այն միավորեց ողջ Հայաստանը: Արարատյան թագավորության Արծրունիների գահացանկը այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Անանուններ (մ.թ.ա. մոտ 1561-1280)

2. Էխլի-Թեշուբ (մ.թ.ա. մոտ 1280-1240)

3. Արուբի I որդի (մ.թ.ա. մոտ 1240-1200)

4. Կալի-Թեշուբ որդի (մ.թ.ա. մոտ 1200-1150)

5. Արուբի II (Կիլի-Թեշուբ) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1150-1100)

6. Անանուններ (մ.թ.ա. մոտ 1100-883)

2.4. Միտանիի թագավորություն

Այստեղ մ.թ.ա. 1561 թ-ից սկսեց իշխել Եգիպտոսից Կիռնակի գլխավորությամբ հեռացած Հայկազուտների դինաստիան: Այն ընդգրկում էր Հայոց Միջագետքը, Անդրեփրատյան Ծոփքն ու Հյուսիսային Ասորիքը և կենտրոնացված պետություն էր: Մ.թ.ա. 1258 թ-ին այն Լուծարվեց, իսկ նրա տարածքն անցավ Ասորեստանին: Միտանիի թագավորության Հայկազուտների գահացանկն ունի հետևյալ տեսքը (փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը).

1. Կիռնակ (Կեռտա, Կիռտա) (մ.թ.ա. մոտ 1561-1555)

2. Շավարշ I (Շուտառնա) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1555-1530)

3. Պարետ (Պարատառնա) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1530-1520)

4. Բաղդասար (Բարսադատար) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1520-1490)

5. Սանասար (Սաուսադատար) եղբայր (մ.թ.ա. մոտ 1490-1450)

6. Արտակ I (Արտադամա) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1450-1410)

7. Շավարշ II (Շուտառնա) որդի (մ.թ.ա. մոտ 1410-1360)

8. Արտաշես (Արտաշումարա) եղբայր (մ.թ.ա. մոտ 1360 – ուղ. 1355)

9. Տուշրատա եղբայր (մ.թ.ա. 1355-1327)

10. Արտակ II (Արտադամա) եղբայր (մ.թ.ա. 1327-1326)

11. Շավարշ III (Շուտուառա) որդի (մ.թ.ա. 1326-1325)

12. Սատոն (Սատիվասա) Տուշրատայի որդի (մ.թ.ա. 1325-1298)

13. Շավարշ IV (Շուտուառա) որդի (մ.թ.ա. 1298-1272)

14. Վասակ (Վասաշատա) որդի (մ.թ.ա. 1272-1268)

15. Հորակ Արմենիի արքա (մ.թ.ա. 1267)

16. Շավարշ V (Շուտառնա) Վասակի որդի (մ.թ.ա. 1267-1258)

Միտանիի թագավորության վասալներ` Հյուսիսային Ասորիքի Կադեշ և Կարքեմիշ քաղաք-պետությունների` Միտանիի Հայկազուտներին ազգակից դինաստիաների գահացանկերն մ.թ.ա. XIV-XIII դարերում ունեն հետևյալ տեսքը (փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը).

2.4.1) Կադեշ

1. Շավարշ (Շուտատառա) (մ.թ.ա. մոտ 1380 – ուղ. 1345)

2. Հայ-տակամա (մ.թ.ա. 1345 – մոտ 1330)

3. Արի-զորավար (Արի-Թեշուբ) (մ.թ.ա. մոտ 1330-1310)

2.4.2) Կարքեմիշ

1. Շարա (Շառումա) (մ.թ.ա. մոտ 1330-1310)

2. Սահուռ (Սաուռունուվա) (մ.թ.ա. մոտ 1310-1290)

3. Անի-զորավար (Ինի-Թեշուբ) (մ.թ.ա. մոտ 1290-1270)

2.5. Կիլիկիայի թագավորություն

Այստեղ մ.թ.ա. մոտ մոտ XVI դարի սկզբից սկսեցին անկախ իշխել տեղի Կիցուադանավանիները: Այն ընդգրկում էր Կիլիկիա նահանգ ը և կազմված էր իրար հետ սերտորեն կապված Ադանավայի իշխանությունից, որն ընդգրկում էր Դաշտային Կիլիկիան, և նրա գերագահության տակ գտնվող Արմադանի իշխանությունից, որն ընդգրկում էր Լեռնային Կիլիկիան: Կիլիկիայի թագավորության Կիցուադանավանիների ու հետագա գահակալների գահացանկն ունի հետևյալ տեսքը (փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը).

1. Պիլիա I (մ.թ.ա. մոտ 1550-1510)

2. Պարիյավատրի (մ.թ.ա. մոտ 1510-1500)

3. Իսպատակսու (մ.թ.ա. մոտ 1500-1480)

4. Սանասար I (Շունաշարա) (մ.թ.ա. մոտ 1480-1470)

5. Պիլիա II (մ.թ.ա. մոտ 1470-1430)

6. Բաղդասար (Բադատիսու) (մ.թ.ա. մոտ 1430-1410)

7. Թալզուշ (մ.թ.ա. մոտ 1410-1400)

8. Սանասար II (Շունաշարա) (մ.թ.ա. մոտ 1400-1360)

9. Տելեպինու քուրմ Սուպիլուլիումա I-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 1360-1334)

10. Պենտիսիլաս քուրմ (մ.թ.ա. մոտ 1334-1260)

11. Մոկացի (Մոկս) (մ.թ.ա. մոտ 1260-1180)

12. Անանուններ (մ.թ.ա. մոտ 1180-883)

3. Արարատյան թագավորություն

(տիտղոս – Մեծ Հովիվ, Զարմանահրաշ Հովիվ, արքա)

(մայրաքաղաք – Վան)

1. Արամ II (մ.թ.ա. 883-840)

2. Լուտիպրի որդի (մ.թ.ա. 840-835)

3. Սարդուր I որդի (մ.թ.ա. 835-828)

4. Իշպուինի որդի (մ.թ.ա. 828-810)

5. Մենուա որդի (մ.թ.ա. 828-810` գահակից, 810-786)

6. Արա III որդի (մ.թ.ա. 786-765)

7. Սարդուր II որդի (մ.թ.ա. 765-735)

8. Ռուսա I որդի (մ.թ.ա. 735-713)

9. Արա IV որդի (մ.թ.ա. 713-685)

10. Ռուսա II որդի (մ.թ.ա. 685-660)

11. Սարդուր III որդի (մ.թ.ա. 660-635)

12. Սարդուր IV որդի (մ.թ.ա. 635-625)

13. Ռուսա III որդի (մ.թ.ա. 625-612)

3.1.Արմենիի թագավորություն,

Հայկազունիներ

1. Կախպակ Ամբակ II-ի որդի (մ.թ.ա. 883-838)

2. Փառնվազ I որդի (մ.թ.ա. 838-805)

3. Փառնակ II որդի (մ.թ.ա. 805-765)

4. Անանուն զորավար-կառավարիչ տոհմից (մ.թ.ա. 765 – մոտ 713)

5. Ինիպ-Թեշուբ զորավար-կառավարիչ (մ.թ.ա. մոտ 713 – ուղ. 673)

6. Հսկա տոհմից (մ.թ.ա. 673-664)

7. Անդարի զորավար (մ.թ.ա.664-656)

8. Պարույր Հսկայորդի Հսկայի որդի (մ.թ.ա. 656-612)

3.2.Կիլիկիայի թագավորություն

1. Կիտա (մ.թ.ա. մոտ 883-835)

2. Կիրա որդի (մ.թ.ա. մոտ 835-790)

3. Ամբարիշ (մ.թ.ա. մոտ 790-750)

4. Սանդարի (մ.թ.ա. մոտ 750-680)

5. Սանասարի (մ.թ.ա. մոտ 680-612)

3.3.Արմաննայի իշխանություն

Արմաննայի (= Ար-Մանիա, Արմենիա, Մաննա) իշխանությունը իր բնույթով հայկական իշխանություն էր, որը հիմք ունենալով Պարսկահայքը, տարբեր ժամանակներում ընդգրկել է նաև Ուրմիա լճի հարավային ափը և Տրպատունիքը: Այս իշխանությունը Արարատյան թագավորության կազմում տարբեր ժամանակներում ունեցել է կիսաանկախ դրություն: Արմաննայի իշխանների ցանկը այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Անդովկ (մ.թ.ա. մոտ 844-815)

2. Զիրտա (մ.թ.ա. մոտ 815-760)

3. Արանզա (մ.թ.ա. մոտ 760-718)

4. Ազա (մ.թ.ա. մոտ 718 – ուղ. 716)

5. Արանզա (մ.թ.ա. 716)

6. Ալանսա (մ.թ.ա. 716 – մոտ 680)

7. Ախշերի (մ.թ.ա. մոտ 680-658)

8. Ուալի (մ.թ.ա. մոտ 658-614)

3.4.Աղձնիքի իշխանություն

Մ.թ.ա. IX դարի առաջին քառորդում Արմենիի թագավորությունից առանձնացած, սակայն գրեթե միանգամից էլ Արարատյան թագավորության գերիշխանությանը ենթարկված այս իշխանությունը հիմնականում ընդգրկում էր Աղձնիք նահանգը: Մ.թ.ա. VIII դարի կեսերին Աղձնիքի իշխանությունը վերացավ, իսկ նրա տարածքը սկսեց ուղղակիորեն ենթարկվել Արարատյան թագավորությանը: Աղձնիքի իշխանների ցանկը այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Գագիկ (մ.թ.ա. մոտ 875-835)

2. Դատաբե (մ.թ.ա. մոտ 835-790)

3. Դատ (մ.թ.ա. մոտ 790-750)

3.5.Տայքի իշխանություն

Տայքի իշխանությունը ժամանակին Հայայի թագավորության մեջ մտնող իշխանություններից էր, որը հետագայում նրա հետ միացել էր Արմենիի թագավորությանը, սակայն մ.թ.ա. IX դարի կեսերին կրկին առանձնացել էր նրանից: Այն իր կազմում ընդգրկում էր Տայքը, Խաղկտիքը, Բարձր Հայքը և Գուգարքը: Մ.թ.ա. VIII դարի կեսերին Տայքի իշխանությունը վերացավ, իսկ նրա տարածքը սկսեց ուղղակիորեն ենթարկվել Արարատյան թագավորությանը: Տայքի իշխանների ցանկն այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Ուտուպուրշի (մ.թ.ա. մոտ 820-790)

2. Մարինի (մ.թ.ա. մոտ 790-764)

3. Ռիուշինի (մ.թ.ա. մոտ 764-760)

4. Նիդինի (մ.թ.ա. մոտ 760-750)

3.6.Մելիդեի իշխանություն

Մելիդեն և Թորգոմա տունը ժամանակին Հայայի թագավորության մեջ մտնող կիսաանկախ իշխանություններ էին, որոնք հետագայում նրա հետ միացել էին Արմենիի թագավորությանը, սակայն մ.թ.ա. IX դարում Թորգոմա տունը արդեն միավորվել էր Մելիդեին, իսկ այն էլ իր հերթին առանձնացել էր Արմենիից: Մ.թ.ա. VII դարի առաջին քառորդում Մելիդեի իշխանությունը վերացավ, իսկ նրա տարածքը սկսեց ուղղակիորեն ենթարկվել Արարատյան թագավորությանը: Մելիդեի իշխանների ցանկն այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը (փակագծերում տրվում է այս անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը).

1. Թաթև (Թուաթե) (մ.թ.ա. մոտ 810-775)

2. Սահակ (Սահու) (մ.թ.ա. մոտ 775-750)

3. Վասակ-Հարմա (Վասուարմա) (մ.թ.ա. մոտ 750-738)

4. Հուլի (մ.թ.ա. մոտ 738 – ուղ. 717)

5. Ամբարիշ (մ.թ.ա. 717-713)

6. Սամվել (Սալմել) (մ.թ.ա. 713 – մոտ 690)

7. Կուրտիկ (Գուրդի) (մ.թ.ա. մոտ 690-680)

3.7.Կոմագենեի իշխանություն

Կոմագենեի իշխանության տարածքը ժամանակին պատկանում էր Միտանիին, նրա անկումից հետո անցավ Ասորեստանին, իսկ հետագայում էլ Արմենիին: Սակայն մ.թ.ա. IX դար առաջին կեսին Կոմագենեի իշխանությունը ևս իր հարևանների նման առանձնացել էր Արմենիից: Մ.թ.ա. VII դարի սկզբում Կոմագենեի իշխանությունը վերացավ, իսկ նրա տարածքը սկսեց ուղղակիորեն ենթարկվել Արարատյան թագավորությանը: Կոմագենեի իշխանների ցանկը այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Խաթուսիլ (մ.թ.ա. մոտ 870-854)

2. Կունդաշպի (մ.թ.ա. մոտ 854-805)

3. Ասպիլուլումե (մ.թ.ա. մոտ 805-770)

4. Կուշտաշպի (մ.թ.ա. մոտ 770-732)

5. Մութթուլու (մ.թ.ա. մոտ 732-700)

3.8.Գուգարքի իշխանություն

Գուգարքի իշխանության տարածքը ժամանակին պատկանում էր Հայայի թագավորությանը, որի կազմում էլ այն միավորվել էր Արմենիին, սակայն Տայքի իշխանության կազմում մ.թ.ա. IX դարում այն կրկին առանձնացել էր Արմենիից: Մ.թ.ա. VIII դարի սկզբին այն իր հերթին անջատվեց Տայքի իշխանությունից, սակայն մի քանի տասնամյակ անց վերացավ, իսկ նրա տարածքը սկսեց ուղղակիորեն ենթարկվել Արարատյան թագավորությանը: Գուգարքի իշխանների ցանկն այս ժամանակաշրջանում ունի հետևյալ տեսքը.

1. Խիլարուդի (մ.թ.ա. մոտ 790-770)

2. Խախանի (մ.թ.ա. մոտ 770-750)

3. Կապուրի (մ.թ.ա. մոտ 750-740)

4.Մեծ Հայքի թագավորություն

Հայկազունիներ

(տիտղոս – Հայոց արքա)

(մայրաքաղաք – Վան)

1. Հրաչյա Պարույր Հսկայորդու որդի (մ.թ.ա. 612-590)

2. Փառնվազ II տոհմից (մ.թ.ա. 590-569` մի մասում)

3. Պաճույճ տոհմից (մ.թ.ա. 590-569` մի մասում)

4. Կոռնակ տոհմից (մ.թ.ա. 590-569` մի մասում)

5. Փավոս տոհմից (մ.թ.ա. 590-569` մի մասում)

6. Հայկակ II տոհմից (մ.թ.ա. 590-569` մի մասում)

7. Երվանդ I Սակավակյաց տոհմից (մ.թ.ա. 569 – մոտ 552, 565 – մոտ 552` ձևականորեն)

8. Տիգրան I Աշխարհակալ որդի (մ.թ.ա. 569-565` գահակից, 565-522)

9. Վահագն Վիշապաքաղ որդի (մ.թ.ա. 522-493)

10. Առավան որդի (մ.թ.ա. 493-475)

11. Ներսեհ որդի (մ.թ.ա. 475-440)

12. Զարեհ որդի (մ.թ.ա. 440-394)

13. Արմոգ որդի (մ.թ.ա. 394-385)

14. Բայղամ որդի (մ.թ.ա. 385-371)

15. Վահան որդի (մ.թ.ա. 371-351)

16. Վահե որդի (մ.թ.ա. 351-331)

4.1 Կիլիկիայի թագավորության

(մայրաքաղաք – Տարսոն)

1. Սիենիս I (մ.թ.ա. մոտ 612-580)

2. Սիենիս II որդի (մ.թ.ա. մոտ 580-540)

3. Սիենիս III Օրոմենդ որդի (մ.թ.ա. մոտ 540-500)

4. Սիենիս IV որդի (մ.թ.ա. մոտ 500-460)

5. Քսենոգոր Օտար (մ.թ.ա. մոտ 460-420)

6. Սիենիս V Սիենիս IV-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 420-360)

7. Արշամ I որդի (մ.թ.ա. մոտ 360-331)

4.2 Բասքյան թագավորություն

(մայրաքաղաք – Տարսիս)

(արքաների տիրապետության տարիները վիճելի են, իսկ փակագծերում տրվում է անունների “միջազգային-ընդունված” ձևը).

1. Գրիգոր (Գորգորիս) (մ.թ.ա. 522 – մոտ 470)

2. Գաբրիել (Գաբիս) (մ.թ.ա. մոտ 470-410)

3. Նորիկ (Նորակս) (մ.թ.ա. մոտ 410-350)

4. Տարոն (Տերոն) (մ.թ.ա. մոտ 350-290)

5. Արգամ (Արգանտոն) (մ.թ.ա. մոտ 290 – ուղ. 250)

4.3 Հայկական XIII սատրապություն

Հիդարնյաններ

1. Հիդարնես I Դարեհ I-ի զինակիցը (մ.թ.ա. 519 – մոտ 500)

2. Հիդարնես II որդի (մ.թ.ա. մոտ 500-460)

3. Հիդարնես III որդի (մ.թ.ա. մոտ 460-430)

4. Արտաշիր որդի (մ.թ.ա. մոտ 430 – ուղ. 404)

5. Երվանդ որդի (մ.թ.ա. 404-360)

6. Դարեհ Կոդոման (մ.թ.ա. 360-337)

7. Միթրդատ (մ.թ.ա. 337-331, մ.թ.ա. 331 – մոտ 325` արքա)

5.Մեծ Հայքի թագավորություն

Երվանդունիներ

(տիտղոս – Հայոց արքա)

(մայրաքաղաք – Արմավիր)

1. Երվանդ II (մ.թ.ա. 331 – մոտ 323)

2. Հրանտ II որդի (մ.թ.ա. մոտ 323-305)

3. Արտավազդ I որդի (մ.թ.ա. մոտ 305 – ուղ. 247)

6.Մեծ Հայքի թագավորություն Արշակունիներ – Արտաշեսյաներ

(տիտղոս – Հայոց արքա, մ.թ.ա. 95-1 նաև արքայից-արքա)

(մայրաքաղաք – մինչև մ.թ.ա. 212՝ Արմավիր, մինչև մ.թ.ա. 201՝ Երվանդաշատ, մինչև մ.թ.ա. 70՝ Արտաշատ, մինչև մ.թ. 62՝ Տիգրանակերտ, մինչև 335՝ Արտաշատ, մինչև 428՝ Դվին)

6.Մեծ Հայքի թագավորություն

Արշակունիներ

(տիտղոս – Հայոց արքա, մ.թ.ա. 95-1 նաև արքայից-արքա)

(մայրաքաղաք – մինչև մ.թ.ա. 212՝ Արմավիր, մինչև մ.թ.ա. 201՝ Երվանդաշատ, մինչև մ.թ.ա. 70՝ Արտաշատ, մինչև մ.թ. 62՝ Տիգրանակերտ, մինչև 335՝ Արտաշատ, մինչև 428՝ Դվին)

1. Վաղարշակ I (մ.թ.ա. 247-225)

2. Արշակ I որդի (մ.թ.ա. 225-212)

3. Երվանդ III Երվանդունի (մ.թ.ա. 212-201)

Արտաշեսյաններ

4. Արտաշես I Արշակ I-ի որդի (մ.թ.ա. 201-189` կառավարիչ, մ.թ.ա. 189-160` արքա)

5. Արտավազդ II որդի (մ.թ.ա. 160-116)

6. Տիրան I եղբայր (մ.թ.ա. 116-115)

7.Տիգրան Ա – (մ.թ.ա. 115-մ.թ.ա. 95)

8. Տիգրան II Մեծ որդի (մ.թ.ա. 95-55,Ապրել է մինչև 38)

9. Արտավազդ III որդի (մ.թ.ա. 55-38` գահակից, 38-31)

10. Արտաշես II որդի (մ.թ.ա. 31-20)

11. Տիգրան III եղբայր (մ.թ.ա. 20-8)

12. Տիգրան IV որդի (մ.թ.ա. 8-5, 2 – մ.թ. 1)

13. Արտավազդ IV Արտավազդ III-ի որդի (մ.թ.ա. 5-2)

14. Էրատո Տիգրան III-ի դուստր (1, 6-12)

Պարթևական ու Հռոմեական դրածոները

15. Արիոբարզան Ատրպատականցի Արտավազդ II-ի որդի (2-4)

16. Արտավազդ V Ատրպատականցի որդի (4-5)

17. Տիգրան V Հրեա Հերովդես I-ի թոռ (5-6)

18. Վոնոն Պարթև Հրահատ IV-ի որդի (12-16)

19. Օրոդ Պարթև Արտավան III-ի որդի (16-18)

20. Արտաշես III Պոլեմոն I-ի որդի (18-34)

21. Արշակ II Պարթև Արտավան III-ի որդի (34-35)

22. Միհրդատ Իբերացի Փարսման I-ի եղբայր (35-37, 47-50)

23. Գիսակ սպարապետ Դիմաքսյան տոհմից (37-41)

24. Կոտիս Թրակիացի Արտաշես III-ի քրոջ որդի (41-47)

25. Հռադամիզդ Իբերացի Փարսման I-ի որդի (50-51, 51-54)

26. Տրդատ I Վաղարշ I-ի եղբայր (51, 54-59, 62-75)

Արշակունիներ

27. Տիգրան VI Հրեա Տիգրան V-ի եղբոր որդի (59-62)

28. Սանատրուկ Աբգար VI-ի որդի (75-110, 91-110` նաև Հայոց Միջագետքում)

29. Աշխադար Բակուրի որդի (110-113)

30. Պարթամասիր եղբայր (113-114)

31. Վաղարշ I Սանատրուկի որդի (114-144)

32. Տիգրան VII Սոհեմոս Հուլիոսի թոռ (144-161, 164-186)

33. Բակուր Վաղարշ III-ի որդի (161-164)

34. Վաղարշ II Վաղարշ I-իորդի (186-198)

35. Խոսրով I Քաջ որդի (198-252)

36. Խոսրով II եղբայր (252 – մոտ 255, 293-298` Արևելյան Մեծ Հայքում)

37. Արտավազդ VI Մանդակունյաց իշխան (մոտ 255 – ուղ. 261)

38. Որմիզդ-Արտաշիր Շապուհ I-ի որդի (261-272)

39. Որմզդակ որդի (272-276)

40. Ներսես Շապուհ I-ի որդի (276-287, 287-293` Արևելյան Մեծ Հայքում)

41. Տրդատ II Մեծ Խոսրով I-ի որդի (274-276, 287-298՝ Արևմտյան Մեծ Հայքում, 298-330)

42. Խոսրով III որդի (330-338)

43. Տիրան II որդի (338-345)

44. Արշակ III որդի (345-368)

45. Պապ որդի (368-374)

46. Վարազդատ հորեղբոր տղա (374-378)

47. Վաղարշակ II Պապիորդի (378)

48. Արշակ IV եղբայր (378` համիշխան, 378-387, 387-388` համիշխան)

49. Խոսրով IV տոհմից (387-388` համիշխան, 388-391, 416)

50. Վռամշապուհ եղբայր (391-416)

51. Շապուհ Հազկերտ I-ի որդի (416-419)

52. Ներսես Ճիճրակաց իշխան (419-422)

53. Արտաշես IV Վռամշապուհի որդի (422-428)

6.1.Փոքր Հայքի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Տրապիզոն)

1. Միթրդատ (մ.թ.ա. 337-331, մ.թ.ա. 331 – մոտ 325` արքա)

2. Հրանտ (մ.թ.ա. մոտ 325-322, 321-270)

3. Նեոպտղոմեոս Գոռոզ (մ.թ.ա. 322-321)

4. Արյուկ I (մ.թ.ա. մոտ 270-250)

5. Արման (մ.թ.ա. մոտ 250-230)

6. Արյուկ II (մ.թ.ա. մոտ 230-201)

7. Միհրդատ (մ.թ.ա. 201-189` կառավարիչ, մ.թ.ա. 189-160 արքա)

8. Անտիպատր (մ.թ.ա. մոտ 160-110)

9. Արկաֆի Միհրդատ VI-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 110-65` ունիա Պոնտոսի հետ)

10. Դեյոտարոս Գալաթացի (մ.թ.ա. 65-48, 44-41` ունիա Պոնտոսի և Գալաթիայի հետ)

11. Արիոբարզան Կապադովկիացի (մ.թ.ա. 48-44` ունիա Կապադովկիայի հետ)

12. Ամյունատես Գալաթացի (մ.թ.ա. 41-33` ունիա Գալաթիայի հետ)

13. Պոլեմոն Պոնտացի (մ.թ.ա. 33-30` ունիա Պոնտոսի հետ)

14. Արտավազդ Ատրպատականցի (մ.թ.ա. 30-20)

15. Արքելայոս Կապադովկիացի (մ.թ.ա. 20 – մ.թ. 17` ունիա Կապադովկիայի հետ)

16. Հռոմի պրովինցիա (17-38)

17. Կոտիս Թրակիացի (38-54, 41-47` ունիա Մեծ Հայքի հետ)

18. Արիստոբուլ Քալկիդիկացի (54-72)

19. Հռոմի պրովինցիա (72-395)

6.2.Ծոփքի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – մինչև Արշամաշատ)

1. Արշամ I Սիենիս V-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 323-280)

2. Սամվել որդի (մ.թ.ա. մոտ 280 – ուղ. 240)

3. Արշամ II որդի (մ.թ.ա. 240-220)

4. Քսերեքս Բռնակալ որդի (մ.թ.ա. 220-201)

5. Զարեհ (մ.թ.ա. 201-189` կառավարիչ, մ.թ.ա. 189-175 արքա)

6. Արկաթիաս որդի (մ.թ.ա. 175-164)

7. Մեհրուժան եղբայր (մ.թ.ա. 164 – մոտ 140)

8. Արտանես որդի (մ.թ.ա. մոտ 140 – ուղ. 94)

9. Միացվեց Մեծ Հայքին6.3.Կոմագենեի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Սամոսատ)

1. Պտղոմեոս (մ.թ.ա. 201-189` կառավարիչ, մ.թ.ա. 189-150 արքա)

2. Սամվել Թեսբե Դիկե որդի (մ.թ.ա. մոտ 150-100)

3. Միհրդատ I Կալինիկ որդի (մ.թ.ա. մոտ 100-92)

4. Միհրդատ II Ֆիլորոմե Միհրդատ I-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 92-70)

5. Անտիոք I Թեոս Դիկե Եպիֆան որդի (մ.թ.ա. մոտ 70-35)

6. Անտիոք II եղբորորդի (մ.թ.ա. մոտ 35-25` համիշխան)

7. Միհրդատ III եղբայր (մ.թ.ա. մոտ 35-25` համիշխան)

8. Միհրդատ IV որդի (մ.թ.ա. մոտ 25 – ուղ. 5)

9. Անտիոք III որդի (մ.թ.ա. 5 – մ.թ. 17, 38)

10. Հռոմի պրովինցիա (17-38)

11. Անտիոք IV Եպիֆան Անտիոք III-ի որդի (38-73)

12. Հռոմի պրովինցիա (73-395)6.4.Հայոց Միջագետքի թագավորություն,

Արշակունիներ

(տիտղոս – արքա, Ավագ այր)

(մայրաքաղաք – Եդեսիա)

1. Արա Արտավազդ II-ի ազգական (մ.թ.ա. 160 – մոտ 127)

2. Մազուր որդի (մ.թ.ա. մոտ 127-120)

3. Բաղդասար որդի (մ.թ.ա. մոտ 120-115)

4. Բակուր I որդի (մ.թ.ա. մոտ 115)

5. Բակուր II որդի (մ.թ.ա. մոտ 115-105)

6. Արման I որդի (մ.թ.ա. մոտ 105-94)

7. Աբգար I Նիզակակից Արման I-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 94-69)

8. Աբգար II Արիարմեն որդի (մ.թ.ա. մոտ 69 – ուղ. 53)

9. Աբգար II Արիարմեն Աբգար I-ի որդի (մ.թ.ա. մոտ 69 – ուղ. 53)

10. Արման II որդի (մ.թ.ա. 53 – մոտ 34)

11. Պակուրի որդի (մ.թ.ա. մոտ 34-30)

12. Աբգար III որդի (մ.թ.ա. մոտ 30 – ուղ. 26)

13. Աբգար IV Սև Արտաշես II-ի որդի (մ.թ.ա. 26-23)

14. Աբգար V Մեծ որդի (մ.թ.ա. 23 – մ.թ. 50)

15. Արման III (մ.թ.ա. 23-6` Հռոմի չիշխած դրածո)

16. Արման IV (մ.թ.ա. 6 – մ.թ. 13` Հռոմի չիշխած դրածո)

17. Անանիա Սակավակյաց Աբգար V-ի որդի (50)

18. Սանատրուկ հորաքրոջ որդի (50-51)

19. Արման V (50-57` Հռոմի չիշխած դրածո)

20. Աբգար VI Սանատրուկի որդի (51-91)

21. Արման VI (57-71` Հռոմի չիշխած դրածո)

22. Սանատրուկ Աբգար VI-ի որդի (91-110` ունիա Մեծ Հայքի հետ)

23. Աբգար VII Հայզուտ որդի (110-116)

24. Պարթամասապատ Խոսրովի որդի (116-121)

25. Արման VII Հայզուտ Աբգար VII-ի որդի (121-138)

26. Արման VIII որդի (138-162, 164-177)

27. Վահե տոհմից (162-164)

28. Աբգար VIII Արման VIII-ի որդի (177-212)

29. Աբգար IX որդի (212-216)

30. Արման IX որդի (214-216` գահակից)

31. Հռոմի պրովինցիա (216-232)

32. Աբգար X Արման IX-ի որդի (232-253)

33. Հռոմի պրովինցիա (253-395)6.5.Կիլիկիայի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Տարսոն)

1. Տարկոնդիմոտ I (մ.թ.ա. 66-31)

2. Տարկոնդիմոտ II Ֆիլիպատոր որդի (մ.թ.ա. 31-17)

3. Արքելայոս Կապադովկիացի (մ.թ.ա. 17 – մ.թ. 38` ունիա Կապադոկիայի հետ)

4. Հռոմի պրովինցիա (38-41)

5. Անտոնիոս Պոլեմոն (41-72)

6. Հռոմի պրովինցիա (72-395)7.Մարզպանական Հայաստան

(տիտղոս – մարզպան)

(մայրաքաղաք – Դվին)

1. Վեհմշապուհ (428-442)

2. Վասակ Սյունի Ուրացող (442-450, 450-451` ձևական)

3. Ատրորմիզդ Արշակունի (451-464)

4. Ատրվշնասպ (464-481)

5. Սահակ Բագրատունի (481-482)

6. Շապուհ (482-484` ձևական)

7. Անդիկան (484-485)

8. Վահան Մամիկոնյան (485-505)

9. Վարդ Մամիկոնյան (505-514)

10. Բուրզան (514-518)

11. Մժեժ Գնունի (518-548)

12. Վշնասպ-Վահրամ (548-555)

13. Դենշապուհ (555-558)

14. Վարազդատ (558-564)

15. Սուրեն (564-572)

16. Վարդան Փոքր Մամիկոնյան (572-580)

17. Միհրան Միհրվանդակ (572-574` ձևական)

18. Ֆիլիպ Դավաճան Սյունի (574-576` ձևական)

19. Տամ-Խոսրով (576-578` ձևական)

20. Վարազ-Վզրուկ (578-579` ձևական)

21. Պահլավ (579-586` ձևական)

22. Մուշեղ Խիզախ Մամիկոնյան (580-590)

23. Հրահատ (586-587` ձևական)

24. Հրարտին-Դատան (587-590` ձևական)

25. Վնդատական-Նիխորական (590-595)

26. Մերկուտ (595 – մոտ 596)

27. Հազդեն (մոտ 596-597)

28. Բուդմա (մոտ 597-598)

29. Գայման (մոտ 598-599)

30. Սմբատ Բազմահաղթ Բագրատունի (մոտ 599 – ուղ. 601)

31. Ջան-Վեհ (601-604)

32. Դատոյան Պարսիկ (604-606)

33. Սենիտամ-Խոսրով (606-608)

34. Աշտատ-Իստայր (608)

35. Շահեն Փուշտիպան (608-609)

36. Շահրայնապետ (609-610)

37. Փարսահնապատ (610-616)

38. Նամդերվշնասպ (616-619)

39. Շահրբլագան (619-624)

40. Ռոզբեհան (624-627)

41. Վարազ-Տիրոց Բագրատունի (627-634)

8.Սատրապական Հայաստան

(տիտղոս – պատրիկ, Հայոց իշխան)

(մայրաքաղաք – Արշամաշատ, Դվին)

1. Գազավոն Կամսարական (388-390)

2. Սամվել Մամիկոնյան (390 – մոտ 420)

3. Վասակ Դավաճան Մամիկոնյան (մոտ 420-460)

4. Անանուն (մոտ 460-505)

5. Հովհան Արշակունի (մոտ 505 – ուղ. 539)

6. Վասակ Մամիկոնյան (539 – մոտ 545)

7. չի նշանակվել (մոտ 545-572)

8. Մորրիկ (մոտ 572-582)

9. Ներսեհ Կամսարական (մոտ 582-590)

10. Հովհան (590-593)

11. Հերակլ Ավագ (593 – մոտ 600)

12. Սուրեն (մոտ 600 – ուղ. 625)

13. Մժեժ Գնունի (625-635)

14. Դավիթ Սահառնունի (635-641)

15. Թեոդորոս Ռշտունի (641-646, 647-654)

16. Թովմա Հույն (646)

17. Սմբատ Վարազ-Տիրոցի Բագրատունի (646-647)

18. Մուշեղ Մամիկոնյան (654-655)

19. Համազասպ Մամիկոնյան (655-661)

20. Գրիգոր Մամիկոնյան (661-685)

21. Աշոտ Բագրատունի (685-689)

22. Ներսեհ Կամսարական (689-693)

23. Սմբատ Բագրատունի (693-726)

24. Աշոտ Կուրացյալ Բագրատունի (726-748)

25. Գրիգոր Մամիկոնյան (748-750)

26. Մուշեղ Մամիկոնյան (750-753)

27. Սահակ Բագրատունի (753-761)

28. Սմբատ Բագրատունի (761-775)

29. Աշոտ Բագրատունի (775-780)

30. Տաճատ Անձևացի (780-785)

31. Սմբատ Բագրատունի (785-804)

32. Աշոտ Քաջ Բագրատունի (804-824)

33. Բագրատ Բագրատունի (824-851)

34. Սմբատ Խոստովանող Բագրատունի (851-855)

35. Աշոտ Բագրատունի (855-885, 885-890` Հայոց արքա)

9.Արցախ-Ուտիքի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Պարտավ)

Առանշահիկներ

1. Վաչե տոհմից (մոտ 451 – ուղ. 460)

2. Վաչագան Բարեպաշտ եղբորորդի (460 – մոտ 510)

3. Գուրգեն որդի (մոտ 510-540)

4. Վռամշապուհ որդի (մոտ 540-596)

5. իշխանությունն անցավ Միհրանյաններին

Միհրանյաններ

1. Միհրան տոհմից (596 – մոտ 598)

2. Արամայիս որդի (մոտ 598-600)

3. Վարդ I որդի (մոտ 600-605)

4. Վարդան Քաջ որդի (մոտ 605-610)

5. Վարդ II որդի (մոտ 610-615)

6. Վարազման եղբայր (մոտ 615-620)

7. Վարազ-Գրիգոր Վարդ II-ի որդի (մոտ 620 – ուղ. 636)

8. Ջիվանշիր I Մեծ որդի (636-681)

9. Վարազ-Տրդատ I եղբորորդի (681-699)

10. Վաչագան-Գագիկ տոհմից (709 – մոտ 720)

11. Ջիվանշիր II տոհմից (մոտ 720 – ուղ. 725)

12. Ստեփանոս I տոհմից (725 – մոտ 750)

13. Շիրո որդի (699-705)

14. Ջիվանշիր III տոհմից (մոտ 740-760)

15. Վարազ-Տրդատ II տոհմից (մոտ 760 – ուղ. 821)

16. Ստեփանոս II Աբլասադ որդի (821-830)

17. թագավորի տիտղոսը վերացավ, իսկ տիրույթներն անցան Առանշահիկ իշխաններին

9.Արցախ-Ուտիքի թագավորություն

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Պարտավ)

Առանշահիկներ

1. Վաչե տոհմից (մոտ 451 – ուղ. 460)

2. Վաչագան Բարեպաշտ եղբորորդի (460 – մոտ 510)

3. Գուրգեն որդի (մոտ 510-540)

4. Վռամշապուհ որդի (մոտ 540-596)

5. իշխանությունն անցավ Միհրանյաններին

Միհրանյաններ

1. Միհրան տոհմից (596 – մոտ 598)

2. Արամայիս որդի (մոտ 598-600)

3. Վարդ I որդի (մոտ 600-605)

4. Վարդան Քաջ որդի (մոտ 605-610)

5. Վարդ II որդի (մոտ 610-615)

6. Վարազման եղբայր (մոտ 615-620)

7. Վարազ-Գրիգոր Վարդ II-ի որդի (մոտ 620 – ուղ. 636)

8. Ջիվանշիր I Մեծ որդի (636-681)

9. Վարազ-Տրդատ I եղբորորդի (681-699)

10. Վաչագան-Գագիկ տոհմից (709 – մոտ 720)

11. Ջիվանշիր II տոհմից (մոտ 720 – ուղ. 725)

12. Ստեփանոս I տոհմից (725 – մոտ 750)

13. Շիրո որդի (699-705)

14. Ջիվանշիր III տոհմից (մոտ 740-760)

15. Վարազ-Տրդատ II տոհմից (մոտ 760 – ուղ. 821)

16. Ստեփանոս II Աբլասադ որդի (821-830)

17. թագավորի տիտղոսը վերացավ, իսկ տիրույթներն անցան Առանշահիկ իշխաններին

10.1Արտանուջի թագավորություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Արտանուջ)

1. Ատրներսեհ I Դավիթի որդի (888-923)

2. Դավիթ I որդի (923-937)

3. Բագրատ եղբայր (937-945)

4. Ատրներսեհ II որդի (945-961)

5. Դավիթ II Մեծ որդի (961-1000)

6. թագավորությունը Լուծարվեց, նրա տարածքն անցավ Բյուզանդիային, իսկ արքայական կոչումը` Քարթլիի թագավորությանը

10.1.1 Կամբեճան-Հերեթիի թագավորություն

Առանշահիկներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Շաքե)

1. Ատրներսեհ Պատրիկ Համամ-Գրիգորի որդի (888-910, 910-920` արքա)

2. Ատրներսեհ որդի (920 – մոտ 943)

3. Իշխանիկ որդի (մոտ 943-960)

4. Դինար մայր (մոտ 960-975)

5. տիրույթներն անցան Արտանուջի թագավորությանը

10.1.2 Արտանուջի դքսություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – դուքս)

(մայրաքաղաք – Արտանուջ)

1. Սմբատ Ատրներսեհի տղա Գուրգենի որդի (873-888)

2. Ատրներսեհ եղբայր (888-896)

3. Բագրատ Գուրգենի տղա Սմբատի որդի (896-909)

4. Գուրգեն-Գուարամ որդի (909-923)

5. Աշոտ Ճարպիկ եղբայր (923-939)

6. Գուրգեն-Գուարամ որդի (939-968)

7. Սմբատ որդի (968-988)

8. Բագրատ եղբայր (988)

9. տիրույթներն անցան Արտանուջի թագավորությանը

10.1.3 Կղարջքի իշխանություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Օլթի)

1. Գուրգեն Աշոտի տղա Ատրներսեհի որդի (881-888` համիշխան Տայքում)

2. Աշոտ որդի (888-918)

3. Գուրգեն որդի (918-941)

4. տիրույթներն անցան Արտանուջի թագավորությանը

10.1.4 Քարադուռի իշխանություն

Օրբելյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Քարադուռ)

1. Լիպարիտ Տայքի Մամիկոնյաններից (մոտ 885-930)

2. Հրահատ-Ռատի որդի (մոտ 930-950)

3. Լիպարիտ որդի (մոտ 950-970)

4. Հրահատ-Ռատի որդի (մոտ 970 – ուղ. 1021)

5. Լիպարիտ Քաջ որդի (1021-1058)

6. Իվանե որդի (1058-1080)

7. Լիպարիտ որդի (1080-1088)

8. Իվանե որդի (1088-1112)

9. Հրահատ-Ռատի որդի (1112-1125)

10. Սմբատ որդի (1125-1150)

11. Լիպարիտ որդի (1150-1158՝ 1158-1177 համիշխան)

12. Իվանե եղբայր (1158-1177՝ համիշխան)

13. Իվանե Լիպարիտի որդի (1177-1186)

14. Լիպարիտ որդի (1186-1226)

15. Իվանե որդի (1226-1258)

16. Սմբատ որդի (1258-1270)

17. տիրույթներն անցան Քարթլիի թագավորությանը

10.1.5 Քարթլիի իշխանություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – կառավարիչ)

(մայրաքաղաք – Ուփլիսցիխե)

1. Աշոտ Ատրներսեհ I-ի որդի (945-954)

2. Սմբատ եղբայր (954-958)

3. Բագրատ Փոքր որդի (958-975)

4. Գուրգեն որդի (975-978` համիշխան)

5. Բագրատ որդի (975-980` համիշխան, 980-1014` Քարթլիի թագավորության արքա)

10.2 Խաչենի թագավորություն

Առանշահիկներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Փառիսոս, Խաչեն)

1. Համամ-Գրիգոր Բարեպաշտ Ատրներսեհի որդի (870-892, 892-մոտ 895` արքա)

2. Սահակ Սևադա որդի (մոտ 895-940)

3. Հովհաննես-Սենեքերիմ որդի (մոտ 940 – ուղ. 1003)

4. Գրիգոր I եղբայր (մոտ 940 – ուղ. 1003` համիշխան)

5. Ֆիլիպ որդի (1003-1054)

6. Սենեքերիմ որդի (1054-1094)

7. Գրիգոր II որդի (1094-1166)

8. Հասան I Կրոնավորյալ աղջկա ամուսին (1166-1170, 1170-1182` համիշխան)

9. Հասան II Մեծ եղբայր (1170-1181` համիշխան)

10. Վախթանգ I Մեծ Հասան I-ի որդի (1182-1214` համիշխան)

11. Վախթանգ II Տանգիկ Հասան II-ի որդի (1182-1214` համիշխան)

12. Հասան-Ջալալ Մեծ որդի (1214-1261)

13. թագավորությունը Լուծարվեց, իսկ նրա տարածքը բաժանվեց իշխանությունների

10.2.1 Դիզակի իշխանություն

Առանշահիկներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Քթիշ)

1. Մովսես Եսայիի որդի (854 – մոտ 890)

2. Եսայի որդի (մոտ 890-920)

3. մոտ 920 թ-ից տիրույթներն անցան Խաչենի թագավորությանը

10.3 Վասպուրականի թագավորություն

Արծրունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Վան)

1. Գագիկ Գրիգոր-Դերենիկի որդի (904-908` համիշխան, 908-942` արքա)

2. Դերենիկ որդի (942-958)

3. Համազասպ եղբայր (958-968)

4. Աշոտ որդի (968-982)

5. Գուրգեն եղբայր (982-1003)

6. Սենեքերիմ-Հովհաննես եղբայր (1003-1021)

7. 1021 թ-ից տիրույթներն անցան Բյուզանդիային

10.3.1 Անձևացիքի իշխանություն

Արծրունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կանգավար)

1. Ատոմ Գուրգեն Ապուպելճի որդի (896 – մոտ 940)

2. Անանուններ (մոտ 940 – ուղ. 968)

3. Գուրգեն Համազասպի որդի (968-982)

4. Բարդուղոմեոս տոհմից (982 – մոտ 987)

5. Դերենիկ Գուրգենի որդի (մոտ 987 – ուղ. 1021)

6. 1021 թ-ից տիրույթներն անցան Բյուզանդիային

10.3.1.1 Մոկաց իշխանություն

Մոկացիներ, Արծրունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Մոկս)

1. Մուշեղ Մոկացի (մոտ 880-920)

2. Անանուններ (մոտ 920 – ուղ. 968)

3. Սենեքերիմ-Հովհաննես Համազասպի որդի (968-1003)

4. տիրույթներն անցան Վասպուրականի թագավորությանը

10.4 Կարսի թագավորություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Կարս)

1. Մուշեղ Աբբաս Քաջի որդի (963-984)

2. Աբբաս որդի (984-1029)

3. Գագիկ որդի (1029-1065)

4. տիրույթներն անցան Բյուզանդիային

10.5 Լոռու թագավորություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Լոռի)

1. Գուրգեն I Աշոտ IV-ի որդի (966-991)

2. Դավիթ I Անհողի որդի (991-1048)

3. Գուրգեն II որդի (1048-1089)

4. Աբբաս I որդի (1089-1113, 1113-1145` համիշխան)

5. Դավիթ II եղբայր (1113-1145` համիշխան)

6. Գուրգեն III որդի (1145-1170)

7. Աբբաս II եղբայր (1170-1176)

8. Աղսարթան որդի (1176-1205)

9. Գուրգեն IV որդի (1205-1258)

10. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Իլխանությանը

10.6 Սյունիքի թագավորություն

Սյունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Կապան)

1. Սմբատ I Սահակի որդի (960-987, 987-998` արքա)

2. Վասակ Քաջ որդի (998-1040)

3. Սմբատ II աղջկա տղա (1040-1044)

4. Գրիգոր եղբայր (1044-1084)

5. տիրույթներն անցան Խաչենի թագավորությանը

10.7 Տարոնի իշխանություն

Բագրատունիներ, Մամիկոնյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Մուշ, Սասուն)

1. Դավիթ Արքայիկ Բագրատունի Բագրատի որդի (878-895)

2. Գուրգեն Բագրատունի Բագրատի տղա Աշոտի որդի (895)

3. Գրիգոր Բագրատունի եղբայր (895-936` համիշխան)

4. Ապուղանեմ Մամիկոնյան Գրիգորի որդի (895-900` համիշխան)

5. Նիկոլայոս-Թոռնիկ Մամիկոնյան որդի (900-945` համիշխան)

6. Չորտվանել Մամիկոնյան որդի (945-967` համիշխան)

7. Աշոտ Բագրատունի Գրիգորի որդի (936-967` համիշխան)

8. Գրիգոր Բագրատունի եղբայր (936-987` համիշխան)

9. Բագրատ Բագրատունի եղբայր (936-987` համիշխան)

10. Թոռնիկ Մամիկոնյան Չորտվանելի որդի (967-987` համիշխան)

11. Վարազ-Վաչե Մամիկոնյան եղբայր (967-987` համիշխան)

12. Չորտվանել Մամիկոնյան որդի (987-991` համիշխան)

13. Չորտվանել-Բագրատ Մամիկոնյան եղբայր (987-998` համիշխան)

14. Բագրատ Մամիկոնյան Թոռնիկի որդի (998 – մոտ 1020)

15. Մուշեղ Մամիկոնյան որդի (մոտ 1020-1030)

16. Թոռնիկ Մեծ Մամիկոնյան որդի (մոտ 1030 – ուղ. 1073)

17. Չորտվանել որդի (1073-1120)

18. Վիգեն որդի (1120-1175)

19. Շահնշահ թոռ (1175-1188)

20. Հեթում որդի (1188-1194)

21. Անանուններ (1194 – մոտ 1595)

Վերջին խմբագրող՝ Lion: 04.09.2009, 08:32:

11.1 Սեբաստիայի թագավորություն

Արծրունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Սեբաստիա)

1. Սենեքերիմ-Հովհաննես Համազասպի որդի (1021-1025)

2. Դավիթ որդի (1025-1036)

3. Ատոմ եղբայր (1036-1080` համիշխան)

4. Աբուսահլ եղբայր (1036-1080` համիշխան)

5. տիրույթներն անցան Դանիշմանյանների էմիրությանը

11.2 Կեսարիայի թագավորություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Կեսարիա)

1. Գագիկ Աշոտ V-ի որդի (1044-1079)

2. Աշոտ որդի (1079-1088)

3. տիրույթներն անցան Իկոնայի սուլթանությանը

11.3 Ծամնդավի թագավորություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – արքա)

(մայրաքաղաք – Ծամնդավ)

1. Գագիկ Աբբասի որդի (1065-1081)

2. տիրույթներն անցան Իկոնայի սուլթանությանը

11.4 Աղթամարի իշխանություն

Արծրունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Աղթամար)

1. Խեդենեկ տոհմից (1022 – մոտ 1040)

2. Թոռնիկ որդի (մոտ 1040 – ուղ.1050)

3. Թադևոս որդի (1050-1060)

4. Թոռնիկ որդի (1060 – մոտ 1090)

5. Աբդլմսեհ որդի (մոտ 1090 – ուղ. 1121)

6. Ստեփանոս որդի (1121-1125)

7. Խեդենեկ որդի (1125 – մոտ 1150)

8. Խեդենեկ որդի (մոտ 1150-1180)

9. տիրույթներն անցան Շահարմենների էմիրությանը

12.1 Փիլարտոս Վարաժնունու

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – մինչև 1077` Եդեսիա, մինչև 1084` Անտիոք, մինչև 1086` Եդեսիա)

1. Փիլարտոս Վարաժնունի (1071-1086)

2. տարածքի որոշ մասն անցավ Իկոնայի սուլթանությանը, որոշ մասն էլ տրոհվեց ավելի մանր ռազմական պետությունների

12.2 Անտիոքի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Անտիոք)

1. Խաչատուր (1071)

2. Վասակ Պահլավունի (1071-1077)

3. տարածքն անցավ Փիլարտոս Վարաժնունու ռազմական պետությանը

12.3 Տրապիզոնի ռազմական պետություն

Գավրասներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Տրապիզոն)

1. Թեոդոր (1071-1098)

2. Գրիգոր որդի (1098-1105, 1106-1126)

3. Հովհան Բագրատունի (1105)

4. Գրիգոր Բագրատունի եղբոր տղա (1105-1106)

5. Կոստանդին Թեոդորի որդի (1126-1140, 1140-1170` միայն Մայկոպում)

6. Միքայել Գրիգորի որդի (1140-1176)

7. Թեոդոր Կոստանդինի որդի (1170-1195` միայն Մայկոպում, 1095-1204)

8. Նիկեփոր Պալեոլոգ (1176-1195)

9. տարածքն անցավ Տրապիզոնի կայսրությանը

12.3.1 Համշենի ռազմական պետություն

Ամատունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Համշեն)

1. Անանուններ (1071-1204)

2. տարածքն անցավ Տրապիզոնի կայսրությանը

12.4 Ապլղարիբ Արծրունու

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Ադանա)

1. Ապլղարիբ Արծրունի (1071-1080)

2. տարածքն անցավ Լամբրոնի ռազմական պետությանը

12.5 Լամբրոնի ռազմական պետություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Լամբրոն)

1. Օշին Հեթումի որդի (1071-1112)

2. Հեթում որդի (1112-1143)

3. Օշին որդի (1143-1170)

4. Հեթում որդի (1170-1198)

5. տիրույթներն անցան Կիլիկիայի թագավորությանը

12.5.1 Պապեռոնի ռազմական պետություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Պապեռոն)

1. Սմբատ Հեթումի որդի (մոտ 1130 – ուղ. 1152)

2. Բակուրան որդի (1152 – մոտ 1180)

3. Վասակ եղբայր (մոտ 1180 – ուղ. 1198)

4. տիրույթներն անցան Կիլիկիայի թագավորությանը

12.6 Ծովքի ռազմական պետություն

Պահլավունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Ծովք)

1. Ապիրատ Քաջ Վասակի որդի (1077-1111)

2. Վասիլ որդի (1111-1150` համիշխան)

3. Շահան եղբայր (1111-1150` համիշխան)

4. Գրիգոր եղբայր (1111-1113` համիշխան, 1113-1166՝ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս)

5. Ներսես եղբայր (1111-1113` համիշխան, 1166-1173՝ Ամենայն Հայոց կաթողիկոս)

6. տարածքն անցավ Արտուխյանների էմիրությանը

12.6.1 Պիրի ռազմական պետություն

Պահլավունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Պիր)

1. Ապլղարիբ Վասակի որդի (1087-1118՝ համիշխան)

2. Լիկ եղբայր (1087-1118՝ համիշխան)

3. տարածքն անցավ Եդեսիայի կոմսությանը

12.7 Ռուբինյանների ռազմական պետություն

Ռուբինյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – մինչև 1170` Վահկա, մինչև 1219` Սիս)

1. Ռուբեն (1080-1095)

2. Կոստանդին որդի (1095-1100)

3. Թորոս որդի (1100-1129)

4. Լևոն Առյուծ եղբայր (1129-1137)

5. Թորոս որդի (1137-1168)

6. Ռուբեն որդի (1168-1170)

7. Մլեհ Թորոսի եղբայր (1170-1174)

8. Ռուբեն Ստեփանեի որդի (1174-1185)

9. Լևոն Մեծ եղբայր (1185-1198, 1198-1219` Հայոց արքա)

12.8 Գող Վասիլի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Քեսուն)

1. Վասիլ Գող (1086-1112՝ համիշխան)

2. Բագրատ եղբայր (1086-1117՝ համիշխան)

3. Վասիլ Տղա Վասիլի որդեգիր (1112-1115՝ համիշխան)

4. Կուրտիկ զինակիր (1115-1117՝ համիշխան)

5. տարածքն անցավ Եդեսիայի կոմսությանը

12.9 Եդեսիայի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Եդեսիա)

1. Թորոս (1086-1087, 1094-1098)

2. Բուզան սելջուկ (1087-1094)

3. իշխանությունն անցավ խաչակիր կոմսերին

12.10 Մելիտեի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – մինչև 1103`Մելիտե, մինչև 1118` Քյախթու)

1. Գաբրիել (1086-1103)

2. Անանուն կին (1103-1118)

3. տարածքն անցավ Դանիշմանյանների էմիրությանը և Իկոնայի սուլթանությանը

12.11 Այնթապի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Այնթապ)

1. Թաթուլ (1086-1104)

2. տարածքն անցավ Բյուզանդիային

12.12 Սևավերակի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Սևավերակ)

1. Պողոս (1086 – մոտ 1124` համիշխան)

2. Նիկեփոր եղբայր (1086 – մոտ 1124` համիշխան)

3. Եսայի Ուրացող Պողոսի որդի (1124 – մոտ 1185)

4. Ստեփանոս Նիկեփորի որդի (մոտ 1185 – ուղ. 1213)

5. տիրույթներն անցան Էյուբյանների սուլթանությանը

12.13 Կարկառի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կարկառ)

1. Կոստանդին (1097-1114)

2. Միքայել Քաջ որդի (1114-1125)

3. Կոստանդին Քաջ որդի (1125-1137)

4. տարածքն անցավ Ծովքի ռազմական պետությանը

12.14 Բարձրաբերդի ռազմական պետություն

Նաթանայելյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Բարձրաբերդ)

1. Թորոս (1151-1159)

2. տարածքն անցավ Ռուբինյանների ռազմական պետությանը

13. Անիի իշխանություն

Պահլավունիններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Անի)

1. Գրիգոր Քաջ Վասակի որդի (1077-1099` համիշխան)

2. Ապիրատ որդի (1099 – մոտ 1150` համիշխան)

3. Գրիգոր-Ապիրատ որդի (մոտ 1150-1190)

4. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Զաքարյանների իշխանությանը

14. Զաքարյանների իշխանություն

(տիտղոս – իշխանաց-իշխան)

(մայրաքաղաք – մինչև 1199` Լոռի, մինչև 1261` Անի, մինչև 1380` Լոռի)

1. Սարգիս Ավագ Խոսրովի որդի (1118-1130)

2. Զաքարե որդի (մոտ 1130-1160)

3. Սարգիս Մեծ որդի (մոտ 1160 – ուղ. 1187)

4. Զաքարե Մեծ որդի (1191-1212` համիշխան)

5. Իվանե եղբայր (1191-1227` համիշխան)

6. Սարգիս Զաքարեի որդի (1212 – մոտ 1240՝ համիշխան)

7. Ավագ Իվանեի որդի (1227-1250՝ համիշխան )

8. Զաքարե Սարգսի որդի (1240-1250՝ համիշխան, 1250-1261)

9. Իվանե եղբայր (1261-1263)

10. Սարգիս որդի (1263-1320)

11. Զաքարե որդի (1320-1330` համիշխան)

12. Խանզադե որդի (1330-1340` համիշխան)

13. Վահրամ եղբայր (1330-1340` համիշխան)

14. Զաքարե որդի (1340-1358)

15. Զազա որդի (1358-1380)

16. Անանուններ

14.1 Գագի իշխանություն

Գագեցիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Գագ)

1. Զաքարե Փոքր Զաքարեի տղա Վահրամի որդի (1191-1204)

2. Վահրամ Քաջ որդի (1204-1252)

3. Աղբուղա որդի (1252 – մոտ 1258)

4. տոհմը սպառվեց

14.2 Թմբկաբերդի իշխանություն

Թմբկաբերդցիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Թմբկաբերդ)

1. Սարգիս Փոքր Զաքարեի տղա Վահրամի որդի (1191-1210)

2. Թաղիադեն որդի (1210-1230)

3. Սարգիս որդի (1230-1270)

4. տիրույթներն անցան Սամցխեի իշխանությանը

14.3 Մահկանաբերդի իշխանություն

Արծրունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Մահկանաբերդ)

1. Վահրամ տոհմից (1080 – մոտ 1130)

2. Սադուն որդի (մոտ 1130-1165)

3. Կուրտ որդի (մոտ 1165-1180` համիշխան)

4. Վասակ եղբայր (մոտ 1165-1080` համիշխան, մոտ 1180-1190)

5. Սադուն որդի (մոտ 1190-1210)

6. Շերբարուկ որդի (մոտ 1210-1240)

7. Սադուն Քաջ որդի (մոտ 1240 – ուղ. 1282)

8. Խութլուբուղա որդի (1282-1293)

9. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Քարթլիի թագավորությանը

14.4 Արագածոտնի իշխանություն

Վաչուտյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Բջնի)

1. Վաչուտ (մոտ 1110-1150)

2. Կուրտ որդի (մոտ 1150-1180)

3. Վաչե Մեծ որդի (մոտ 1180-1235)

4. Կուրտ որդի (մոտ 1235 – ուղ. 1254)

5. Վաչե որդի (1254-1300)

6. Կուրտ որդի (1300-1340)

7. Թեոդորոս որդի (1340-1360)

8. Վանական որդի (1360-1386)

9. տոհմը սպառվեց

14.5 Աղբակյանների իշխանություն

Աղբակյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Վայոց Ձոր)

1. Աղբակ Վախթանգ Սակրի որդի (մոտ 1100-1120)

2. Դլեն որդի (մոտ 1120-1140)

3. Աղբակ որդի (մոտ 1140-1160)

4. Վասակ որդի (մոտ 1160-1215)

5. Բաբեկ որդի (մոտ 1215 – ուղ. 1222)

6. Պռոշ Քաջ Վասակի որդի (1222-1284)

7. Հասան որդի (1284-1299)

8. Էաչի որդի (1299-1317)

9. Հասան որդի (1317-1351)

10. տոհմը սպառվեց

14.6 Ծարի իշխանություն

Դոփյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Ծար)

1. Հասան Վախթանգ Սակրի որդի (մոտ 1130 – ուղ. 1204)

2. Գրիգոր որդի (1204-1260)

3. Հասան որդի (1260-1287)

4. Գրիգոր որդի (1287 – մոտ 1315)

5. Վահրամ որդի (մոտ 1315-1350)

6. Հասան որդի (մոտ 1350 – ուղ. 1385)

7. Վահրամ որդի (1385-1430)

8. դարձավ Մելիքություն

14.7 Սյունիքի իշխանություն

Օրբելյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կապան)

1. Լիպարիտ Սմբատի որդի (1177-1184` համիշխան)

2. Էլիկում որդի (1180-1184` համիշխան)

3. Լիպարիտ որդի (1184-1226)

4. Էլիկում որդի (1226-1253)

5. Սմբատ եղբայր (1253-1271)

6. Տարսայիճ եղբայր (1273-1290)

7. Էլիկում որդի (1290-1300)

8. Բուրթել որդի (1300-1348)

9. Բեշքեն որդի (1348-1377)

10. Իվանե Բուրթելի որդի (1377-1386` համիշխան)

11. Գուրգեն եղբայր (1377-1386` համիշխան)

12. Սմբատ Իվանեի որդի (1386-մոտ 1400)

13. Բեշքեն եղբայր (մոտ 1400 – ուղ. 1407)

14. Բղեն Սմբատի որդի (1407-1438)

15. Ռուստամ Բեշքենի որդի (1438 – մոտ 1468)

16. տոհմը սպառվեց

14.8 Դսեղի իշխանություն

Մամիկոնյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Դսեղ)

1. Սարգիս Օրբելյան կրտսեր սեպուհ (1177-1196)

2. Մարզպան որդի (1196 – մոտ 1230)

3. Գրիգոր որդի (մոտ 1230-1260)

4. անանուններ

14.9 Ուտիքի իշխանություն

Բագրատունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Մածնաբերդ)

1. Թաղիադեն տոհմից (1258 – մոտ 1290` համիշխան)

2. Աղսարթան եղբայր (1258 – մոտ 1290` համիշխան)

3. Փահլեվան եղբայր (1258 – մոտ 1290` համիշխան)

4. Սարգիս Թաղիադենի որդի (մոտ 1290 – ուղ. 1315` համիշխան)

5. Հովհաննես որդի (մոտ 1290 – ուղ. 1315` համիշխան)

6. տիրույթներն անցան Քարթլիի թագավորությանը

14.10 Հասան-Ջալալյանների իշխանություն

Հասան-Ջալալյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Խաչեն)

1. Իվանե-Աթաբեկ Հասան-Ջալալի որդի (1261-1287)

2. Ջալալ որդի (1287 – մոտ 1340)

3. Իվանե որդի (մոտ 1340-1380)

4. Ջալալ որդի (մոտ 1380 – ուղ. 1431)

5. Ալբասադ որդի (1431-1456)

6. Սայտոն որդի (1456-1470)

7. դարձավ Մելիքություն

15. Սեֆեդինյանների իշխանություն

Սեֆեդինյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Աղթամար)

1. Սեֆեդին Արքայուն Խեդենեկի փեսա (մոտ 1180-1240)

2. Ստեփանոս որդի (մոտ 1240-1296)

3. Զաքարիա որդի (մոտ 1296 – ուղ. 1336)

4. Ստեփանոս որդի (1336-1346)

5. Դավիթ որդի (1346 – մոտ 1368)

6. Զաքարիա որդի (մոտ 1368 – ուղ. 1393)

7. Դավիթ որդի (1393-1433)

8. Զաքարիա որդի (1433-1464)

9. Ստեփանոս եղբորորդի (1464, 1464-1467` համիշխան, 1467-1489)

10. Սմբատ Արքա եղբայր (1464-1467` համիշխան)

11. Զաքարիա որդի (1489 – մոտ 1496)

12. Ատոմ որդի (մոտ 1496-1507)

13. Հովհաննես որդի (մոտ 1507-1512)

14. Գրիգորիս Մեծ որդի (մոտ 1512-1544)

15. Գրիգորիս Փոքր տոհմից (մոտ 1544-1586)

16. Գրիգոր Փոքր տոհմից (մոտ 1586-1605)

17. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան ընտրովի կաթողիկոսներին

16. Մակվի իշխանություն

Ամատունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Մակու)

1. Զաքարիա տոհմից (մոտ 1280-1310)

2. Պետրոս եղբայր (մոտ 1310-1360)

3. Նուր-էդ-Դին որդի (մոտ 1360-1410)

4. Սոյուրղաթմիշ որդի (մոտ 1410 – ուղ. 1427)

5. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Ղարա-ղոյունլուների էմիրությանը

17. Կիլիկիայի թագավորություն

Ռուբինյաններ, Հեթումյաններ, Լուսինյաններ, Նղրյաններ

(տիտղոս – Թագավոր Հայոց)

(մայրաքաղաք – մինչև 1375` Սիս, մինչև 1425` Բարձրաբերդ)

1. Լևոն I Մեծ Ռուբինյան Ստեփանեի որդի (1198-1219)

2. Զաբել Ռուբինյան աղջիկ (1219-1220, 1223-1226)

3. Ռուբեն-Ռայմոնդ Ռուբինյան Լևոն I-ի եղբոր թոռ (1220)

4. Ֆիլիպ Անտիոքցի Բոհեմունդի որդի (1220-1223)

5. Հեթում I Հեթումյան Կոստանդին Վասակի Հեթումյանի որդի (1226-1269)

6. Լևոն II Հեթումյան որդի (1269-1289)

7. Հեթում II Հեթումյան որդի (1289-1294, 1295-1296, 1297-1298, 1299-1305)

8. Թորոս Հեթումյան եղբայր (1294-1295)

9. Սմբատ III Բռնակալ Հեթումյան եղբայր (1296-1297)

10. Կոստանդին I Հեթումյան եղբայր (1298-1299)

11. Lևոն III Հեթումյան Թորոսի որդի (1305-1307)

12. Օշին Հեթումյան Լևոն II-ի որդի (1307-1320)

13. Լևոն IV Մեղսագործ Հեթումյան որդի (1320-1342)

14. Կոստանդին II Լուսինյան Լևոն II-ի աղջկա որդի (1342-1344)

15. Կոստանդին III Նղրյան Բալդուինի որդի (1344-1363)

16. Մարիոն կին (1363-1364, 1373-1374)

17. Կոստանդին IV Նղրյան Կոստանդին III-ի եղբայր Հեթումի որդի (1364-1373)

18. Լևոն V Լուսինյան Կոստանդին II-ի եղբայր Հովհանի որդի (1374-1375)

19. Կոստանդին V Նղրյան Կոստանդին IV-ի եղբայր (1375-1424)

20. Կոստանդին VI Նղրյան որդի (1424-1425)

21. թագավորությունը Լուծարվեց, առաջացան ռազմական պետություններ17.1. Պապեռոնի իշխանություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Պապեռոն)

1. Կոստանդին Թագավորահայր Վասակի որդի (1198-1263)

2. Սմբատ Սպարապետ որդի (1263-1277)

3. Կոստանդին որդի (1277 – մոտ 1300)

4. տիրույթներն անցան Կիլիկիայի թագավորությանը

17.2. Լամբրոնի իշխանություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Լամբրոն)

1. Կոստանդին Հեթումի որդի (1198-1250)

2. Վասակ որդի (1250-1285)

3. Հեթում որդի (1285 – մոտ 1290)

4. Ռայմոնդ Քաջ որդի (մոտ 1290-1320)

5. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Կիլիկիայի թագավորությանը17.3. Կոռիկոսի իշխանություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կոռիկոս)

1. Օշին Հեթում I-ի եղբայր (1220-մոտ 1253)

2. Գրիգոր որդի (մոտ 1250 – ուղ. 1280)

3. Հեթում Պատմիչ որդի (1280-1305)

4. Օշին որդի (1305-1307)

5. Հեթում որդի (1307-1320)

6. Օշին եղբայր (1320-1329` համիշխան)

7. Կոստանդին եղբայր (1320-1329` համիշխան)

8. Օշին Հեթումի որդի (1329-1360)

9. Շահան որդի (1360-1375)

10. տոհմը սպառվեց, տիրույթներն անցան Կիլիկիայի թագավորությանը

17.4. Նղրի իշխանություն

Հեթումյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Նղր)

1. Կոստանդին Վասակ Լամբրոնցու որդի (1285-1307)

2. Վասակ որդի (1307-1328)

3. Բալդուին եղբայր (1328-1336)

4. Կոստանդին որդի (1336-1344, 1344-1363` Հայոց արքա)

5. Հեթում Քաջ եղբայր (1344-1378)

6. Գևորգ որդի (1378 – մոտ 1420)

7. տոհմը սպառվեց

18.1 Բարձրաբերդի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Բարձրաբերդ)

1. Անանուններ (1425-1465)

2. տարածքն անցավ Մամլուքյան սուլթանությանը

18.2 Կապանի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կապան)

1. Անանուն (1425-1435)

2. տարածքն անցավ Մամլուքյան սուլթանությանը

18.3 Վահկայի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Վահկա)

1. Անանուններ (1425-1466)

2. տարածքն անցավ Զուլքադարյանների էմիրությանը

18.4 Ծամնդավի

ռազմական պետություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Ծամնդավ)

1. Անանուններ (1425-1466)

2. տարածքն անցավ Զուլքադարյանների էմիրությանը

18.5 Զեյթունի

ռազմական պետություն

(կառավարման մարմին – 4 կամ 5 տոհմերից ընտրվող իշխանների ավագների խորհուրդ)

(մայրաքաղաք – Զեյթուն)

1. Ենիտունյաններ (մոտ 1425-1923)

2. Սուրենյանցներ (մոտ 1425-1923)

3. Շավրոյաններ (մոտ 1425-1923)

4. Յաղուբյաններ (մոտ 1785-1923)

5. Նորաշխարհյաններ (մոտ 1870-1923)

6. տարածքն անցավ Թուրքիայի Հանրապետությանը

18.6 Համշենի ռազմական պետություն

Ամատունիներ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Համշեն)

1. Առաքել տոհմից (1386-1425)

2. Դավիթ որդի (1425-1440)

3. Վարդ որդի (1440-1450)

4. Վեքե որդի (1450-1460)

5. Դավիթ որդի (1460-1489)

6. Անանուններ տոհմից (1489 – մոտ 1800)

7. տիրույթներն անցան Օսմանյան սուլթանությանը

19.1 Գանձասարի մելիքություն

Հասան-Ջալալյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Գանձասար)

1. Սայտոն Ալբասադի որդի (1456-1470)

2. Վելիջան որդի (1470 – մոտ 1510)

3. Խաթիր որդի (մոտ 1510-1540)

4. Սարգիս որդի (մոտ 1540-1560)

5. Ջալալ-բեկ որդի (մոտ 1560-1610)

6. Հովհաննես որդի (մոտ 1610 – ուղ.1634)

7. Գրիգոր որդի (1634-1657)

8. Պետրոս որդի (1657-1675)

9. Երեմիա որդի (1675-1700)

10. Սիմոն տոհմից (1700-1702)

11. Եսայի Պատմիչ տոհմից (1702-1728)

12. Ալավերդի տոհմից (1728-1763)

13. Հովհաննես որդի (1763-1786)

14. Սարգիս եղբայր (1786-1828)

15. տիրույթներն անցան Ռուսական կայսրությանը

19.2 Վարանդայի մելիքություն

Մելիք-Դոփյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Շուշի)

1. Սայտոն Շահնշահի որդի (մոտ 1430 – մոտ 1480)

2. Իշխան որդի (մոտ 1510-1540)

3. Միրզախան որդի (մոտ 1540-1560)

4. Պապ որդի (մոտ 1560-1570)

5. Ավան եղբայր (մոտ 1570-1590)

6. Միրզա-բեկ Շահնազարի որդի (մոտ 1603-1640)

7. Բաղր-խան որդի (մոտ 1640-1650)

8. Բաղր որդի (մոտ 1650-1670)

9. Շահնազար որդի (մոտ 1670-1695)

10. Բաղր որդի (մոտ 1695-1725)

11. Հուսեյն եղբայր (մոտ 1725 – ուղ. 1736)

12. Հովսեփ որդի (1736-1749)

13. Շահնազար Դավաճան եղբայր (1749-1792)

14. Ջումշուդ որդի (1792-1799)

15. Ջանիբաշխի որդի (1799-1810)

16. Հովհաննես եղբայր (1810-1828)

17. տիրույթներն անցան Ռուսական կայսրությանը

19.3 Գեղարքունիքի մելիքություն

Մելիք-Շահնազարյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Սոթք)

1. Բաղր Շահնազարի որդի (մոտ 1468-1510)

2. Հախիջան որդի (մոտ 1510-1515)

3. Առան որդի (մոտ 1515-1520)

4. Ադամ որդի (մոտ 1520-1530)

5. Ավան եղբայր (մոտ 1530-1540)

6. Փաշիկ որդի (մոտ 1540-1550)

7. Դանիել որդի (մոտ 1550-1565)

8. Մուզաֆար որդի (մոտ 1565-1580)

9. Իշխան որդի (մոտ 1580-1590)

10. Մելիքսեթ որդի (մոտ 1590-1600)

11. Շահնազար որդի (մոտ 1600-1608)

12. Յավրի-բեկ որդի (մոտ 1608-1625)

13. Աբով եղբայր (մոտ 1625-1630)

14. Բալասան որդի (մոտ 1630-1640)

15. Մելիք-բեկ որդի (մոտ 1640-1670)

16. Միրզախան որդի (մոտ 1670-1710)

17. Սարգիս որդի (մոտ 1710-1730)

18. Մելիքջան որդի (մոտ 1730 – ուղ. 1735)

19. Մանուչար որդի (1735-1747)

20. տոհմը սպառվեց

19.4 Գյուլիստանի մելիքություն

Մելիք-Բեգլարյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Գյուլիստան)

1. Աբով Սև (մոտ 1604 – ուղ. 1632)

2. Բեգլար որդի (1632 – մոտ 1650)

3. Աբով Կաղ որդի (մոտ 1650-1690)

4. Եսայի որդի (մոտ 1690-1710)

5. Թամրազ եղբայր (մոտ 1710-1730)

6. Հովսեփ Քաջ Աբովի որդի (մոտ 1730-1780)

7. Բեգլար որդի (մոտ 1780 – ուղ.1781)

8. Թամրազ եղբայր (1781 – մոտ 1785)

9. Աբով Քաջ որդի (մոտ 1785 – ուղ. 1828)

10. տիրույթներն անցան Ռուսական կայսրությանը

19.5 Սյունիքի մելիքություն

Մելիք-Փարսադանյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Կապան)

1. Փարսադան (1640 – մոտ 1650)

2. Սարգիս որդի (մոտ 1650-1670)

3. Բալասան որդի (մոտ 1670-1690)

4. Փարսադան որդի (մոտ 1690-1724)

5. Բալասան որդի (մոտ 1724-1750)

6. Փարսադան որդի (մոտ 1750-1780)

7. տոհմը սպառվեց

19.6 Ջրաբերդի մելիքություն

Մելիք-Իսրայելյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Ջրաբերդ)

1. Եսայի (մոտ 1680-1710)

2. Ալաղուլի եղբայր (մոտ 1710 – ուղ.1750)

3. Հաթամ եղբայր (1750-1783)

4. Մեջլում Քաջ որդի (1783-1796)

5. Ռոստոմ Քաջ որդի (1796-1798)

6. Հաթամ որդի (1798-1828)

7. տիրույթներն անցան Ռուսական կայսրությանը

19.7 Դիզակի մելիքություն

Մելիք-Եգանյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Դիզակ)

1. Ղուկաս (մոտ 1680-1710)

2. Եգան Մեծ որդի (մոտ 1710 – ուղ.1744)

3. Արամ որդի (1744-1745)

4. Եսայի եղբայր (1745-1781)

5. Բախտամ տոհմից (1781-1795)

6. Աբբաս Դաժան որդի (1795-1828)

7. տիրույթներն անցան Ռուսական կայսրությանը

19.8 Տաթևի մելիքություն

Մելիք-Բաղրյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Տաթև)

1. Բաղր (մոտ 1680 – ուղ.1722)

2. տոհմը սպառվեց, իսկ տիրույթներն անցան Մելիք-Փարսադանյաններին

19.9 Սիսիանի մելիքություն

Մելիք-Սաֆրազյաններ

(տիտղոս – մելիք)

(մայրաքաղաք – Սիսիան)

1. Սաֆրազ (մոտ 1680-1710)

2. տոհմը սպառվեց, իսկ տիրույթներն անցան Մելիք-Փարսադանյաններին

19.10 Սյունիքի իշխանություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Կապան)

1. Դավիթ-բեկ (1722-1728)

2. Մխիթար Սպարապետ (1728-1730)

3. Աբրահամ Սպարապետ (1730-1736)

4. իշխանությունն անցավ մելիքներին

20.1 Սասունի իշխանություն

Մամիկոնյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Սասուն)

1. Անանուններ (մոտ 1595-1650)

2. Հոլո տոհմից (մոտ 1650-1690)

3. Գորգե որդի (մոտ 1690-1720)

4. Հեպո որդի (մոտ 1720 – ուղ. 1769)

5. Պողոս որդի (1769 – մոտ 1810)

6. Սերգո որդի (մոտ 1810 – ուղ. 1878)

7. Պետո որդի (1878-1894)

8. տոհմը սպառվեց, իշխանությունն անցավ ֆիդայական առաջնորդներին

20.2 Սավուրի իշխանություն

Սավուրյաններ

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Սավուր)

1. Անանուններ (մոտ 1595-1920)

2. տիրույթներն անցան Օսմանյան սուլթանությանը

20.3 Սղերդի իշխանություն

(տիտղոս – իշխան)

(մայրաքաղաք – Սղերդ)

1. Տեր-Պողոս (մոտ 1800-1840)

2. Անանուններ տոհմից (մոտ 1840-1920)

3. տիրույթներն անցան Օսմանյան սուլթանությանը

21. Հայաստանի I Հանրապետություն

(տիտղոս – վարչապետ)

(մայրաքաղաք – Երևան)

1. Հովհաննես Քաջազնունի (28.05.1918-19.06.1919)

2. Ալեքսանդր Խատիսյան (21.06.1919-12.05.1920)

3. Համազասպ Օհանջանյան (12.05.1920-25.11.1920)

4. Սիմոն Վրացյան (25.11.1920-02.12.1920, 26.04.1921-13.07.1921)

5. Գարեգին Նժդեհ (25.12.1920-26.04.1921)

6. Հայաստանի I Հանրապետությունը Լուծարվեց, իսկ նրա տարածքն անցավ Հայաստանի II Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությանը` մտնելով ԽՍՀՄ կազմի մեջ:

22. Հայաստանի II Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն

(տիտղոս – ՀԿԿ կենտկոմի առաջին քարտուղար)

(մայրաքաղաք – Երևան)

1. Գևորգ Ալիխանյան (03.12.1920-04.04.1921)

2. Սարգիս Սրապիոնյան (04.04.1921-26.01.1922)

3. Աշոտ Հովհաննիսյան (26.01.1922-15.11.1927)

4. Հայկ Հովսեփյան (15.11.1927-12.09.1928)

5. Հայկազ Կոստանյան (12.09.1928-24.05.1930)

6. Աղասի Խանջյան (24.05.1930-09.07.1936)

7. Ամատունի Վարդապետյան (13.07.1936-21.09.1937)

8. Գրիգորի Հարությունյան (24.09.1937-12.03.1953)

9. Սուրեն Թովմասյան (12.03.1953-28.12.1960)

10. Յակով Զարուբյան (28.12.1960-05.02.1966)

11. Անտոն Քոչինյան (05.02.1966-24.11.1974)

12. Կարեն Դեմիրճյան (24.11.1974-21.05.1988)

13. Սուրեն Հարությունյան (21.05.1988-05.04.1990)

14. Վլադիմիր Մովսիսյան (05.04.1990-28.11.1990)

15. Լևոն Տեր-Պետրոսյան (28.11.1990-16.10.1991` ՀԽՍՀ գերագույն խորհրդի նախագահության նախագահ, 16.10.1991-04.02.1998` ՀՀ նախագահ)

16. Հայաստանի II Հանրապետությունը Լուծարվեց, իսկ նրա տարածքն անցավ Հայաստանի III Հանրապետությանը:

23. Հայաստանի III Հանրապետություն

(տիտղոս – Նախագահ)

(մայրաքաղաք – Երևան)

1. Լևոն Տեր-Պետրոսյան (16.10.1991-04.02.1998)

2. Ռոբերտ Քոչարյան (04.02.1998-09.04.2008)

3. Սերժ Սարգսյան (09.04.2008 – առ այսօր)

23.1 Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն

(տիտղոս – Նախագահ)

(մայրաքաղաք – Ստեփանակերտ)

1. Լեոնարդ Պետրոսյան (12.09.1990-08.01.1992)

2. Արթուր Մկրտչյան (08.01.1992-14.14.1992)

3. Գեորգի Պետրոսյան (14.14.1992-02.09.1993)

4. Կարեն Բաբուրյան (02.09.1993-22.12.1994)

5. Ռոբերտ Քոչարյան (22.12.1994-20.03.1997)

6. Արկադի Ղուկասյան (20.03.1997-19.07.2007)

7. Բակո Սահակյան (19.07.2007 – առ այսօր)

8. Արայիկ Հարությունյան (2020 – առ այսօր)

Лидеры армянского народа

В этой теме я представлю хронологический список лидеров армянского народа, людей, которые в то или иное время руководили Армянским народом или его частью, возглавляли или управляли армянскими государствами или государственными образованиями.

1. Аратта

( Священники , которые изначально правили наследственно, а затем стали избираться)

( Айказуни , наследственный)

(Титул –  Верховный жрец )

(Капитал – до 11.08.2492 г. до н.э.:  Мецамор , до 1980 г. до н.э.:  Айкашен , до 1561 г. до н.э.:  Армавир )

1. ЖрецЭнсухкешдана   (ок. 2610-2560 гг. до н.э.) 

2.  Жрец Думузи  (ок. 2560 г. до н.э. – ок. 2492 г.) 

3. Айк Наапет (ок. 2492-2411 гг. до н.э.) 

4. Анонимный  жрец  (ок. 2411-2270 гг. до н.э.)

5. Жрец Ришиадад   (ок. 2270-2233 гг. до н.э.)

6. Жрец Тахишатала   (ок. 2233-2232 гг.

7. Жрец Мадак-Ани  ( ок  . 2232-2205 до н. э.) 

8. Жрец Эридапизира  (ок. 2205 до н. э. – ок. 2199 до н. э.) 

9. Жрец Имта  (  ок. 2199-2196 до н. э.)

10. Жрец Инкешуш   (ок. 2196-2190 до н. э .)

11. Жрец Сарлагаб  (  ок. 2190-2184 до н. э.)

12. Жрец Шульме   (ок. 2184-2178 до н. э.)

13. Жрец Элулумеш   (ок. 2178-2172)

14. Жрец Инимагабеш   (2172-2167 до н. э.)

15. Жрец Игешауш   (2167-2161 до н. э.)

16. Жрец Иарлагаб   (2161-2146 до н. э.) 

17. Ибатский  Жрец (2146-2143 до н.э.) 

18. Иарлангабский  Жрец (2143-2140 до н.э.) 

19. Курумский  Жрец   (2140-2139 до н.э.)

20. Хабилкинский  Жрец   (2140-2139 до н.э.) 2139-2136)

21. Жрец Лаерабум   (2136-2134 до н.э.)

22. Жрец Арарум   (2134-2132 до н.э.) 

23.  Жрец Хаблум  (2132-2129 до н.э.)

24. Жрец Пузур-орди   (2129-2122 до н.э.)

25. Жрец Иарлаганда   (2122-2115 до н.э.)

26.  Жрец Сийм  (2115-2109 до н.э.) 

27. Из рода Тиграна  Айка  (2109-2108 до н.э.)

28. Священник Апилаша   (2108-2026 до н.э.)

29.  Сын Арменака Тиграна  (2026-1980 до н.э.) 

30.  Сын Арамаиса  (1980-1940 до н.э.)

31. Сын Амасии   (1940-1908 до н.э.)

32. Сын Гегама   (1908-1858 до н.э.)

33. Сын Хармы   (1858-1827 до н.э.)

34. Арам I, сын Объединителя.  (1827-1769 до н.э.)

35. Ара I,  сын Прекрасного  (1769-1743 до н.э.)

36. Ара II,  сын Кардоса  (1743-1725 до н.э.)

37. Анушаван,  сын Сосанвера  (1725-1662 до н.э.)

38. Парет,  сын  (1662-1612 до н.э.)

1.1. Хайказуты Египта

(сначала фактически, а затем формально подчинявшиеся Аратте)

(титул – правитель, царь)

(столица – 1726-1567 – Аварис)

(в скобках указана «международно-принятая» форма этих имен)

1. Сасун (Сесу) (1725-1707 до н.э.)

2. Хакуб-отец (Иакубхер) (1707-1699 до н.э.)

3. Охане Хианали (Иан Хиана) сын (1699 до н.э. – ок. 1650)

4. Акоп I (Апопи I) (ок. 1650-1610 до н.э.)

5. Акоп II (Апопи II) (ок. 1610-1600 до н.э.)

6. Кирнак (Керта, Кирта) (ок. 1600-1561 до н.э.)

1.2 Индийские штаты

(первоначально подчинялись Аратте, позже формально)

(титул – правитель, король)

(столица – Бахл)

(в скобках дана «международно-признанная» форма этих имен)

1. Айк Имарт (Хайомарт, Хая март/да) (ок. 1700-1670)

2. Айк-орди (Хаосингха, Хаосингха) сын (ок. 1670-1630)

3. Тахмаурпа сын (ок. 1630-1600)

4. Ани (Айна) сын (ок. 1600-1580)

5. Аждаха (Аждахака) брат (ок. 1580-1570)

6. Тиран-Тарон (Траэтаона) сын Аждахи (ок. 1570-1540)

7. Манучар (Манучер) (ок. 1540-1510)

8. Назар (Навзар) (ок. 1510-1480)

9. Заван (Зав) (ок. 1480-1450)

10. Гершасп (ок. 1450-1420) 2. Царство Пяти

(формально принявшее верховенство Армении)

( титул  – Армени, Митани, Киликия: царь, Хайя: жрец, Арарат: полководец)

( столица  – армянский: Арме, Митани: Вашшугане, Киликия: Адана, Хая: Ани, Арарат: Ван)

Крушение армянской гегемонии в Третьем мире имело разрушительные последствия для государства, служившего основой гегемонии, — Араттинской епархии, где в условиях резкого ослабления центральной власти страна была разделена на пять частей и было создано пять независимых царств: Армени, Хая, Арарат, Митани и Киликия.

2.1. Королевство Армения

Основная ветвь династии Айказуни продолжала править здесь и была главным продолжателем традиций династии Айказуни. Это царство, верховенство которого часто лишь формально признавалось другими царствами, включало в себя предевфратские Цопк, Туруберан, Агдзник, Мокк и западную часть Арарата, а в разное время включало в себя многочисленные мелкие княжества. Позднее, в I веке до н. э. В 765 году оно было объединено с Араратским царством, а впоследствии стало его правопреемником. Последовательность Айказуни Армянского царства в этот период выглядит следующим образом:

1.  Сын Арбака Парета  (1612-1568 до н.э.)

2. СынЗавана   (1568-1531 до н.э.)

3. Сын Парнака I   (1531-1478 до н.э.)

4. Сын Сурена I   (1478-1433 до н.э.)

5. Сын Овнанака   (1433-1403 до н.э.)

6. Сын Ваштака   (1403-1381 до н.э.)

7. Сын Айкака I   (1381-1363 до н.э.)

8. Сын Амбака I   (1363-1349 до н.э.)

9. Сын Арнака   (1349-1332 до н.э.) 

10.  Сын Шаварш I  (1332-1326 до н.э.) 

11. Норайр  сын  (1326-1302 до н.э.)

12. Встам  сын  (1302-1289 до н.э.) 

13. Кар  сын  (1289-1285 до н.э.) 

14. Горак  сын  (1285-1267 до н.э., 1267 также в Митанни) 

15. Грант I  сын  (1267-1242 до н.э.) 

16. Энзак  сын  (1242-1227 до н.э.) 

17. Глак  сын  (1227-1197 до н.э.) 

18. Хоро  сын  (1267-1242 до н.э.) 1197-1194) 

19. Зармаир  сын  (1194-1180 до н.э.) 

20. Шаварш II  сын  (1180-1137 до н. э.) 

21. Перч I  сын  (1137-1102 до н.э.) 

22. Арбун  сын  (1102-1075 до н.э.) 

23. Перч II  сын  (1075-1035 до н.э.) 

24. Базук  сын  (1035-985 до н.э.) 

25. Хой  сын  (985-941 до н.э.) 

26. сик  сын  (941-910 до н.э.) 

27. Амбак II  сын  (1137-1102 до н.э.) 910-883) 

2.2. Королевство Хайя

Здесь, в Британской Колумбии. Примерно с начала XVI века к власти пришла династия Анианов. Она включала территорию к северу от верхнего течения Евфрата, к западу от западного течения, к северу от Аракса до южной излучины у Мецамора, а также включала 3 крупных полунезависимых княжества: Каска (на северо-западе Малой Армении, которая была населена племенами, близкородственными армянам, и была по сути армянской), династия Торгома (на северо-западе Заевфрата) и Мелиде (на северо-востоке Заевфрата) с центром в Мелите. до н.э. Примерно в конце XII века он был объединен с Арменией. Список Аний и последующих правителей царства Хайя выглядит следующим образом:

1. Аноним (ок. 1561-1450 до н. э.)

2. Мари-Ани (ок. 1450-1400 до н. э.)

3. Кар-Ани (ок. 1400 до н. э. – ок. 1375 до н. э.)

4. Айк-Ани (ок. 1375-1345 до н. э.) 5.

Ана-Ани (ок. 1345-1316 до н. э.)

6. Аноним (ок. 1316 до н. э. – ок. 1260 до

н. э.) 7. Митас (ок. 1260-1210 до н. э.) 8.

Аноним (ок. 1210-1150 до н. э.)

9. Арсен (ок. 1150-1100 до н. э.) 2.3. Араратское царство

Здесь, в Британской Колумбии. Примерно в начале XVI века к власти пришла династия Арцруни. В него входила основная часть Араратской провинции, Парскаайк, Пайтакаран, Арцах, Утик, Сюник, Васпуракан, Корчайк, а также входило полунезависимое княжество Мусасир. Позже оно объединило всю Армению. Список престолов Арцруни Араратского царства в этот период выглядит так:

1. Аноним (ок. 1561-1280 до н. э.)

2. Эхли-Тешуб (ок. 1280-1240 до н. э.) 3. Сын

Аруба I   (ок. 1240-1200 до н. э.) 4. Сын Кали-Тешуб   (ок. 1200-1150 до н. э.) 5. Сын Аруба II (Кили-Тешуб)   (ок. 1150-1100 до н. э.) 6. Аноним (ок. 1100-883 до н. э.) 

2.4. Царство Митанни

Здесь, в Британской Колумбии. К власти пришла династия Айказутов во главе с Кирнаком, покинувшим Египет в 1561 году. Оно включало в себя Армянскую Месопотамию, Андхра-Прадеш и Северную Сирию и представляло собой централизованное государство. до н.э. В 1258 году оно было распущено, а его территория перешла к Ассирии. Список хайказутов царства Митанни выглядит следующим образом (в скобках указана «международно-принятая» форма этих имен):

1. Кирнак (Керта, Кирта) (ок. 1561-1555 до н. э.)

2. Шаварш I (Шутарна)  сын  (ок. 1555-1530 до н. э.)

3. Парет (Паратарна)  сын  (ок. 1530-1520 до н. э.)

4. Багдасар (Барсадатар)  сын  (ок. 1520-1490 до н. э.)

5. Санасар (Саусадатар)  брат  (ок. 1490-1450 до н. э.)

6. Артак I (Артадама)  сын  (ок. 1450-1410 до н. э.)

7. Шаварш II (Шутарна)  сын  (ок. 1410-1360 до н. э.)

8. Арташес (Арташумара)  брат  (ок. 1360 до н.э. – ок. 1355 до н.э.)

9. Тушрата  брат  (1355-1327 до н.э.)

10. Артак II (Артадама)  брат  (1327-1326 до н.э.)

11. Шаварш III (Шутуара)  сын  (1326-1325 до н.э.)

12. Сатон (Сативаса)  сын Тушраты  (1325-1298 до н. э.)

13. Шаварш IV (Шутуара)  сын  (1298-1272 до н. э.)

14. Васак (Васашата)  сын  (1272-1268 до н. э.)

15. Горак, царь Армении (1272-1268 до н. э.) 1267)

16. Шаварш V (Шутарна)  сын Васака  (1267-1258 гг. до н. э.)

вассалы Митаннийского царства: города-государства Кадеш и Кархемиш в Северной Сирии, династии, родственные митаннийским Хайказутам, перечислены в тронных списках 1267-1258 гг. до н. э. В XIV-XIII веках они имеют следующую форму (в скобках указана «международно-принятая» форма этих названий):

2.4.1) Кадеш

1. Шаварш (Шутататара) (ок. 1380 до н.э. – ок. 1345)

2. Хай-такама (ок. 1345 до н.э. – ок. 1330)

3. Ари-зоравар (Ари-Тешуб) (ок. 1330-1310 до н.э.)

2.4.2) Кархемиш

1. Шара (Шарума) (ок. 1330-1310 до н.э.)

2. Сахур (Саурунува) (ок. 1310-1290 до н.э.)

3. Ани-зоравар (Ини-Тешуб) (ок. 1290-1270 до н.э.)

2.5. Киликийское королевство

Здесь, в Британской Колумбии. Примерно с начала XVI века местные кицуаданавани стали править независимо. В его состав входила провинция Киликия, а также тесно связанное с ним княжество Аданава, включавшее Равнинную Киликию, и находившееся под его сюзеренитетом княжество Армадан, включавшее Горную Киликию. Список Кицуаданавани и последующих правителей Киликийского королевства следующий (в скобках дана «международно принятая» форма этих имен):

1. Пилия I (ок. 1550-1510 до н. э.)

2. Парияватри (ок. 1510-1500 до н. э.)

3. Испатаксу (ок. 1500-1480 до н. э.)

4. Санасар I (Сунашара) (ок. 1480-1470 до н. э.)

5. Пилия II (ок. 1470-1430 до н. э.)

6. Багдасар (Бадатису) (ок. 1430-1410 до н. э.)

7. Талзуш (ок. 1410-1400 до н. э.)

8. Санасар II (Шунашара) (ок. 1400-1360 до н. э.)

9. Священник Телепину  Супилулиума Сын I  (ок. 1360-1334 до н.э.)

10. Пентисилас Священник (ок. 1334-1260 до н.э.)

11. Мокаци (Мокс) (ок. 1260-1180 до н.э.)

12. Аноним (ок. 1180-883 до н.э.)

3. Араратское царство

( титул  – Великий Пастырь, Чудесный Пастырь, Царь)

( заглавная  – Ван)

1. Арам II (883-840 до н. э.)

2.  Сын Лутипри  (840-835 до н. э.)

3.  Сын Сардура I  (835-828 до н. э.)

4.  Сын Ишпуина  (828-810 до н. э.) 5. Сын

Менуа   (828-810 до н. э.: соправитель, 810-786) 6. Сын Ара III   (786-765 до н. э.) 7. Сын Сардура II   (765-735 до н. э.) 8. Сын Русы I  (  735-713 до н. э.) 9. Сын Ара IV   (713-685 до н. э.) 10. Сын Русы II   (685-660 до н. э.) 11. Сын Сардура III   (660-635 до н. э.) 12. Сын Сардура IV   (635-625 до н.э.) 13.  Сын Русы III  (625-612 до н.э.)

3.1. Королевство Армения,

Айказуни

1. Сын Кахпака  Амбака II   (883-838 до н. э.) 2. Сын Парнваза I   (838-805 до н. э.) 3. Сын Парнака II   (805-765 до н. э.) 4. Безымянный генерал-правитель из династии (765 до н. э. – ок. 713) 5. Генерал-правитель Инип-Тешуб (ок. 713) до н.э. – ок. 673) 6. Из династии Гиска   (673-664 до н.э.) 7. Полководец Андари (664-656 до н.э.) 8. Паруйр Хскайорди  Хскай, сын  (656-612 до н.э.)

3.2.Киликийское царство

1. Кита (ок. 883-835 до н. э.)

2. Кира сын (ок. 835-790 до н. э.)

3. Амбариш (ок. 790-750 до н. э.)

4. Сандари (ок. 750-680 до н. э.)

5. Санасари (ок. 680-612 до н. э.)

3.3.Княжество Арманна

Княжество Арманна (= Ар-Мания, Армения, Манна) было по своей сути армянским княжеством, которое, возникнув на базе Персидской Армении, в разное время включало также южный берег озера Урмия и Трпатуник. Это княжество в разное время имело полунезависимый статус в составе Араратского царства. Список принцев Арманны в этот период выглядит так:

1. Андовк (ок. 844-815 до н. э.)

2. Зирта (ок. 815-760 до н. э.)

3. Аранза (ок. 760-718 до н. э.)

4. Аза (ок. 718 до н. э. – ок. 716 до н. э.) 5.

Аранза (ок. 716 до н. э.)

6. Аланса (ок. 716 до н. э. – ок. 680 до н. э.)

7. Ахшери (ок. 680-658 до н. э.)

8. Уали (ок. 658-614 до н. э.)

3.4.Агдзник Пауэр

до н.э. Это княжество, отделившееся от Армянского царства в первой четверти IX в., но почти сразу же перешедшее под власть Араратского царства, включало в себя в основном провинцию Ахдзник. В середине VIII века Ахдзникское княжество прекратило свое существование, а его территория стала напрямую подчиняться Араратскому царству. Список князей Ахдзника в этот период выглядит следующим образом:

1. Гагик (ок. 875-835 до н.э.)

2. Датабе (ок. 835-790 до н.э.)

3. Дат (ок. 790-750 до н.э.)

3.5. Тайк Пауэр

Княжество Тайк когда-то входило в состав царства Хайя, которое впоследствии объединилось с ним в Армянское царство, но в 1100 г. до н. э. В середине IX века вновь отделилась от него. В него входили Тайк, Хахктик, Бардзр Айк и Гугарк. до н.э. В середине VIII века Тайкское княжество прекратило свое существование, а его территория стала напрямую подчиняться Араратскому царству. Список князей Тайка в этот период следующий:

1. Утупурши (ок. 820-790 до н.э.)

2. Марини (ок. 790-764 до н.э.)

3. Рюшин (ок. 764-760 до н.э.)

4. Нидини (ок. 760-750 до н.э.)

3.6. Княжество Мелиде

Дома Мелиде и Торгома когда-то были полунезависимыми княжествами в составе царства Хайя, которое позднее объединилось с ним в царство Армении, но в 1000 г. до н.э. К IX веку до н. э. династия Торгома уже объединилась с Мелидой, которая, в свою очередь, отделилась от Армении. В первой четверти VII века Мелидское княжество прекратило свое существование, и его территория стала напрямую подчиняться Араратскому царству. Список принцев Мелиде в этот период выглядит следующим образом (в скобках указана «международно-принятая» форма этих имен):

1. Татев (Туате) (ок. 810-775 до н. э.)

2. Саак (Саху) (ок. 775-750 до н. э.)

3. Васак-Харма (Васуарма) (ок. 750-738 до н. э.)

4. Хули (ок. 738 до н. э. – ок. 717)

5. Амбариш (ок. 717-713 до н. э.)

6. Самвел (Салмел) (ок. 713 до н. э. – ок. 690)

7. Куртик (Гурди) (ок. 690-680 до н. э.)

3.7. Коммагенское княжество

Территория Коммагены некогда принадлежала Митанни, после ее падения перешла к Ассирии, а позднее к Армении. Однако в I веке до н. э. В первой половине IX века до н. э. княжество Коммагена, как и его соседи, отделилось от Армении. В начале VII века держава Коммагены прекратила свое существование, и ее территория стала напрямую подчиняться Араратскому царству. Список принцев Коммагены в этот период выглядит следующим образом:

1. Хаттусиль (ок. 870-854 до н.э.)

2. Кундашпи (ок. 854-805 до н.э.)

3. Аспилулуме (ок. 805-770 до н.э.)

4. Кушташпи (ок. 770-732 до н.э.)

5. Муттулу (ок. 732-700 до н.э.)

3.8. Гугаркское княжество

Территория княжества Гугарк некогда входила в состав царства Хайя, в составе которого была объединена с Арменией, но в 1100 году до н. э. вошла в состав княжества Тайк. В IX веке до н. э. вновь отделилась от Армении. В начале VIII века оно, в свою очередь, отделилось от Тайкского княжества, но через несколько десятилетий исчезло, а его территория стала напрямую подчиняться Араратскому царству. Список гугаркских князей этого периода выглядит так:

1. Хиларуд (ок. 790-770 до н.э.)

2. Хахани (ок. 770-750 до н.э.)

3. Капури (ок. 750-740 до н.э.)

4. Царство Великой Армении

Айказуни

(титул – Царь Армении)

(столица – Ван)

1. Рачья Паруйр Хскайорду сын (612-590 до н.э.)

2. Парнваз II из династии (590-569 до н.э. частично)

3. Пачуйч династия (590-569 до н.э. частично)

4. Корнак династия (590-569 до н.э. частично)

5. Павос династия (590-569 до н.э. частично)

6. Айкак II династия (590-569 до н.э. частично)

7. Ерванд I из династии Сакавакятов (569 до н.э. – около 552, 565 – около 552 до н.э. формально)

8. Тигран I Ашхаркал сын (569-565 до н.э.: соправитель, 565-522)

9. Ваагн Сын Вишапаках (522-493 до н.э.)

10. Сын Араван (493-475 до н.э.)

11. Сын Нерсех (475-440 до н.э.)

12. Сын Заре (440-394 до н.э.)

13. Сын Армог (394-385 до н.э.)

14. Сын Байгам (385-371 до н.э.)

15. Сын Вахан (371-351 до н.э.)

16. Ваге сын (351-331 до н.э.)

4.1 Киликийское королевство

(столица – Тарсус)

1. Сиенис I (ок. 612-580 до н. э.)

2. Сиенис II, сын (ок. 580-540 до н. э.)

3. Сиенис III, сын Ороменда (ок. 540-500 до н. э.)

4. Сиенис IV, сын (ок. 500-460 до н. э.)

5. Ксеногор Иноземец (ок. 460-420 до н. э.)

6. Сиенис V, сын Сиениса IV (ок. 420-360 до н.э.)

7. Аршам I, сын (ок. 360-331 до н.э.)

4.2 Баскское королевство

(столица – Тарсус)

(Годы правления королей оспариваются, и в скобках приводится «международно-принятая» форма имен).

1. Григор (Горгорис) (522 до н. э. – ок. 470)

2. Габриэль (Габис) (ок. 470–410 до н. э.)

3. Норик (Норакс) (ок. 410–350 до н. э.)

4. Тарон (Терон) (ок. 350–290 до н. э.)

5. Аргам (Аргантон) (ок. 290 до н. э. – ок. 250)

4.3 Армянская XIII сатрапия

Гидарнийцы

1. Гидарн I, союзник Дария I (519 г. до н. э. – ок. 500 г.)

2. Гидарн II, сын (ок. 500-460 г. до н. э.)

3. Гидарн III, сын (ок. 460-430 г. до н. э.)

4. Артаксеркс, сын (ок. 430 г. до н. э. – ок. 404 г.)

5. Йерванд, сын (404-360 г. до н. э.)

6. Дарий Кодман (360-337 г. до н. э.)

7. Митридат (337-331 г. до н. э., 331 г. до н. э. – ок. 325 г. до н. э., царь)

5. Царство Великой Армении

Ервандунис

(титул – Царь Армении)

(столица – Армавир)

1. Ерванд II (331 до н.э. – ок. 323)

2. Сын Грант II (ок. 323-305 до н.э.)

3. Сын Артавазд I (ок. 305 до н.э. – ок. 247)

6. Царство Великой Армении Аршакуни – Арташесиды

(титул – царь Армении, 95-1 гг. до н. э. также от царя к царю)

(столица – до 212 г. до н. э.: Армавир, до 201 г. до н. э.: Ервандашат, до 70 г. до н. э.: Арташат, до 62 г. н. э.: Тигранакерт, до 335 г.: Арташат, до 428 г.: Двин)

6. Королевство Великой Армении

Аршакунис

( титул  – царь Армении, 95-1 гг. до н.э. также от царя к царю)

( столица  – до 212 г. до н.э.: Армавир, до 201 г. до н.э.: Ервандашат, до 70 г. до н.э.: Арташат, до 62 г. н.э.: Тигранакерт, до 335 г.: Арташат, до 428 г.: Двин)

1. Вагаршак I (247-225 до н.э.)

2. Аршак I  сын  (225-212 до н.э.)

3. Ерванд III Ервандуни (212-201 до н.э.)

Артаксеркс I, сын

Аршака I   (201-189 до н.э.: правитель, 189-160 до н.э.: царь) 5. Артавазд II  , сын  (160-116 до н.э.) 6. Тиран I,  брат  (116-115 до н.э.)

7. Тигран I – (115 до н.э.-95 до н.э.)

8. Тигран II Великий  сын  (95-55 до н.э., дожил до 38)

9. Артавазд III  сын  (55-38 до н.э., соправитель, 38-31)

10. Арташес II  сын  (31-20 до н.э.)

11. Тигран III  брат  (20-8 до н.э.)

12. Тигран IV  сын  (8-5, 2 до н. э. – 1 н. э.)

13. Артавазд IV,  сын Артавазда III  (5-2 до н. э.)

14. Эрато,  дочь Тиграна III  (1, 6-12)

Парфянские и римские преемники

15. Ариобарзан,  сын Артавазда II  из Атрпатакана  (2-4) 

16. Артавазд V,  сын Атрпатакана  (4-5) 

17. Тигран V, еврейский  внук Ирода I  (5-6) 

18. Вонон,  сын Храхата IV из Парфии  

(12-16)

 19. Ород,  сын Артавана III из Парфии  (16-18) 

20. Артаксеркс III  сын Полемона I  (18-34)

21. Аршак II  сын Артавана III Парфянина  (34-35)

22. Мирдат Иверийский  брат Парсмана I  (35-37, 47-50)

23. Гисак, полководец  рода Димаксов  (37-41)

24. Котис Фракийский  Племянник Артаксеркса III.  (41-47)

25. Градамизд Иберийский,  сын Парсмана I  (50-51, 51-54)

26. Трдат I  , брат Вагарша I  (51, 54-59, 62-75)

Аршакунис

27. Тигран VI еврей,  сын брата Тиграна V  (59-62)

28. Санатрук,  сын Абгара VI  (75-110, 91-110 также в Армянской Месопотамии)

29. Ашхадар,  сын Бакура  (110-113)

30.  Брат Парфамасира  (113-114) 31.

Вагарш I  , сын Санатрука  (114-144)

32. Тигран VII,  внук Сохемоса Юлия  (144-161, 164-186)

33. Бакур,  сын Вагарша III  (161-164)

34. Вагарш II,  сын Вагарша I  (186-198) 35. Хосров I, сын

Храброго   (198-252) 36. Брат Хосрова II   (252 – ок. 255, 293-298: в Восточной Великой Армении) 37. Артавазд VI  князь Мандакуньяц  (ок. 255 – ок. 261) 38. Ормизд-Арташир  сын Шапуха I  (261-272) 39. Ормздак  сын  (272-276) 40. Нерсес  сын Шапуха I  (276-287, 287-293: в Восточной Великой Армении) 41. Трдат II  сын Хосрова I Великого  (274-276, 287-298: в Западной Великой Армении, 298-330) 42. Хосров III  сын  (330-338) 43. Тиран II  сын  (338-345) 44. Аршак III  сын  (345-368) 45. Пап  сын  (368-374) 46.  Двоюродный брат Вараздата  (374-378) 47. Вагаршак II  Папиорди  (378) 48. Аршак IV  брат  (378: правление, 378-387, 387-388: правление) 49. Хосров IV  из династии  (387-388: правление, 388-391, 416) 50. Врамшапух  брат  (391-416) 51. Шапух  сын Хазкерта I  (416-419) 52. Нерсес,  принц Чичракац  (419-422) 53. Артаксеркс IV,  сын Врамшапухи  (422-428)

 

6.1. Царство Малой Армении

(титул – король)

(столица – Трабзон)

Римская провинция (72-395)

Митридат (337-331 до н.э., правил в 331 г. до н.э. – ок. 325 г. до н.э.)

Грант (ок. 325-322 до н.э., 321-270)

Неоптолем Гордый (322-321 до н. э.)

Арюк I (ок. 270-250 гг. до н.э.)

Арман (ок. 250-230 гг. до н.э.)

Арджук II (ок. 230-201 гг. до н.э.)

Михрдат (201-189 до н.э.: правитель, 189-160 до н.э. царь)

Антипатр (ок. 160-110 до н.э.)

Сын Михрдата VI из Аркафа (ок. 110-65 до н.э.: союз с Понтом)

Второзаконие Галатии (65-48 до н.э., 44-41 до н.э.: союз с Понтом и Галатией)

Ариобарзан Каппадокийский (48-44 гг. до н.э.: объединился с Каппадокией)

Амунаты Галатские (41-33 до н.э.: объединились с Галатией)

Полемон Понтийский (33-30 до н.э.: союз с Понтом)

Артавазд Атрпатаканци (30-20 до н. э.)

Архелай Каппадокийский (20 г. до н.э. – 17 г. н.э.: объединен с Каппадокией)

Римская провинция (17-38)

Котис Фракийский (38-54, 41-47: объединился с Великой Арменией)

Аристобул Халкидикский (54–72)

6.2. Королевство Цопк

(титул – король)

(столица – Аршамашат)

Присоединился к Великой Армении

6.3. Королевство Коммагена

Аршам I, сын Сиениса V (ок. 323-280 до н. э.)

Самвел сын (ок. 280 г. до н.э. – 240 г. н.э.)

Аршам II сын (240-220 до н.э.)

Ксеркс Тиран (220-201 до н.э.)

Зарех (201-189 до н.э.: правитель, 189-175 до н.э. царь)

Аркафий сын (175-164 до н.э.)

Брат Мехруджан (164 г. до н.э. – ок. 140 г.)

Сын Артанес (ок. 140 г. до н. э. – 94 г. н. э.)

(титул – король)

(столица – Самосата)

Птолемей (201-189 до н.э.: правитель, 189-150 до н.э. царь)

Самвел Фесбе, сын Дике (ок. 150-100 до н.э.)

Михрдат I, сын Каллиника (ок. 100-92 гг. до н.э.)

Михрдат II Филороме сын Михрдата I (ок. 92-70 до н.э.)

Антиох I Теос Дике Эпифан сын (ок. 70-35 до н.э.)

Племянник Антиоха II (правил около 35-25 гг. до н.э.)

Брат Михрдата III (правил около 35-25 гг. до н.э.)

Сын Мирдат IV (ок. 25 г. до н. э. – 5 г. н. э.)

Антиох III Младший (5 г. до н.э. – 17 г. н.э., 38 г.)

Римская провинция (17-38)

Антиох IV Епифан сын Антиоха III (38-73)

Римская провинция (73-395)6.4. Армянское царство Месопотамии,

Аршакунис

(титул – Король, Старейшина)

(столица – Эдесса)

1. Ара,  родственник Артавазда II  (160 до н.э. – ок. 127) 2. Сын

Мазур   (ок. 127-120 до н.э.) 3. Сын Багдасар   (ок. 120-115 до н.э.) 4. Сын Бакур I   (ок. 115 до н.э.) 5.  Сын Бакур II  (ок. 115-105 до н.э.) 6. Сын Арман I   (ок. 105-94 до н. э.) 7. Абгар I Лансер,  сын Армана I   (ок. 94-69 до н. э.) 8. Абгар II  сын Ариармен  (ок. 69 до н. э. – ул. 53) 9. Абгар II Ариармен,  сын Абгара I   (ок. 69 до н. э. – 53) 10. Арман II  сын  (53 до н. э. – ок. 34) 11. Пакури  сын  (ок. 34-30 до н.э.) 12. Абгар III  сын  (ок. 30 до н.э. – ок. 26) 13. Авгар IV  сын Артаксеркса II  Черного  (26-23 до н.э.) 14. Абгар V Великий  сын  (23 до н.э. – 50 н.э.) 15. Арман III (23-6 до н.э., не под властью Рима) 16. Арман IV (6 до н.э. – 13 н.э., не под властью Рима) 17. Анания Сакавакяц,  сын Абгара V   (50) 18.  Двоюродный брат Санатрука   (50-51) 19. Арман V (50-57: римский вассал) 20. Абгар VI,  сын Санатрука   (51-91) 21. Арман VI (57-71: римский вассал) 22. Санатрук,  сын Абгар VI  (91-110: объединенной с Великой Арменией) 23. Абгар VII, сын Гайзута   (110-116) 24. Партамасапат,  сын Хосрова   (116-121) 25. Арман VII, сын Хайзута,  сын Абгара VII   (121-138) 26. Арман VIII,  сын  (138-162, 164-177) 27. Из Династия Вахе (162-164) 28. Абгар VIII,  сын Армана VIII  (177-212) 29. Абгар IX  сын  (212-216) 30. Арманд IX  сын  (214-216: соправитель) 31. Римская провинция (216-232) 32. Абгар X  сын Арманда IX  (232-253) 33. Римская провинция (253-395)

6.5.Киликийское царство

( титул  – царь)

( столица  – Тарс)

1. Тархондимот I (66-31 до н. э.)

2. Тархондимот II  сын Филиппатора  (31-17 до н. э.)

3. Архелай Каппадокийский (17 до н. э. – 38 н. э.: союз с Каппадокией)

4. Римская провинция (38-41)

5. Антоний Полемон (41-72)

6. Римская провинция (72-395)7.Спортивная Армения

( титул  – марзпан)

( столица  – Двин)

1. Вехмшапух (428-442)

2. Васак Сюник Отступник (442-450, 450-451: формальный)

3. Атрормизд Аршакуни (451-464)

4. Атрвшнасп (464-481)

5. Саак Багратуни (481-482)

6. Шапух (482-484: формально)

7. Андикан (484-485)

8. Ваган Мамиконян (485-505)

9. Вард Мамиконян (505-514)

10. Бурзан (514-518)

11. Мжеж Гнуни (518-548)

12. Вшнасп-Ваграм (548-555)

13. Деншапух (555-558)

14. Вараздат (558-564)

15. Сурен (564-572)

16. Вардан Покр Мамиконян (572-580)

17. Мигран Мирвандак (формально 572-574`)

18. Филипп Сюникский предатель (574-576` формально)

19. Там-Хосров (576-578` формально)

20. Вараз-Взрук (578-579` формально)

21. Пахлав (579-586` формально)

22. Мушег Хизах Мамиконян (580-590)

23. Грахат (586-587` формально)

24. Храртин-Датан (587-590: формальный)

25. Вндатакан-Нихоракан (590-595)

26. Меркут (595 – ок. 596)

27. Хазден (ок. 596-597)

28. Будма (ок. 597-598)

29. Гейман (ок. 598-599)

30. Смбат Базмахахт Багратуни (ок. 599 – ок. 601)

31. Джан-Вех (601-604)

32. Датоян Перс (604-606)

33. Сенитам-Хосров (606-608)

34. Аштат-Истаир (608)

35. Шаген Пуштипан (608-609)

36. Шахрайнапет (609-610)

37. Парсахнапат (610-616)

38. Намдервшнасп (616-619)

39. Шахрблаган (619-624)

40. Розбехан (624-627)

41. Вараз-Тироц Багратуни (627-634)

8. Сатрапия Армения

(титул – Патрик, армянский князь)

(столица – Аршамашат, Двин)

1. Газавон Камсаракан (388-390)

2. Самвел Мамиконян (390 – ок. 420)

3. Васак Тавачан Мамиконян (ок. 420-460)

4. Аноним (ок. 460-505)

5. Ован Аршакуни (ок. 505 – ок. 539)

6. Васак Мамиконян (539 – ок. 545)

7. не назначен (ок. 545-572)

8. Моррик (ок. 572-582) 9.

Нерсе Камсаракан (ок. 582-590)

10. Ован (590-593)

11. Геракл Старший (593 – ок. 600)

12. Сурен (ок. 600 – ок. 625)

13. Мжеж Гнуни (625-635)

14. Давид Сахарнуни (635-641)

15. Теодорос Рштуни (641-646, 647-654)

16. Товма Хуйн (646)

17. Смбат Вараз-Тироци Багратуни (646-647)

18. Мушег Мамиконян (654-655)

19. Амазасп Мамиконян (655-661)

20. Григор Мамиконян (661-685)

21. Ашот Багратуни (685-689)

22. Нерсе Камсаракан (689-693)

23. Смбат Багратуни (693-726)

24. Ашот Курацыал Багратуни (726-748)

25. Григор Мамиконян (748-750)

26. Мушег Мамиконян (750-753)

27. Саак Багратуни (753-761)

28. Смбат Багратуни (761-775)

29. Ашот Багратуни (775-780)

30. Тачат Андзеваци (780-785)

31. Смбат Багратуни (785-804)

32. Ашот Храбрый Багратуни (804-824)

33. Баграт Багратуни (824-851)

34. Смбат Исповедник Багратуни (851-855)

35. Ашот Багратуни (855-885, 885-890, Армянский царь)

9. Арцахско-Утикское королевство

(титул – царь)

(заглавная буква – Партав)

Шахматные фигуры

1. Из династии Ваче (ок. 451 – ок. 460)

2. Племянник Вачагана Барепашта (460 – ок. 510)

3. Сын Гургена (ок. 510-540)

4. Сын Врамшапуха (ок. 540-596)

5. Власть перешла к Михранидам

Миграняны

1. Из династии Михранов (596 – ок. 598)

2. Сын Арамаиса (ок. 598-600)

3. Сын Варда I (ок. 600-605)

4. Сын Варда Храброго (ок. 605-610)

5. Сын Варда II (ок. 610-615)

6. Брат Варазмана (ок. 615-620)

7. Сын Вараза-Григора Варда II (ок. 620 – ок. 636)

8. Сын Дживаншира I Великого (636-681)

9. Племянник Вараза-Трдата I (681-699)

10. Из династии Вачаган-Гагик (709 – ок. 720)

11. Из Дживаншира II династия (ок. 720 – (ок. 725)

12. Степанос I из династии (725 – ок. 750)

13. Сын Широ (699-705)

14. Дживаншир III из династии (ок. 740-760)

15. Вараз-Трдат II из династии (ок. 760 – ок. 821)

16. Степанос II Абласад сын (821-830)

17. Титул царя был упразднен, и домены перешли к принцам Араншахика

9. Арцахско-Утикское королевство

(титул – царь)

(заглавная буква – Партав)

Шахматные фигуры

1. Из династии Ваче (ок. 451 – ок. 460)

2. Племянник Вачагана Барепашта (460 – ок. 510)

3. Сын Гургена (ок. 510-540)

4. Сын Врамшапуха (ок. 540-596)

5. Власть перешла к Михранидам

Миграняны

1. Из династии Михранов (596 – ок. 598)

2. Сын Арамаиса (ок. 598-600)

3. Сын Варда I (ок. 600-605)

4. Сын Варда Храброго (ок. 605-610)

5. Сын Варда II (ок. 610-615)

6. Брат Варазмана (ок. 615-620)

7. Сын Вараза-Григора Варда II (ок. 620 – ок. 636)

8. Сын Дживаншира I Великого (636-681)

9. Племянник Вараза-Трдата I (681-699)

10. Из династии Вачаган-Гагик (709 – ок. 720)

11. Из Дживаншира II династия (ок. 720 – (ок. 725)

12. Степанос I из династии (725 – ок. 750)

13. Сын Широ (699-705)

14. Дживаншир III из династии (ок. 740-760)

15. Вараз-Трдат II из династии (ок. 760 – ок. 821)

16. Степанос II Абласад сын (821-830)

17. Титул царя был упразднен, и домены перешли к принцам Араншахика

10.1Царство Артануджских

Багратидов

(титул – король)

(столица – Артанудж)

1. Атрнершех I сын Давида (888-923)

2. Давид I сын (923-937)

3. Баграт брат (937-945)

4. Атрнершех II сын (945-961)

5. Давид II Великий сын (961-1000)

6. Царство было распущено, его территория перешла к Византии, а царский титул – к Картлийскому царству

10.1.1 Королевство Камбежжан-Эрети

Араншахиков

(титул – король)

(заглавная – Шейк)

1. Атрнершех Патрик сын Хамам-Григора (888-910, 910-920: король)

2. Атрнершех сын (920 – ок. 943)

3. Сын принца (ок. 943-960)

4. Динар мать (ок. 960-975)

5. Владения перешли к королевству Артанудж

10.1.2 Герцогство Артануджских

Багратидов

(титул – герцог)

(столица – Артануй)

1. Смбат Атрнершех сын Гургена сына (873-888)

2. Атрнершех брат (888-896)

3. Баграт Гурген сын Смбата (896-909)

4. Гурген-Гуарам сын (909-923)

5. Ашот Чарпык брат (923-939)

6. Гурген-Гуарам сын (939-968)

7. Смбат сын (968-988)

8. Баграт брат (988)

9. Владения перешли к королевству Артанудж

10.1.3

Багратидское княжество Кхарджк

(титул – князь)

(столица – Олти)

1. Сын Гургена Ашота, сын Атрнерсеха (881-888, правитель Тайкума)

2. Сын Ашота (888-918)

3. Сын Гургена (918-941)

4. Владения перешли к царству Артанудж

10.1.4

Орбеляны Карадурского княжества

(титул – князь)

(столица – Карадур)

1. Липарит Тайк из Мамиконянов (ок. 885-930)

2. Сын Храхат-Рата (ок. 930-950)

3. Сын Липарита (ок. 950-970)

4. Сын Храхат-Рата (ок. 970 – ок. 1021)

5. Липарит Храбрый (1021-1058)

6. Сын Ивана (1058-1080)

7. Сын Липарита (1080-1088)

8. Сын Ивана (1088-1112)

9. Сын Храхат-Рата (1112-1125)

10. Сын Смбата (1125-1150)

11. Сын Липарита (1150-1158: 1158-1177)

(1158-1177: 12. Брат Ивана (

1158-1177: соправитель) 13. Сын Ивана Липарит (1177-1186)

14. Сын Липарита (1186-1226)

15. Сын Ивана (1226-1258)

16. Сын Смбата (1258-1270)

17. Владения перешли к Картлийскому царству

10.1.5

Багратиды Картли

(титул – губернатор)

(столица – Уплисцихе)

1. Ашот, сын Атрнершеха I (945-954)

2. Смбат Старший (954-958)

3. Баграт Младший (958-975)

4. Гурген Младший (975-978: регент)

5. Баграт Младший (975-980: регент, 980-1014: царь Картлийского царства)

10.2 Араншахики Хаченского царства

(титул – король)

(столица – Парисос, Хачен)

1. Хамам-Григор Благочестивый сын Атрнерсеха (870-892, 892-ок. 895: царь)

2. Саак Севада сын (ок. 895-940)

3. Ованес-Сенекерим сын (ок. 940 – ок. 1003:

правитель) 4. Григорий I брат (ок. 940 – ок. 1003: правитель)

5. Филипп сын (1003-1054)

6. Сенекерим сын (1054-1094) 7.

Григорий II сын (1094-1166)

8. Хасан I Исповедник муж (1166-1170, 1170-1182: правитель)

9. Хасан II Старший брат (1170-1181: правитель)

10. Вахтанг I Сын Хасана I Великий (1182-1214: правление)

11. Вахтанг II Тангик Сын Хасана II (1182-1214: правление)

12. Хасан-Джалал Великий Сын (1214-1261)

13. Царство было распущено, а его территория была разделена между княжествами

10.2.1 Дизакское княжество

Араншахики

( титул  – князь)

( столица  – Ктиш)

1. Мовсес  сын Есаи  (854 – ок. 890) 2. Сын

Есаи   (ок. 890-920) 3. С ок. 920 г. владения перешли к Хаченскому царству

10.3 Васпураканское королевство

Арцруни

(титул – король)

(столица – Ван)

1. Гагик Григор-сын Дереника (904-908: регент, 908-942: царь)

2. Сын Дереника (942-958)

3. Брат Амазаспа (958-968)

4. Сын Ашота (968-982)

5. Брат Гургена (982-1003)

6. Брат Сенекерима-Ованеса (1003-1021)

7. С 1021 года владения перешли к Византии

10.3.1

Арцруни княжества Андзевац

(титул – князь)

(столица – Кангавар)

1. Атом Гурген сын Апупеля (896 – ок. 940)

2. Аноним (ок. 940 – ок. 968)

3. Гурген сын Хамазаспи (968-982)

4. Варфоломей из семьи (982 – ок. 987)

5. Дереник сын Гургена (ок. 987 – ок. 1021)

6. С 1021 года владения перешли к Византии

10.3.1.1 Княжество Мокаци Мокаци

, Арцруни

(титул – князь)

(заглавная буква – Мокс)

1. Мушег Мокаци (ок. 880-920)

2. Анонимный (ок. 920 – ок. 968)

3. Сенекерим-Ованес Амазасп, сын (968-1003)

4. Владения перешли к Васпураканскому царству

10.4 Карское царство

Багратидов

(титул – король)

(столица – Карс)

1. Сын Мушега Аббаса Каджа (963-984)

2. Сын Аббаса (984-1029)

3. Сын Гагика (1029-1065)

4. Владения перешли к Византии

10.5 Царство Лорийских

Багратидов

(титул – король)

(столица – Лори)

1. Гурген I, сын Ашота IV (966-991)

2. Давид I, сын Анхога (991-1048)

3. Гурген II, сын (1048-1089)

4. Аббас I, сын (1089-1113, 1113-1145, правление)

5. Давид II, брат (1113-1145, правление)

6. Гурген III, сын (1145-1170)

7. Аббас II, брат (1170-1176)

8. Агсартан, сын (1176-1205)

9. Гурген IV, сын (1205-1258)

10. Династия угасла, владения перешли к Ильханату

10.6 Королевство Сюник

Сюник

(титул – король)

(столица – Капан)

1. Смбат I, сын Саака (960-987, 987-998: царь)

2. Васак Храбрый (998-1040)

3. Смбат II, сын дочери (1040-1044)

4. Брат Григора (1044-1084)

5. Владения перешли к Хаченскому царству

10.7 Правление Тарона

Багратиды, Мамикониды

(титул – князь)

(столица – Муш, Сасун)

1. Давид эрцгерцог Багратуни, сын Баграта (878-895)

2. Гурген Багратуни, сын Баграта, сына Ашота (895)

3. Григор Багратуни, брат (895-936, царствование)

4. Апулханем Мамиконян, сын Григора (895-900, царствование) 5.

Николаос-Торник Мамиконян, сын (900-945, царствование)

6. Чортванел Мамиконян, сын (945-967, царствование) 7.

Ашот Багратуни, сын Григора (936-967, царствование)

8. Григор Багратуни, брат (936-987, царствование)

9. Баграт Багратуни, брат (936-987, царствование)

10. Торник Мамиконян, сын Чортванела (967-987: правление)

11. Вараз-Ваче Мамиконян брат (967-987: правление)

12. Чортванел Мамиконян сын (987-991: правление)

13. Чортванел-Баграт Мамиконян брат (987-998: правление)

14. Баграт Мамиконян сын Торника (998 – ок. 1020)

15. Мушег Мамиконян сын (ок. 1020-1030)

16. Торник Мец Мамиконян сын (ок. 1030 – ок. 1073)

17. Чортванел сын (1073-1120)

18. Виген сын (1120-1175)

19. Шахиншах внук (1175-1188)

20. Хеттум сын (1188-1194)

21. Аноним (1194 – ок. 1595)

Последнее редактирование Lion: 04.09.2009, 08:32.

11.1 Королевство Себастия

Арцруни

(титул – король)

(столица – Себастия)

1. Сын Сеннахирима-Ованеса Хамазаспи (1021-1025)

2. Сын Давида (1025-1036)

3. Брат Атома (1036-1080: правление)

4. Брат Абусахла (1036-1080: правление)

5. Владения перешли к эмирату Данишман

11.2 Кесарийское царство

Багратидов

(титул – царь)

(столица – Кесария)

1. Гагик сын Ашота V (1044-1079)

2. Ашот сын (1079-1088)

3. владения перешли к султанату Икона

11.3 Царство Цамндавов

Багратидов

(титул – король)

(столица – Цамндав)

1. Сын Гагика Аббаса (1065-1081)

2. Владения перешли к султанату Икона

11.4 Ахтамарское княжество

Арцруни

(титул – князь)

(столица – Ахтамар)

1. Династия Хеденеков (1022 – ок. 1040)

2. Внук (ок. 1040 – ок. 1050)

3. Сын Фаддей (1050-1060)

4. Внук (1060 – ок. 1090)

5. Сын Абдлмсе (ок. 1090 – ок. 1121)

6. Сын Стефанос (1121-1125)

7. Сын Хеденек (1125 – ок. 1150)

8. Сын Хеденек (ок. 1150-1180)

9. Владения перешли к эмирату Шахармен.

12.1

Военное государство Филартоса Вараждина

(титул – князь)

(столица – до 1077: Эдесса, до 1084: Антиохия, до 1086: Эдесса)

1. Филартос Вараждинский (1071-1086)

2. Часть территории отошла к Иконийскому султанату, а часть была разделена на более мелкие военные государства

12.2

Военное государство Антиохия

(титул – князь)

(столица – Антиохия)

1. Хачатур (1071 г.)

2. Васак Пахлавуни (1071-1077 гг.)

3. Территория перешла к военному государству Пилартоса Варажнуни.

12.3

Гавраснер, военное государство Трабзон

(титул – князь)

(столица – Трабзон)

1. Феодор (1071-1098)

2. Григорий Великий (1098-1105, 1106-1126)

3. Иоанн Багратуни (1105)

4. Племянник Григория Великого (1105-1106)

5. Константин сын Феодора (1126-1140, 1140-1170: только в Майкопе)

6. Михаил сын Григория (1140-1176)

7. Феодор сын Константина (1170-1195: только в Майкопе, 1095-1204)

8. Никифор Палеолог (1176-1195)

9. Территория перешла к Трапезундской империи

12.3.1 Амшенское военное государство

Аматуни

(титул – князь)

(столица – Амшен)

1. Аноним (1071-1204)

2. Территория перешла к Трапезундской империи

12.4

Военное государство Аплгариба Арцруни

(титул – принц)

(столица – Адана)

1. Аплгариб Арцруни (1071-1080)

2. Территория перешла к военному государству Ламброн

12.5 Ламброн Военное государство

Хетумяны

(титул – принц)

(столица – Ламброн)

1. Ошин сын Хетума (1071-1112)

2. Хетум сын (1112-1143)

3. Ошин сын (1143-1170)

4. Хетум сын (1170-1198)

5. Владения перешли к Киликийскому королевству

12.5.1

Хетумяны, военное государство Паперон

(титул – князь)

(заглавная буква – Паперон)

1. Смбат, сын Хетума (ок. 1130 – ок. 1152)

2. Бакуран, сын (1152 – ок. 1180)

3. Васак, брат (ок. 1180 – ок. 1198)

4. Владения перешли к Киликийскому королевству

12.6 Пехлеви, военное морское государство

(титул – князь)

(столица – Цовк)

1. Апират Храбрый, сын Васака (1077-1111)

2. Васил Храбрый (1111-1150, царствовал)

3. Шаан Брат (1111-1150, царствовал)

4. Григор Брат (1111-1113, царствовал, 1113-1166, Католикос Всех Армян)

5. Нерсес Брат (1111-1113, царствовал, 1166-1173, Католикос Всех Армян)

6. Территория перешла к эмирату Артухянов

12.6.1 Военное государство Пири

Пехлеви

(титул – князь)

(столица – Пир)

1. Сын Аплгариба Васака (1087-1118: правитель)

2. Брат Лика (1087-1118: правитель)

3. Территория перешла к графству Эдесскому

12.7 Рубинское военное государство

Рубиниан

(титул – князь)

(столица – до 1170: Вахка, до 1219: Сис)

1. Рубен (1080-1095)

2. Константин Младший (1095-1100)

3. Торос Младший (1100-1129)

4. Левон Брат Льва (1129-1137)

5. Торос Младший (1137-1168)

6. Рубен Младший (1168-1170)

7. Млех Младший (1170-1174)

8. Рубен Младший (1174-1185)

9. Левон Старший Брат (1185-1198, 1198-1219, царь Армении)

12.8

Военное состояние Василия Вора

(титул – князь)

(столица – Кесун)

1. Васил Разбойник (1086-1112: правитель)

2. Баграт брат (1086-1117: правитель)

3. Васил Мальчик, приемный сын Васила (1112-1115: правитель)

4. Куртик Оружейник (1115-1117: правитель)

5. Территория перешла к графству Эдесскому

12.9

Военное государство Эдесса

(титул – князь)

(столица – Эдесса)

1. Торос (1086-1087, 1094-1098)

2. Бузан Сельджук (1087-1094)

3. Власть перешла к графам-крестоносцам

12.10

Военное государство Мелит

(титул – князь)

(столица – до 1103: Мелите, до 1118: Кяхту)

1. Гавриил (1086-1103)

2. Анонимная женщина (1103-1118)

3. Территория перешла к Датскому эмирату и султанату Икона

12.11 Айнтапское

военное государство

(титул – князь)

(столица – Айнтап)

1. Татул (1086-1104)

2. Территория перешла к Византии

12.12

Военное государство Севарек

(титул – князь)

(столица – Севарек)

1. Павел (1086 – ок. 1124, соправитель)

2. Никифор брат (1086 – ок. 1124, соправитель)

3. Исайя Отступник сын Павла (1124 – ок. 1185)

4. Стефан сын Никифора (ок. 1185 – ум. 1213)

5. Владения перешли к султанату Айюбидов

12.13

Военное государство Каркар

(титул – князь)

(столица – Каркар)

1. Константин (1097-1114)

2. Михаил Храбрый (1114-1125)

3. Константин Храбрый (1125-1137)

4. Территория перешла к военному государству Моря

12.14 Бардзраберд Военное государство

Натанаэляны

(титул – князь)

(столица – Бардзраберд)

1. Торос (1151-1159)

2. Территория перешла к военному государству Рубинянов

13. Анийское княжество

Пахлавунидов.

(титул – князь)

(столица – Ани)

1. Сын Григора Кая Васака (1077-1099: правление)

2. Сын Апирата (1099 – около 1150: правление)

3. Сын Григора-Апирата (около 1150-1190)

4. Династия пресеклась, владения перешли в руки Закарянов

14. Правило Закаряна

(титул – князь)

(столица – до 1199: Лори, до 1261: Ани, до 1380: Лори)

1. Саргис Старший, сын Хосрова (1118-1130)

2. Закаре Старший (ок. 1130-1160) 3. Саргис Старший

(ок. 1160 – ок. 1187) 4. Закаре Старший (1191-1212: правление) 5. Иван Брат (1191-1227: правление) 6. Саргис Старший, сын Закаре (1212 – ок. 1240: правление) 7. Иван Старший, сын Закаре (1227-1250: правление) 8. Закаре Старший, сын Саргиса (1240-1250: правление, 1250-1261) 9. Иван Брат (1261-1263) 10. Саргис Старший (1263-1320) 11. Сын Закаре (1320-1330: правитель) 12. Сын Ханзаде (1330-1340: правитель) 13. Брат Вахрам (1330-1340: правитель) 14. Сын Закаре (1340-1358) 15. Сын Заза (1358-1380) 16. Анонимный

14.1 Правление Гага Народ

Гага

(титул – принц)

(заглавная буква – Гаг)

1. Закаре Младший, сын Закаре, сына Ваграма (1191-1204)

2. Ваграм Храбрый (1204-1252)

3. Агбулга сын (1252 – около 1258)

4. династия пресеклась

14.2 Тумкабердское княжество

Жители Тумкаберда

(титул – князь)

(столица – Тумкаберд)

1. Саргис Младший, сын Закаре, сына Ваграма (1191-1210)

2. Сын Тагиаде (1210-1230)

3. Саргис Младший (1230-1270)

4. Владения перешли под власть Самцхети

14.3 Махканабердское княжество

Арцруни

(титул – князь)

(столица – Махканаберд)

1. Ваграм из династии (1080 – ок. 1130)

2. Садун сын (ок. 1130-1165)

3. Курт сын (ок. 1165-1180, правящий)

4. Васак брат (ок. 1165-1080, правящий, ок. 1180-1190) 5.

Садун сын (ок. 1190-1210)

6. Шербарук сын (ок. 1210-1240)

7. Садун Храбрый сын (ок. 1240 – ок. 1282)

8. Хутлубуг сын (1282-1293)

9. династия угасла, владения перешли к Картлийскому царству

14.4 Арагацотнское княжество

Вачутяны

(титул – князь)

(столица – Бжни)

1. Вахут (ок. 1110-1150)

2. Курт Старший (ок. 1150-1180)

3. Ваче Великий (ок. 1180-1235)

4. Курт Старший (ок. 1235 – ок. 1254)

5. Ваче Старший (1254-1300) 6.

Курт Старший (1300-1340)

7. Теодор Старший (1340-1360)

8. Ванакан Старший (1360-1386)

9. Династия пресеклась

14.5 Правление Агбакянов

Агбакяны

(титул – князь)

(столица – Вайоц Дзор)

1. Агбак Вахтанг Сакри сын (ок. 1100-1120)

2. Длен сын (ок. 1120-1140)

3. Ахбак сын (ок. 1140-1160)

4. Васак сын (ок. 1160-1215)

5. Бабек сын (ок. 1215 – ок. 1222)

6. Прош Кай Васак сын (1222-1284)

7. Хасан сын (1284-1299)

8. Каждый сын (1299-1317)

9. Хасан сын (1317-1351)

10. Династия вымерла

14.6 Царское правление

Допяны

(титул – князь)

(столица – царь)

1. Хасан Вахтанг Сакри сын (ок. 1130 – ок. 1204)

2. Григор сын (1204-1260)

3. Хасан сын (1260-1287)

4. Григор сын (1287 – ок. 1315)

5. Ваграм сын (ок. 1315-1350)

6. Хасан сын (ок. 1350 – ок. 1385)

7. Ваграм сын (1385-1430)

8. стал Меликутом.

14.7 Сюникское княжество

Орбеляны

(титул – князь)

(столица – Капан)

1. Липарит сын Смбата (1177-1184, правление)

2. Сын Эликума (1180-1184, правление)

3. Сын Липарита (1184-1226)

4. Сын Эликума (1226-1253)

5. Брат Смбата (1253-1271)

6. Брат Тарсаича (1273-1290 ) 7.

Сын Эликума (1290-1300)

8. Сын Буртеля (1300-1348)

9. Сын Бешкена (1348-1377)

10. Иванэ сын Буртеля (1377-1386, правление)

11. Брат Гургена (1377-1386, правление)

12. Сын Смбата Иване (1386-ок. 1400)

13. Брат Бешкен (ок. 1400 – ок. 1407)

14. Сын Бгена Смбата (1407-1438)

15. Сын Рустама Бешкен (1438 – ок. 1468)

16. Династия пресеклась

14.8

Мамиконяны, княжество Дсех

(титул – князь)

(столица – Дсех)

1. Саргис Орбелян, младший сипай (1177-1196)

2. Сын Марзпана (1196 – около 1230)

3. Сын Григора (около 1230-1260)

4. аноним

14.9 Княжество Утикских

Багратидов

(титул – князь)

(столица – Мацнаберд)

1. Из династии Тагиадени (1258 – ок. 1290, правящий)

2. Брат Агсартан (1258 – ок.

1290, правящий) 3. Брат Пахлаван (1258 – ок. 1290, правящий)

4. Сын Саргиса Тагиадени (ок. 1290 – ок. 1315, правящий)

5. Сын Ованеса (ок. 1290 – ок. 1315, правящий)

6. Владения перешли к Картлийскому царству

14.10 Правление Хасана-Джалаляна

Хасан-Джалалян

(титул – князь)

(столица – Хачен)

1. Иване-Атабек сын Хасан-Джалала (1261-1287)

2. Джалал сын (1287 – ок. 1340)

3. Иване сын (ок. 1340-1380)

4. Джалал сын (ок. 1380 – ок. 1431)

5. Албасад сын (1431-1456)

6. Саитон сын (1456-1470)

7. стал меликутом.

15. Сефарды правят

сефардами

(титул – князь)

(столица – Ахтамар)

1. Сэфедин, зять короля Хеденека (ок. 1180-1240) 2. Степанос сын ( ок.

1240-1296) 3. Захария сын (ок. 1296 – ок. 1336) 4. Степанос сын (1336-1346) 5. Давид сын (1346 – ок. 1368) 6. Захария сын (ок. 1368 – ок. 1393) 7. Давид сын ( 1393-1433) 8. Захария сын (1433-1464) 9. Степанос племянник (1464, 1464-1467: правление, 1467-1489) 10. Смбат брат короля (1464-1467: правление) 11. Закария сын (1489 – ок. 1496) 12. Атом сын (ок. 1496-1507) 13. Ованес сын (ок. 1507-1512) 14. Григорис Мец сын (ок. 1512-1544) 15. Григорис из Меньшего рода (ок. 1544-1586) 16. Григорис из Меньшего рода (ок. 1586-1605) 17. род прервался, владения перешли к избранному католикосу

16. Княжество Макви

Аматуни

(титул – принц)

(столица – Маку)

1. Из династии Закария (ок. 1280-1310)

2. Брат Петр (ок. 1310-1360)

3. Сын Нур-эд-Дина (ок. 1360-1410)

4. Сын Союргатмиша (ок. 1410 – ок. 1427)

5. Династия пресеклась, владения перешли к эмирату Кара-Гоюнлу

17. Королевство Киликии

Рубинцы, Хетумийцы, Лузинийцы, Нгрийцы

(титул – царь Армении)

(столица – до 1375: Сис, до 1425: Бардзраберд)

1. Левон I Великий Рубинян сын Степане (1198-1219)

2. Забел Рубинян дочь (1219-1220, 1223-1226)

3. Рубен-Раймонд Рубинян внук племянника Левона I (1220)

4. Филипп Антиохийский сын Боэмунда (1220-1223)

5. Хетум I Хетумян сын Константина Васаки Хетумян (1226-1269)

6. Левон II Хетумян сын (1269-1289)

7. Хетум II Хетумян сын (1289-1294, 1295-1296, 1297-1298, 1299-1305)

8. Торос Хетумян брат (1294-1295)

9. Смбат III Тиран Хетумян брат (1296-1297)

10. Константин I Хетумян брат (1298-1299)

11. Лев III Хетумян сын Тороса (1305-1307)

12. Ошин Хетумян сын Льва II (1307-1320)

13. Лев IV Грешный Хетумян сын (1320-1342)

14. Константин II Лусинян сын дочери Льва II (1342-1344)

15. Константин III Нгрян сын Балдуина (1344-1363)

16. Марион жена (1363-1364, 1373-1374)

17. Константин IV сын Хетума, брат Константина III, Нгрян (1364-1373)

18. Левон V, сын Джона, брат Константин II, Лузиньян (1374-1375)

19. Константин V, сын Константина IV, Нгрян (1375-1424)

20. Константин VI, сын Нгрян (1424-1425)

21. Королевство распалось, возникли военные государства 

17.1. Княжество Паперони

Хетумяны

( титул  – принц)

( заглавная  – Паперон)

1. Константин Великий,  сын Васака  (1198-1263)

2. Смбат Великий,  сын Спарапета  (1263-1277)

3. Константин  Великий  (1277 – ок. 1300)

4. Владения перешли к Киликийскому королевству

17.2. Княжество Ламброн

Хетумяны

(титул – принц)

(столица – Ламброн)

1. Константин сын Хетума (1198-1250)

2. Васак сын (1250-1285)

3. Хетум сын (1285 – ок. 1290)

4. Раймунд Храбрый сын (ок. 1290-1320)

5. Династия пресеклась, владения перешли к Киликийскому королевству 17.3. Княжество Корикос

Хетумяны

( титул  – князь)

( столица  – Корикос)

1. Ошин,  брат Хетума I  (1220-ок. 1253) 

2. Сын

Григора   (ок. 1250 – ок. 1280)

 3. Сын Хетума Патмич   (1280-1305) 

 4. Сын Ошина   (1305-1307)

 5. Сын Хетума   (1307-1320) 

 6. Брат Ошина   (1320-1329, соправитель) 

 7. Брат Константина   (1320-1329, соправитель)

 8.  Сын Ошина Хетум  (1329-1360) 

 9. Сын шаха   (1360-1375) 

 10. Династия пресеклась, владения перешли к Киликийскому королевству

17.4. Сила Нгри Хетумяны

(титул – принц)

(столица – Нгар)

Константин Васак, сын Ламброна (1285-1307)

Васак сын (1307-1328)

Балдуин Брат (1328-1336)

Константин Великий (1336-1344, 1344-1363: царь Армении)

Хетум Храбрый Брат (1344-1378)

Геворг сын (1378 – около 1420)

род был исчерпан

18.1 Бардзаберди

военное государство

(титул – принц)

(столица – Бардзраберд)

Аноним (1425-1465)

Территория перешла к Мамлюкскому султанату.

18.2 Капани

военное государство

(титул – принц)

(столица – Капан)

Аноним (1425-1435)

Территория перешла к Мамлюкскому султанату.

18.3 Вахка

военное государство

(титул – принц)

(столица – Вахка)

Аноним (1425-1466)

Территория, отошедшая к эмирату Зулькадарянов

18.4 Цамндави

военное государство

(титул – принц)

(столица – Цамндав)

Аноним (1425-1466)

Территория, отошедшая к эмирату Зулькадарянов

18.5 Зейтуни

военное государство

(руководящий орган – совет старейшин князей, избираемых от 4 или 5 родов)

(столица – Зейтун)

Енитуняны (ок. 1425-1923)

Суренянц (ок. 1425-1923)

Шаврояны (ок. 1425-1923)

Ягубяны (ок. 1785-1923)

Модернисты (ок. 1870-1923)

Территория, перешедшая к Турецкой Республике

18.6 Военное государство Амшен

Аматуни

(титул – принц)

(столица – Амшен)

Из династии Арсаков (1386-1425)

Давид сын (1425-1440)

Палисандр (1440-1450)

Веке сон (1450-1460)

Давид сын (1460-1489)

Аноним из династии (1489 – ок. 1800)

Владения, перешедшие к Османскому султанату

19.1 Гандзасарское княжество

Хасан-Джалаляны

(титул – король)

(столица – Гандзасар)

Сайтон сын Албасада (1456-1470)

Велижан Великий (1470 – ок. 1510)

Хатир сын (ок. 1510-1540)

Саркис сын (ок. 1540-1560)

Джалал-бег сын (ок. 1560-1610)

Иоанн-сын (ок. 1610 – ум. 1634)

Григор сын (1634-1657)

Петр-сын (1657-1675)

Иеремия сын (1675-1700)

Симон из династии (1700-1702)

Исайя Рассказчик (1702-1728)

Из династии Алаверди (1728-1763)

Джон сын (1763-1786)

Брат Саргис (1786-1828)

Владения, отошедшие к Российской империи

19.2 Королевство Варанда

Мелик-Допянс

(титул – король)

(столица – Шуши)

1. Сын Сайтона Шахиншаха (ок. 1430 – ок. 1480)

2. Сын Ишхана (ок. 1510-1540)

3. Сын Мирзахана (ок. 1540-1560)

4. Сын Папа

(ок. 1560-1570) 5. Брат Авана (ок. 1570-1590)

6. Сын Мирза-бека Шахназара (ок. 1603-1640)

7. Сын Багр-хана (ок. 1640-1650) 8.

Сын Багра (ок. 1650-1670)

9. Сын Шахназара (ок. 1670-1695)

10. Сын Багра (ок. 1695-1725)

11. Брат Хусейна (ок. 1725 г.) – 1736 г.)

12. Ховсеп сын (1736-1749 гг.)

13. Шахназар Вероломный брат (1749-1792 гг.)

14. Джумшуд сын (1792-1799 гг.)

15. Джанибашх сын (1799-1810 гг.)

16. Ованес брат (1810-1828 гг.)

17. Владения перешли к Российской империи

19.3 Меликство Гегаркуника

Мелик-Шахназарянов

(титул – мелик)

(столица – Сотк)

1. Сын Багра Шахназара (ок. 1468-1510)

2. Сын Хаджиджана (

ок. 1510-1515) 3. Сын Арана

(ок. 1515-1520) 4. Сын Адама (ок. 1520-1530)

5. Брат Авана (ок. 1530-1540) 6. Сын Пашика

(ок. 1540-1550)

7. Сын Даниила (ок. 1550-1565)

8. Сын Музаффара (ок. 1565-1580)

9. Сын Ишхана (ок. 1580-1590)

10. Сын Меликсета (ок. 1590-1600)

11. Сын Шахназара (ок. 1600-1608)

12. Яври-бек сын (ок. 1608-1625)

13. Абов брат (ок. 1625-1630)

14. Баласан сын (ок. 1630-1640)

15. Мелик-бек сын (ок. 1640-1670)

16. Мирзахан сын (ок. 1670-1710)

17. Саргис сын (ок. 1710-1730)

18. Меликджан сын (ок. 1730 – ок. 1735)

19. Манучар сын (1735-1747)

20. династия пресеклась

19.4

Мелик-Беглары Гулистана

(титул – мелик)

(столица – Гулистан)

1. Абов Сев (ок. 1604 – ок. 1632)

2. Беглар сын (1632 – ок. 1650)

3. Абов Каль сын (ок. 1650-1690)

4. Исай сын (ок. 1690-1710)

5. Тамраз брат (ок. 1710-1730)

6. Овсеп Кай Абов сын (ок. 1730-1780)

7. Беглар сын (ок. 1780 – ок. 1781)

8. Тамраз брат (1781 – ок. 1785)

9. Абов Кай сын (ок. 1785 – ок. 1828)

10. Владения перешли в состав Российской империи

19.5 Сюник Меликдом

Мелик-Парсаданян

(титул – мелик)

(столица – Капан)

1. Парсадан (1640 – ок. 1650)

2. Саргис сын (ок. 1650-1670)

3. Баласан сын (ок. 1670-1690)

4. Парсадан сын (ок. 1690-1724)

5. Баласан сын (ок. 1724-1750)

6. Парсадан сын (ок. 1750-1780)

7. династия прервалась

19.6 Джрабердский меликдом

мелик-израильтяне

(титул – мелик)

(столица – Джраберд)

1. Есаи (ок. 1680-1710)

2. Брат Алагула (ок. 1710 – ок. 1750)

3. Брат Хатам (1750-1783)

4. Сын Маджлума Храброго (1783-1796)

5. Сын Ростома Храброго (1796-1798)

6. Сын Хатама (1798-1828)

7. Владения перешли к Российской империи

19.7 Дизак Меликдом

Мелик-Еганянс

(титул – мелик)

(заглавная – Дизак)

1. Лука (ок. 1680-1710)

2. Еган Великий (ок. 1710 – ок. 1744)

3. Арам Великий (1744-1745)

4. Брат Есая (1745-1781)

5. Из династии Бахтамов (1781-1795)

6. Аббас Суровый (1795-1828)

7. Владения перешли к Российской империи

19.8 Татевский меликдом

Мелик-Багряны

(титул – мелик)

(столица – Татев)

1. Багр (ок. 1680 – ок. 1722)

2. Династия угасла, и владения перешли к Мелик-Парсаданидам

19.9 Сисианский меликдом

Мелик-Сафразян

(титул – мелик)

(столица – Сисиан)

1. Сафраз (ок. 1680-1710)

2. Династия угасла, и владения перешли к Мелик-Парсаданидам

19.10 Сюникская губерния

(титул – князь)

(столица – Капан)

1. Давид-бек (1722-1728)

2. Мхитар Спарапет (1728-1730)

3. Авраам Спарапет (1730-1736)

4. Власть перешла к меликам

20.1

Мамиконяне Сасунского княжества

(титул – князь)

(столица – Сасун)

1. Аноним (ок. 1595-1650)

2. Из династии Холо (ок. 1650-1690)

3. Горге сын (ок. 1690-1720)

4. Хепо сын (ок. 1720 – ок. 1769)

5. Погос сын (1769 – ок. 1810)

6. Серго сын (ок. 1810 – ок. 1878)

7. Пето сын (1878-1894)

8. Династия угасла, власть перешла к лидерам фидаидов

20.2 Саурьяны Савурского княжества

(титул – князь)

(столица – Савур)

1. Аноним (ок. 1595-1920)

2. Владения, перешедшие к Османскому султанату

20.3 Княжество Сгерд

(титул – принц)

(столица – Сгерд)

1. Тер-Богос (ок. 1800-1840)

2. Аноним из семьи (ок. 1840-1920)

3. Владения перешли к Османскому султанату

21. Первая Республика Армения

(титул – Премьер-министр)

(столица – Ереван)

1. Ованес Каджазнуни (28.05.1918-19.06.1919)

2. Александр Хатисян (21.06.1919-12.05.1920)

3. Амазасп Оганджанян (12.05.1920-25.11.1920)

4. Симон Врацян (25.11.1920-02.12.1920, 26.04.1921-13.07.1921)

5. Гарегин Нжде (25.12.1920-26.04.1921)

6. Первая Республика Армения была распущена, а ее территория перешла ко Второй Советской Социалистической Республике Армения, став частью СССР.

22. Вторая Советская Социалистическая Республика Армения

(титул – Первый секретарь ЦК КП Армении)

(столица – Ереван)

1. Геворг Алиханян (03.12.1920-04.04.1921)

2. Саргис Срапионян (04.04.1921-26.01.1922)

3. Ашот Оганесян (26.01.1922-15.11.1927)

4. Айк Овсепян (15.11.1927-12.09.1928)

5. Айказ Костанян (12.09.1928-24.05.1930)

6. Агаси Ханджян (24.05.1930-09.07.1936)

7. Аматуни Вардапетян (13.07.1936-21.09.1937)

8. Григорий Арутюнян. (24.09.1937-12.03.1953)

9. Сурен Товмасян (12.03.1953-28.12.1960)

10. Яков Зарубян (28.12.1960-05.02.1966)

11. Антон Кочинян (05.02.1966-24.11.1974)

12. Карен Демирчян (24.11.1974-21.05.1988)

13. Сурен Арутюнян (21.05.1988-05.04.1990)

14. Владимир Мовсисян (05.04.1990-28.11.1990)

15. Левон Тер-Петросян (28.11.1990-16.10.1991: Председатель Президиума Верховного Совета Армянской ССР, 16.10.1991-04.02.1998: Президент Республики Армения)

16. Вторая Республика Армения была распущена, а ее территория перешла к Третьей Республике Армения.

23. Третья Республика Армения

(титул – Президент)

(столица – Ереван)

1. Левон Тер-Петросян (16.10.1991-04.02.1998)

2. Роберт Кочарян (04.02.1998-09.04.2008)

3. Серж Саргсян (09.04.2008-настоящее время)

23.1 Нагорно-Карабахская Республика

(титул – Президент)

(столица – Степанакерт)

1. Леонард Петросян (12.09.1990-08.01.1992)

2. Артур Мкртчян (08.01.1992-14.14.1992)

3. Георгий Петросян (14.14.1992-02.09.1993)

4. Карен Бабурян (02.09.1993-22.12.1994)

5. Роберт Кочарян (22.12.1994-20.03.1997)

6. Аркадий Гукасян (20.03.1997-19.07.2007)

7. Бако Саакян (19.07.2007-н.в.)

8. Араик Арутюнян (2020-настоящее время)

Leaders of the Armenian people

In this topic, I will present a chronological list of the leaders of the Armenian people, people who, at one time or another, led the Armenian people or a part of them, headed or governed Armenian states or state units.

1. Aratta

( Priests who initially ruled hereditaryly, and then began to be elected)

( Haykazunis , hereditary)

( Title –  Great Priest )

( Capital – before 11.08.2492 BC:  Metsamor , before 1980 BC:  Haykashen , before 1561 BC:  Armavir )

1. Ensukhkeshdana  priest  (c. 2610-2560 BC)

2. Dumuzi  priest  (c. 2560 BC – c. 2492)

3. Hayk Nahapet (c. 2492-2411 BC)

4. Anonymous  priest  (c. 2411-2270 BC)

5. Rishiadad  priest  (c. 2270-2233 BC)

6. Takhishatal  priest  (c. 2233-2232 BC)

7. Madak-Ani  priest  (c. 2232-2205 BC)

8. Eridapizir  priest  (c. 2205 BC – c. 2199 BC)

9. Imta  priest  (c. 2199-2196 BC) 10.

Inkeshush  priest  (c. 2196-2190 BC)

11. Sarlagab  priest  (c. 2190-2184 BC)

12. Shulme  priest  (c. 2184-2178 BC)

13. Elulumesh  priest  (c. 2178-2172)

14. Inimagabesh  priest  (2172-2167 BC)

15. Igeshaush  priest  (2167-2161 BC)

16. Iarlagab  priest  (2161-2146 BC)

17. Ibat  priest  (2146-2143 BC)

18. Iarlangab  priest  (2143-2140 BC)

19. Kurum  priest  (2140-2139 BC)

20. Khabilkin  priest  (2140-2139 BC) 2139-2136) 21. Priest

Laerabum   (2136-2134 BC) 22. Priest Ararum   (2134-2132 BC) 23.  Priest Khablum  (2132-2129 BC) 24. Priest Puzur-ordi   (2129-2122 BC) 25. Priest Iarlaganda   (2122-2115 BC) 26.  Priest Sium  (2115-2109 BC) 27. From the lineage of Tigran  Hayk  (2109-2108 BC) 28. Priest Apilasha   (2108-2026 BC) 29. Armenak  Tigran’s son  (2026-1980 BC) 30. Aramayis  ‘ son  (1980-1940 BC) 31. Amasia’s  son  (1940-1908 BC) 32. Gegham’s  son  (1908-1858 BC) 33. Harma’s  son  (1858-1827 BC) 34. Aram I the Unifier’s  son (1827-1769 BC)

35. Ara I,  son of the Beautiful  (1769-1743 BC)

36. Ara II,  son of Kardos  (1743-1725 BC)

37. Anushavan,  son of Sosanver  (1725-1662 BC)

38. Paret,  son of  (1662-1612 BC)

1.1. Haikazuts of Egypt

(at first de facto, and later formally subordinate to Aratta)

(title – ruler, king)

(capital – 1726-1567 – Avaris)

(the “internationally accepted” form of these names is given in brackets)

1. Sasun (Sesu) (1725-1707 BC)

2. Hakub-father (Iakubher) (1707-1699 BC)

3. Ohane Hianali (Iane Hiana) son (1699 BC – c. 1650)

4. Hakob I (Apopi I) (c. 1650-1610 BC)

5. Hakob II (Apopi II) (c. 1610-1600 BC)

6. Kirnak (Kerta, Kirta) (c. 1600-1561 BC)

1.2 Indian states

(initially subject to Aratta, later formally)

(title – ruler, king)

(capital – Bahl)

(the “internationally accepted” form of these names is given in brackets)

1. Hayk Imart (Hayomart, Haya mart/da) (c. 1700-1670)

2. Hayk-ordi (Khaosingkha, Khaosingkha) son (c. 1670-1630)

3. Tahmaurpa son (c. 1630-1600)

4. Ani (Aina) son (c. 1600-1580)

5. Azhdaha (Azhdahaka) brother (c. 1580-1570)

6. Tiran-Taron (Traetaona) son of Azhdaha (c. 1570-1540)

7. Manuchar (Manuchehr) (c. 1540-1510)

8. Nazar (Navzar) (c. 1510-1480)

9. Zavan (Zav) (c. 1480-1450)

10. Hershasp (c. 1450-1420) 

2. Kingdom of Five

(formally accepted the supremacy of Armenii)

( title  – Armeni, Mitani, Cilicia: king, Haya: priest, Ararat: commander)

( capital  – Armeni: Arme, Mitani: Vashshugane, Cilicia: Adana, Haya: Ani, Ararat: Van)

The collapse of the Armenian Third World Hegemony had devastating consequences for the state that had served as the basis of hegemony, the Aratta Diocese, where, under conditions of a severely weakened central government, the country was divided into five parts and five independent kingdoms were created: Armeni, Haya, Ararat, Mitani, and Cilicia.

2.1. Kingdom of Armeni

The main branch of the Haykazuni dynasty continued to rule here and was the main successor to the Haykazuni traditions. This kingdom, whose supremacy was often only formally acknowledged by the other kingdoms, included the Pre-Euphrates Tsopk, Turuberan, Aghdznik, Mokk and the western part of Ararat and at different times included numerous minor principalities. Later, in 765 BC, it was united with the Ararat kingdom, and later became its successor. The Haykazuni dynasty of the Armenii kingdom during this period looks like this:

Arbak son of Paret (1612-1568 BC)

Zavan son (1568-1531 BC)

Parnak I son (1531-1478 BC)

Suren I son (1478-1433 BC)

Hovnanak son (1433-1403 BC)

Vashtak son (1403-1381 BC)

Haykak I son (1381-1363 BC)

Ambak I son (1363-1349 BC)

Arnak son (1349-1332 BC)

Shavarsh I son (1332-1326 BC)

Norayr son (1326-1302 BC)

Vstam son (1302-1289 BC)

Kar son (1289-1285 BC)

Horak son (1285-1267 BC, 1267 also in Mitanni)

Hrant I son (1267-1242 BC)

Enzak son (1242-1227 BC)

Glak son (1227-1197 BC)

Horo son (1267-1267 BC) 1197-1194)

Zarmair son (1194-1180 BC)

Shavarsh II son (1180-1137 BC)

Perch I son (1137-1102 BC)

Arbun son (1102-1075 BC)

Perch II son (1075-1035 BC)

Bazuk son (1035-985 BC)

Khoy son (985-941 BC)

Husik son (941-910 BC)

Ambak II son (1137-1102 BC) 910-883)2.2. Kingdom of Haya

Here, from the beginning of the 16th century BC, the Anian dynasty began to rule. It included the territory north of the upper reaches of the Euphrates, west of the western reaches, the Araxes to the southern bend near Metsamor, north of the current, and also included 3 large semi-independent principalities: Kaska (in the north-west of Little Armenia, which was inhabited by tribes closely related to the Armenians and was essentially Armenian), the Torkoma dynasty (in the north-west of the Andrei Pratyan Tsopk) and Melide (in the north-east of the Andrei Pratyan Tsopk) with its center in Melite. Around the end of the 12th century BC, it was united with Armenia. The list of the Anian and subsequent rulers of the kingdom of Haya looks like this:

Anonymous (c. 1561-1450 BC)

Mari-Ani (c. 1450-1400 BC)

Kar-Ani (c. 1400 BC – c. 1375)

Hayk-Ani (c. 1375-1345 BC)

Ana-Ani (c. 1345-1316 BC)

Anonymous (c. 1316 BC – c. 1260)

Mitas (c. 1260-1210 BC)

Anonymous (c. 1210-1150 BC)

Arsen (c. 1150-1100 BC)2.3. Ararat Kingdom

Here, from the beginning of the 16th century BC, the Artsruni dynasty began to rule. It included the main part of the Ararat province, Parskahayk, Paytakaran, Artsakh, Utik, Syunik, Vaspurakan, Korchayk, and also included the semi-independent principality of Musasir. Later, it united all of Armenia. The list of the Artsruni thrones of the Ararat Kingdom during this period looks like this:

Anonymous (c. 1561-1280 BC)

Ekhli-Teshub (c. 1280-1240 BC)

Son of Arub I (c. 1240-1200 BC)

Son of Kali-Teshub (c. 1200-1150 BC)

Son of Arub II (Kili-Teshub) (c. 1150-1100 BC)

Anonymous (c. 1100-883 BC)2.4. Kingdom of Mitanni

Here is the From 1561, the Haykazut dynasty, led by Kirnak, who left Egypt, began to rule. It included Armenian Mesopotamia, the Andhrapradesh and Northern Syria and was a centralized state. In 1258 BC, it was dissolved, and its territory passed to Assyria. The Haykazut dynasty of the Mitanni kingdom looks like this (the “internationally accepted” form of these names is given in brackets):

Shavarsh V (Shutarna) son of Vasak (1267-1258 BC)

The lists of the dynasties of the Mitanni vassals of the city-states of Kadesh and Carchemish in Northern Syria, related to the Mitanni Haikazuts, in the 14th-13th centuries BC look as follows (the “internationally accepted” form of these names is given in brackets):

Kirnak (Kerta, Kirta) (c. 1561-1555 BC)

Shavarsh I (Shutarna) son (c. 1555-1530 BC)

Paret (Paratarna) son (c. 1530-1520 BC)

Baghdasar (Barsadatar) son (c. 1520-1490 BC)

Sanasar (Sausadatar) brother (c. 1490-1450 BC)

Artak I (Artadama) son (c. 1450-1410 BC)

Shavarsh II (Shutarna) son (c. 1410-1360 BC)

Artashes (Artashumare) brother (c. 1360 BC – c. 1355)

Tushrata brother (1355-1327 BC)

Artak II (Artadama) brother (1327-1326 BC)

Shavarsh III (Shutuara) son (1326-1325 BC)

Saton (Sativasa) son of Tushrata (1325-1298 BC)

Shavarsh IV (Shutuara) son (1298-1272 BC)

Vasak (Vasashata) son (1272-1268 BC)

Horak king of Armenii (1267 BC)

2.4.1) Kadesh

Shavarsh (Shutatarah) (c. 1380 BC – c. 1345 BC)

Hay-takama (c. 1345 BC – c. 1330 BC)

Ari-zoravar (Ari-Teshub) (c. 1330-1310 BC)

2.4.2) Carchemish

Shara (Sharuma) (c. 1330-1310 BC)

Sahur (Saurunuwa) (c. 1310-1290 BC)

Ani-zoravar (Ini-Teshub) (c. 1290-1270 BC)

2.5. Kingdom of Cilicia

Here in BC From about the beginning of the 16th century, the local Kitsuadanavani began to rule independently. It included the province of Cilicia and consisted of the closely related principality of Adanava, which included Plain Cilicia, and the principality of Armadan, which was under its suzerainty, which included Mountainous Cilicia. The list of the Kitsuadanavani and subsequent rulers of the Kingdom of Cilicia is as follows (the “internationally-accepted” form of these names is given in brackets):

Pilia I (c. 1550-1510 BC)

Pariyavatri (c. 1510-1500 BC)

Ispataksu (c. 1500-1480 BC)

Sanasar I (Shunashara) (c. 1480-1470 BC)

Pilia II (c. 1470-1430 BC)

Bagdasar (Badatisu) (c. 1430-1410 BC)

Talzush (c. 1410-1400 BC)

Sanasar II (Shunashara) (c. 1400-1360 BC)

Telepinu priest Supiluliuma Son of I (c. 1360-1334 BC)

Pentisilas the Priest (c. 1334-1260 BC)

Mokatsi (Moks) (c. 1260-1180 BC)

Anonymous (c. 1180-883 BC)

Ararat Kingdom

(title – Great Shepherd, Wonderful Shepherd, king)

(capital – Van)

Aram II (883-840 BC)

Son of Lutipri (c. 840-835 BC)

Son of Sardur I (c. 835-828 BC)

Son of Ishpuin (c. 828-810)

Menua son (828-810 BC: co-regent, 810-786)

Ara III son (786-765 BC)

Sardur II son (765-735 BC)

Rusa I son (735-713 BC)

Ara IV son (713-685 BC)

Rusa II son (685-660 BC)

Sardur III son (660-635 BC)

Sardur IV son (735-713 BC) 635-625)

Rusa III son (625-612 BC)

3.1. Kingdom of Armenia,Haykazunis

Kakhpak son of Ambak II (883-838 BC)

Parnvaz I son (838-805 BC)

Parnak II son (805-765 BC)

Anonymous military leader-ruler from the dynasty (765 BC – c. 713)

Inip-Teshub military leader-ruler (c. 713 BC – c. 673)

From the Giska tribe (673-664 BC)

Andari military leader (664-656 BC)

Paruyr Hskayordi Hskayordi (656-612 BC)

3.2. Kingdom of Cilicia

Kita (c. 883-835 BC)

Kira’s son (c. 835-790 BC)

Ambarish (c. 790-750 BC)

Sandari (c. 750-680 BC)

Sanasari (c. 680-612 BC)

3.3.Armanna Principality

The principality of Armanna (= Ar-Mania, Armenia, Manna) was an Armenian principality in its nature, which, based on Persian Armenia, at different times also included the southern shore of Lake Urmia and Trpatunik. This principality had a semi-independent status within the Ararat Kingdom at different times. The list of Armanna princes during this period is as follows:

Andovk (c. 844-815 BC)

Zyrta (c. 815-760 BC)

Aranza (c. 760-718 BC)

Aza (c. 718 BC – c. 716)

Aranza (c. 716 BC)

Alansa (c. 716 BC – c. 680)

Akhsher (c. 680-658 BC)

Uali (c. 658-614 BC)

3.4. Aghdznik principality

C. In the first quarter of the 9th century, separated from the Armenii kingdom, but almost immediately subjected to the dominance of the Ararat kingdom, this principality mainly included the province of Aghdznik. In the middle of the 8th century BC, the Aghdznik principality disappeared, and its territory began to be directly subordinate to the Ararat kingdom. The list of Aghdznik princes during this period looks like this:

Gagik (c. 875-835 BC)

Databe (c. 835-790 BC)

Dat (c. 790-750 BC)

3.5. Tayk principality

The Tayk principality was once one of the principalities included in the Haya kingdom, which later merged with the Armenii kingdom, but in the middle of the 9th century BC it separated from it again. It included Tayk, Khakhktik, Bardzr Hayk and Gugark. BC In the middle of the 8th century, the Tayk principality disappeared, and its territory began to be directly subordinate to the Ararat kingdom. The list of Tayk princes during this period looks like this:

Utupurshi (c. 820-790 BC)

Marini (c. 790-764 BC)

Ryushin (c. 764-760 BC)

Nidin (c. 760-750 BC)

3.6. Melide principality

Melide and the Torkoma house were once semi-independent principalities within the kingdom of Haya, which later merged with it into the kingdom of Armenii, but in the 9th century BC the Torkoma house had already united with Melide, which in turn had separated from Armenii. BC In the first quarter of the 7th century, the Melide principality ceased to exist, and its territory began to be directly subordinate to the Araratian kingdom. The list of Melide princes during this period looks like this (the “internationally accepted” form of these names is given in brackets):

Tatev (Tuate) (c. 810-775 BC)

Sahak (Sahu) (c. 775-750 BC)

Vasak-Harma (Vasuarma) (c. 750-738 BC)

Huli (c. 738 BC – c. 717)

Ambarish (c. 717-713 BC)

Samvel (Salmel) (c. 713 BC – c. 690)

Kurtik (Gurdi) (c. 690-680 BC)

3.7. Commagene principality

The territory of Commagene principality once belonged to Mitanni, after its fall it passed to Assyria, and later to Armenia. However In the first half of the 9th century BC, the principality of Commagene, like its neighbors, separated from Armenia. At the beginning of the 7th century BC, the principality of Commagene ceased to exist, and its territory began to be directly subordinate to the Ararat kingdom. The list of the princes of Commagene during this period is as follows:

Khatusil (c. 870-854 BC)

Kundaspi (c. 854-805 BC)

Aspilulume (c. 805-770 BC)

Kushtashpi (c. 770-732 BC)

Muttulu (c. 732-700 BC)

3.8. Gugark principality

The territory of the Gugark principality once belonged to the kingdom of Haya, within which it was united with Armenia, but in the 10th century BC it was part of the Tayk principality. In the 9th century it was again separated from Armenia. At the beginning of the 8th century BC it in turn separated from the Tayk principality, but after a few decades it disappeared, and its territory began to be directly subordinated to the Ararat kingdom. The list of Gugark princes during this period looks like this:

Khilarud (c. 790-770 BC)

Khakhani (c. 770-750 BC)

Kapuri (c. 750-740 BC)

Kingdom of Greater Armenia Haykazuni

(title – King of Armenia)

(capital – Van)

Hrachya Paruyr son of Hskayordu (612-590 BC)

From the Parnvaz II dynasty (590-569 BC in part)

From the Pachuych dynasty (590-569 BC in part)

From the Kornak dynasty (590-569 BC in part)

From the Pavos dynasty (590-569 BC in part)

From the Haykak II dynasty (590-569 BC in part)

Yervand I from the Sakavakyats dynasty (569 BC – c. 552, 565 – about 552: formally)

Tigran I Ashkharkal son (569-565 BC: co-regent, 565-522)

Vahagn Vishapakagh son (522-493 BC)

Aravan son (493-475 BC)

Nerseh son (475-440 BC)

Zareh son (440-394 BC)

Armog son (394-385 BC)

Baigham son (385-371 BC)

Vahan son (371-351 BC)

Vahe son (351-331 BC)

4.1 Kingdom of Cilicia

(capital – Tarsus)

Sienis I (c. 612-580 BC)

Sienis II son (c. 580-540 BC)

Sienis III son of Oromend (c. 540-500 BC)

Sienis IV son (c. 500-460 BC)

Xenogor the Foreigner (c. c. 460-420)

Sienis V son of Sienis IV (c. 420-360 BC)

Arsham I son (c. 360-331 BC)

4.2 Basque Kingdom

(capital – Tarsis)

(the years of the kings’ reign are disputed, and the “internationally-accepted” form of the names is given in parentheses).

Gregory (Gorgoris) (522 BC – c. 470)

Gabriel (Gabis) (c. 470-410 BC)

Norik (Noraks) (c. 410-350 BC)

Taron (Theron) (c. 350-290 BC)

Argam (Arganton) (c. 290 BC – a.d. 250)

4.3 Armenian Satrapy XIII

Hydarnians

Hydarnes I, ally of Darius I (c. 519 BC – c. 500)

Hydarnes II, son (c. 500-460 BC)

Hydarnes III, son (c. 460-430)

Artashir son (c. 430 BC – c. 404)

Yervand son (c. 404-360 BC)

Darius the Codman (c. 360-337 BC)

Mithradates (c. 337-331 BC, 331 BC – c. 325 BC king)

Kingdom of Greater Armenia

Yervandunis

(title – King of Armenia)

(capital – Armavir)

Yervand II (c. 331 BC – c. 323)

Hrant II son (c. 323-305 BC)

Artavazd I son (c. 305 BC – c. 247)

Kingdom of Greater Armenia Arshakunis – Artashesians

(title – King of Armenia, 95-1 BC also from king to king)

(capital – until 212 BC: Armavir, until 201 BC: Yervandashat, until 70 BC: Artashat, until 62 AD: Tigranakert, until 335: Artashat, until 428: Dvin)

Kingdom of Greater Armenia Arshakunis

(title – King of Armenia, 95-1 BC: 95-1 also from king-king)

(capital – until 212 BC: Armavir, until 201 BC: Yervandashat, until 70 BC: Artashat, until 62 BC: Tigranakert, until 335: Artashat, until 428: Dvin)

Vagharshak I (247-225 BC)

Arshak I son (225-212 BC)

Yervand III Yervanduni (212-201 BC)

Artashesians

Artashes I son of Arshak I (201-189 BC: governor, 189-160 BC: king)

Artavazd II son (160-116 BC)

Tiran I brother (116-115 BC)

Tigran I – (115 BC-95 BC)

Tigran II the Great son (95-55 BC, lived until 38)

Artavazds III son (55-38 BC, co-regent, 38-31)

Artaxerxes II son (31-20 BC)

Tigran III brother (20-8 BC)

Tigran IV son (8-5, 2 BC – 1 AD)

Artavazd IV son of Artavazd III (115 BC-95 BC) 5-2)

Erato daughter of Tigranes III (1, 6-12)

Parthian and Roman succession

Ariobarzanes son of Artavazd II of Atrpatakan (2-4)

Artavazd V son of Atrpatakan (4-5)

Tigranes V the Jew grandson of Herod I (5-6)

Vonon son of Hrahat IV of Parthia (12-16)

Orod son of Artavan III of Parthia (16-18)

Artaxerxes III son of Polemon I (18-34)

Arshak II son of Artavan III of Parthia (34-35)

Mihrdat of Iberia brother of Parsman I (35-37, 47-50)

Gisak, general of the Dimaksyan dynasty (37-41)

Cotis, nephew of Artashes III of Thrace (41-47)

Hradamizd, son of Parsman I of Iberia (50-51, 51-54)

Trdat I, brother of Vagharsh I (51, 54-59, 62-75)

Arshakunis

Artaxerxes IV son of Vramshapuhi (422-428)

Tigran VI, nephew of Tigran V the Jew (59-62)

Sanatruk, son of Abgar VI (75-110, 91-110, also in Armenian Mesopotamia)

Ashkhadar, son of Bakur (110-113)

Brother of Parthamasir (113-114)

Vagharsh I, son of Sanatruk (114-144)

Tigran VII, grandson of Sohemos Julius (144-161, 164-186)

Bakur, son of Vagharsh III (161-164)

Vagharsh II, son of Vagharsh I (186-198)

Khosrov I the Brave (198-252)

Brother of Khosrov II (252 – c. 255, 293-298 in Eastern Greater Armenia)

Artavazd VI, prince of Mandakauni (c. 255 – d. 261)

Ormizd-Artashir son of Shapuh I (261-272)

Ormzdak son (272-276)

Nerses son of Shapuh I (276-287, 287-293 in Eastern Greater Armenia)

Trdat II the Great son of Khosrov I (274-276, 287-298 in Western Greater Armenia, 298-330)

Khosrov III son (330-338)

Tiran II son (338-345)

Arshak III son (345-368)

Pap son (368-374)

Varazdat cousin son (374-378)

Vagharshak II Papiordi (378)

Arshak IV brother (378, reigning, 378-387, 387-388, reigning)

Khosrov IV descendant (387-388, reigning, 388-391, 416)

Vramshapuh brother (391-416)

Shapuh son of Hazkert I (416-419)

Nerses prince of Chichrakats (419-422)

clear

6.1.P’vok’r Hayk’i t’agavorut’yun (titghos – ark’a) (mayrak’aghak’ – Trapizon) 1. Mit’rdat (m.t’.a. 337-331, m.t’.a. 331 – mot 325` ark’a) 2. Hrant (m.t’.a. mot 325-322, 321-270) 3. Neoptghomeos Gorroz (m.t’.a. 322-321) 4. Aryuk I (m.t’.a. mot 270-250) 5. Arman (m.t’.a. mot 250-230) 6. Aryuk II (m.t’.a. mot 230-201) 7. Mihrdat (m.t’.a. 201-189` karravarich’, m.t’.a. 189-160 ark’a) 8. Antipatr (m.t’.a. mot 160-110) 9. Arkafi Mihrdat VI-i vordi (m.t’.a. mot 110-65` unia Pontosi het) 10. Deyotaros Galat’ats’i (m.t’.a. 65-48, 44-41` unia Pontosi yev Galat’iayi het) 11. Ariobarzan Kapadovkiats’i (m.t’.a. 48-44` unia Kapadovkiayi het) 12. Amyunates Galat’ats’i (m.t’.a. 41-33` unia Galat’iayi het) 13. Polemon Pontats’i (m.t’.a. 33-30` unia Pontosi het) 14. Artavazd Atrpatakants’i (m.t’.a. 30-20) 15. Ark’elayos Kapadovkiats’i (m.t’.a. 20 – m.t’. 17` unia Kapadovkiayi het) 16. Hrromi provints’ia (17-38) 17. Kotis T’rakiats’i (38-54, 41-47` unia Mets Hayk’i het) 18. Aristobul K’alkidikats’i (54-72) 19. Hrromi provints’ia (72-395) 6.2.Tsop’k’i t’agavorut’yun (titghos – ark’a) (mayrak’aghak’ – minch’ev Arshamashat) 1. Arsham I Siyenis V-i vordi (m.t’.a. mot 323-280) 2. Samvel vordi (m.t’.a. mot 280 – ugh. 240) 3. Arsham II vordi (m.t’.a. 240-220) 4. K’serek’s Brrnakal vordi (m.t’.a. 220-201) 5. Zareh (m.t’.a. 201-189` karravarich’, m.t’.a. 189-175 ark’a) 6. Arkat’ias vordi (m.t’.a. 175-164) 7. Mehruzhan yeghbayr (m.t’.a. 164 – mot 140) 8. Artanes vordi (m.t’.a. mot 140 – ugh. 94) 9. Miats’vets’ Mets Hayk’in6.3.Komagenev t’agavorut’yun (titghos – ark’a) (mayrak’aghak’ – Samosat) 1. Ptghomeos (m.t’.a. 201-189` karravarich’, m.t’.a. 189-150 ark’a) 2. Samvel T’esbe Dike vordi (m.t’.a. mot 150-100) 3. Mihrdat I Kalinik vordi (m.t’.a. mot 100-92) 4. Mihrdat II Filorome Mihrdat I-i vordi (m.t’.a. mot 92-70) 5. Antiok’ I T’eos Dike Yepifan vordi (m.t’.a. mot 70-35) 6. Antiok’ II yeghborordi (m.t’.a. mot 35-25` hamishkhan) 7. Mihrdat III yeghbayr (m.t’.a. mot 35-25` hamishkhan) 8. Mihrdat IV vordi (m.t’.a. mot 25 – ugh. 5) 9. Antiok’ III vordi (m.t’.a. 5 – m.t’. 17, 38) 10. Hrromi provints’ia (17-38) 11. Antiok’ IV Yepifan Antiok’ III-i vordi (38-73) 12. Hrromi provints’ia (73-395)

Результаты перевода

Перевод

6.1. Kingdom of Lesser Armenia (title – king) (capital – Trebizond) 1. Mithradates (337-331 BC, 331 BC – c. 325 BC, king) 2. Hrant (c. 325-322 BC, 321-270 BC) 3. Neoptolemus the Great (322-321 BC) 4. Arjuk I (c. 270-250 BC) 5. Arman (c. 250-230 BC) 6. Arjuk II (c. 230-201 BC) 7. Mihrdat (201-189 BC, ruler, c. 189-160 BC) 8. Antipater (c. 160-110 BC) 9. Archaph son of Mihrdat VI (c. 110-65 BC, union with Pontus) 10. Deuterotarus of Galatia (65-48, 44-41 BC, union with Pontus and Galatia) 11. Ariobarzanes of Cappadocia (48-44 BC, union with Cappadocia) 12. Amyntas of Galatia (41-33 BC, union with Galatia) 13. Polemon of Pontus (33-30 BC, union with Pontus) 14. Artavazdes of Atrpatakan (c. 30-20) 15. Archelaus of Cappadocia (20 BC – 17 AD: union with Cappadocia) 16. Roman province (17-38) 17. Cotys of Thrace (38-54, 41-47: union with Greater Armenia) 18. Aristobulus of Chalcidice (54-72) 19. Roman province (72-395) 6.2. Kingdom of Tsopk (title – king) (capital – until Arshamashat) 1. Arsham I, son of Sienis V (reigned 17 BC) c. 323-280) 2. Samvel son (c. 280 BC – ad. 240) 3. Arsham II son (c. 240-220 BC) 4. Xerxes the Tyrant son (c. 220-201 BC) 5. Zareh (201-189 BC: governor, 189-175 BC king) 6. Arcathias son (c. 175-164 BC) 7. Mehrujan brother (c. 164 BC – c. 140) 8. Artanes son (c. 140 BC – ad. 94) 9. Joined Greater Armenia6.3. Kingdom of Commagene (title – king) (capital – Samosata) 1. Ptolemy (201-189 BC: governor, king 189-150 BC) 2. Samuel Thesbe Dike son (c. 150-100 BC) 3. Mihrdat I Callinicus son (c. 100-92 BC) 4. Mihrdat II Philorome son of Mihrdat I (c. 92-70 BC) 5. Antiochus I Theos Dike Epiphanes son (c. 70-35 BC) 6. Nephew of Antiochus II (c. 35-25 BC: co-ruler) 7. Brother of Mihrdat III (c. 35-25 BC) (co-ruler) 8. Mihrdat IV son (c. 25 BC – c. 5) 9. Antiochus III son (5 BC – AD 17, 38) 10. Roman province (17-38) 11. Antiochus IV Epiphanes son of Antiochus III (38-73) 12. Roman province (73-395)

6.4. Armenian Kingdom of Mesopotamia,

Arshakunis

(title – king, Avag ayr)

(capital – Edessa)

Ara, relative of Artavazd II (160 BC – c. 127)

Mazur, son (c. 127-120 BC)

Baghdasar, son (c. 120-115 BC)

Bakur I, son (c. 115 BC)

Bakur II, son (c. 115-105 BC)

Arman I, son (c. 105-94 BC)

Abgar I, son of Arman I the Spearman (c. 94-69 BC)

Abgar II Ariamen son (c. 69 BC – ad. 53)

Abgar II Ariamen son of Abgar I (c. 69 BC – ad. 53)

Arman II son (c. 53 BC – ad. 34)

Pakuri son (c. 34-30 BC)

Abgar III son (c. 30 BC – ad. 26)

Abgar IV son of Artaxerxes II the Black (c. 26-23 BC)

Abgar V the Great son (c. 23 BC – ad. 50)

Arman III (23-6 BC, not ruled by Rome)

Arman IV (6 BC) – AD 13: Roman vassal)

Ananias of Sakavakyats, son of Abgar V (50)

Sanatruk, son of his cousin (50-51)

Arman V (50-57: Roman vassal)

Abgar VI, son of Sanatruk (51-91)

Arman VI (57-71: Roman vassal)

Sanatruk, son of Abgar VI (91-110: united with Greater Armenia)

Abgar VII, son of Hayzut (110-116)

Partamasapat, son of Khosrov (116-121)

Arman VII, son of Hayzut Abgar VII (121-138)

Arman VIII son (138-162, 164-177)

Of the Vahe dynasty (162-164)

Abgar VIII son of Arman VIII (177-212)

Abgar IX son (212-216)

Arman IX son (214-216, co-ruler)

Roman province (216-232)

Abgar X son of Arman IX (232-253)

Roman province (253-395)6.5. Kingdom of Cilicia

(title – king)

(capital – Tarsus)

Tarcondimotes I (177-212)

66-31)

Tarcondimot II Philippator son (31-17 BC)

Archelaus Cappadocian (17 BC – 38 AD: union with Cappadocia)

Roman province (38-41)

Antonius Polemon (41-72)

Roman province (72-395)7. Marzpanic Armenia

(title – marzpan)

(capital – Dvin)

Vehmshapuh (428-442)

Vasak Syunik the Apostate (442-450, 450-451: nominal)

Atromizd Arshakuni (451-464)

Atrvshnasp (464-481)

Sahak Bagratuni (481-482)

Shapuh (482-484: formal)

Andikan (484-485)

Vahan Mamikonyan (485-505)

Vard Mamikonyan (505-514)

Burzan (514-518)

Mjezh Gnuni (518-548)

Vshnasp-Vahram (548-555)

Denshapuh (555-558)

Varazdat (558-564)

Suren (564-572)

Vardan Pokr Mamikonyan (572-580)

Mihran Mihrvandak (572-574: formal)

Philip the Traitor of Syunik (574-576: formal)

Tam-Khosrov (576-578: formal)

Varaz-Vzruk (578-579: formal)

Pahlav (579-586: formal)

Mushegh Khizakh Mamikonyan (580-590: formal)

Hrahat (586-587: formal)

Hrartin-Datan (587-590: formal)

Vndatakan-Nikhorakan (590-595: formal)

Merkut (595 – c. 596: formal)

Hazden (c. 596-597: formal)

Budma (c. 597-598: formal)

Gaiman (c. 598-599: formal)

Smbat Bazmahakht Bagratuni (about 599 – route. 601)

Jan-Veh (601-604)

Datoyan Parsik (604-606)

Senitam-Khosrov (606-608)

Ashtat-Istair (608)

Shahen Pushtipan (608-609)

Shahraynapet (609-610)

Parsahnapat (610-616)

Namdervshnasp (616-619)

Shahrblagan (619-624)

Rozbehan (624-627)

Varaz-Tirots Bagratuni (627-634)

Satrapy of Armenia

(title – patrik, Armenian prince)

(capital – Arshamashat, Dvin)

1. Gazavon Kamsarakan (388-390)

2. Samvel Mamikonyan (390 – c. 420)

3. Vasak Tavachan Mamikonyan (c. 420-460)

4. Anonymous (c. 460-505)

5. Hovhan Arshakuni (c. 505 – c. 539)

6. Vasak Mamikonyan (539 – c. 545)

7. not assigned (c. 545-572)

8. Morrik (c. 572-582) 9.

Nerseh Kamsarakan (c. 582-590)

10. Hovhan (590-593)

11. Herakles the Elder (593 – c. 600)

12. Suren (c. 600 – c. 625)

13. Mzhezh Gnuni (625-635)

14. David Saharnuni (635-641)

15. Theodoros Rshtuni (641-646, 647-654)

16. Tovma Huyn (646)

17. Smbat Varaz-Tirotsi Bagratuni (646-647)

18. Mushegh Mamikonyan (654-655)

19. Hamazasp Mamikonyan (655-661)

20. Grigor Mamikonyan (661-685)

21. Ashot Bagratuni (685-689)

22. Nerseh Kamsarakan (689-693)

23. Smbat Bagratuni (693-726)

24. Ashot Kuratsyal Bagratuni (726-748)

25. Grigor Mamikonyan (748-750)

26. Mushegh Mamikonyan (750-753)

27. Sahak Bagratuni (753-761)

28. Smbat Bagratuni (761-775)

29. Ashot Bagratuni (775-780)

30. Tachat Andzevatsi (780-785)

31. Smbat Bagratuni (785-804)

32. Ashot the Brave Bagratuni (804-824)

33. Bagrat Bagratuni (824-851)

34. Smbat the Confessor Bagratuni (851-855)

35. Ashot Bagratuni (855-885, 885-890, Armenian king)

9. Artsakh-Utik Kingdom

(title – king)

(capital – Partav)

Chessmen

1. From the Vache dynasty (c. 451 – c. 460)

2. Vachagan Barepasht’s nephew (460 – c. 510)

3. Gurgen’s son (c. 510-540)

4. Vramshapuh’s son (c. 540-596)

5. Power passed to the Mihranids

Mihranyans

1. From the Mihran dynasty (596 – c. 598)

2. Son of Aramayis (c. 598-600)

3. Son of Vard I (c. 600-605)

4. Son of Vard the Brave (c. 605-610)

5. Son of Vard II (c. 610-615)

6. Brother of Varazman (c. 615-620)

7. Son of Varaz-Grigor Vard II (c. 620 – c. 636)

8. Son of Jivanshir I the Great (636-681)

9. Nephew of Varaz-Trdat I (681-699)

10. From the Vachagan-Gagik dynasty (709 – c. 720)

11. From the Jivanshir II dynasty (c. 720 – (c. 725)

12. Stepanos I of the dynasty (725 – c. 750)

13. Shiro’s son (699-705)

14. Jivanshir III of the dynasty (c. 740-760)

15. Varaz-Trdat II of the dynasty (c. 760 – c. 821)

16. Stepanos II Ablasad son (821-830)

17. The title of king was abolished, and the domains passed to the Aranshahik princes

9. Artsakh-Utik Kingdom

(title – king)

(capital – Partav)

Chessmen

1. From the Vache dynasty (c. 451 – c. 460)

2. Vachagan Barepasht’s nephew (460 – c. 510)

3. Gurgen’s son (c. 510-540)

4. Vramshapuh’s son (c. 540-596)

5. Power passed to the Mihranids

Mihranyans

1. From the Mihran dynasty (596 – c. 598)

2. Son of Aramayis (c. 598-600)

3. Son of Vard I (c. 600-605)

4. Son of Vard the Brave (c. 605-610)

5. Son of Vard II (c. 610-615)

6. Brother of Varazman (c. 615-620)

7. Son of Varaz-Grigor Vard II (c. 620 – c. 636)

8. Son of Jivanshir I the Great (636-681)

9. Nephew of Varaz-Trdat I (681-699)

10. From the Vachagan-Gagik dynasty (709 – c. 720)

11. From the Jivanshir II dynasty (c. 720 – (c. 725)

12. Stepanos I of the dynasty (725 – c. 750)

13. Shiro’s son (699-705)

14. Jivanshir III of the dynasty (c. 740-760)

15. Varaz-Trdat II of the dynasty (c. 760 – c. 821)

16. Stepanos II Ablasad son (821-830)

17. The title of king was abolished, and the domains passed to the Aranshahik princes

10.1Kingdom of Artanuj Bagratids

(title – king)

(capital – Artanuj)

1. Atrnerseh I son of David (888-923)

2. David I son (923-937)

3. Bagrat brother (937-945)

4. Atrnerseh II son (945-961)

5. David II the Great son (961-1000)

6. The kingdom was dissolved, its territory passed to Byzantium, and the royal title to the Kingdom of Kartli

10.1.1 Kingdom of Kambejan-Hereti Aranshahiks

(title – king)

(capital – Shake)

1. Atrnerseh Patrick Hamam-Grigor’s son (888-910, 910-920: king)

2. Atrnerseh son (920 – c. 943)

3. Prince son (c. 943-960)

4. Dinar mother (c. 960-975)

5. The domains passed to the kingdom of Artanuj

10.1.2 Duchy of Artanuj

Bagratids

(title – Duke)

(capital – Artanuj)

1. Smbat Atrnerseh son of Gurgen son (873-888)

2. Atrnerseh brother (888-896)

3. Bagrat Gurgen son of Smbat (896-909)

4. Gurgen-Guaram son (909-923)

5. Ashot Charpik brother (923-939)

6. Gurgen-Guaram son (939-968)

7. Smbat son (968-988)

8. Bagrat brother (988)

9. The domains passed to the kingdom of Artanuj

10.1.3

Bagratid principality of Kgharjk

(title – prince)

(capital – Olti)

1. Gurgen Ashot’s son, Atrnerseh’s son (881-888, ruler of Taykum)

2. Ashot’s son (888-918)

3. Gurgen’s son (918-941)

4. The domains passed to the kingdom of Artanuj

10.1.4

Orbelyans of Karadur Principality

(title – prince)

(capital – Karadur)

1. Liparit Tayk of the Mamikonians (c. 885-930)

2. Son of Hrahat-Rat (c. 930-950)

3. Son of Liparit (c. 950-970)

4. Son of Hrahat-Rat (c. 970 – c. 1021)

5. Liparit the Brave (1021-1058)

6. Son of Ivan (1058-1080)

7. Son of Liparit (1080-1088)

8. Son of Ivan (1088-1112)

9. Son of Hrahat-Rat (1112-1125)

10. Son of Smbat (1125-1150)

11. Son of Liparit (1150-1158: 1158-1177)

(1158-1177: co-ruler) 12. Ivan’s brother (

1158-1177: co-ruler) 13. Ivan’s son Liparit (1177-1186)

14. Liparit’s son (1186-1226)

15. Ivan’s son (1226-1258)

16. Smbat’s son (1258-1270)

17. The domains passed to the Kingdom of Kartli

10.1.5

Bagratids of Kartli

(title – governor)

(capital – Uplistsikhe)

1. Ashot, son of Atrnerseh I (945-954)

2. Smbat the Elder (954-958)

3. Bagrat the Younger (958-975)

4. Gurgen the Younger (975-978: Regent)

5. Bagrat the Younger (975-980: Regent, 980-1014: King of the Kingdom of Kartli)

10.2 Khachen Kingdom

Aranshahiks (title – king)

(capital – Parisos, Khachen)

Hamam-Grigor the Pious son of Atnerseh (870-892, 892-c. 895: king)

Sahak Sevada son (c. 895-940)

Hovhannes-Senekerim son (c. 940 – c. 1003)

Gregory I brother (c. 940 – c. 1003: co-ruler)

Philip son (1003-1054)

Senekerim son (1054-1094)

Gregory II son (1094-1166)

Hassan I the husband of a religious girl (1166-1170, 1170-1182: co-ruler)

Hassan II the Elder brother (1170-1181: co-ruler)

Vakhtang I Son of Hasan I the Great (1182-1214: reigning)

Vakhtang II Tangik Son of Hasan II (1182-1214: reigning)

Hasan-Jalal the Great Son (1214-1261)

The kingdom was dissolved, and its territory was divided into principalities

10.2.1 Dizak Principality

Aranshahs

(title – prince)

(capital – Ktish)

Movses son of Yesai (854 – c. 890)

Yesai son (c. 890-920)

From c. 920 the domains passed to the Khachen Kingdom

10.3 Vaspurakan Kingdom Artsrunis

(title – king)

(capital – Van)

Gagik Grigor-Derenik son (904-908: regent, 908-942: king)

Derenik son (942-958)

Hamazasp brother (958-968)

Ashot son (968-982)

Gurgen brother (982-1003)

Senekerim-Hovhannes brother (1003-1021)

From 1021 the domains passed to Byzantium

10.3.1 Andzevatsik principality Artsruni

(title – prince)

(capital – Kangavar)

Atom Gurgen son of Apupelj (896 – c. 940)

Anonymous (c. 940 – tr. 968)

Gurgen son of Hamazaspi (968-982)

From the Bartholomew dynasty (982 – c. 987)

Derenik son of Gurgen (c. 987 – c. 1021)

From 1021 the domains passed to Byzantium

10.3.1.1 Mokatsi principality Mokatsi, Artsruni

(title – prince)

(capital – Moks)

Mushegh Mokatsi (c. 880-920)

Anonymous (c. 920 – c. 968)

Senekerim-Hovhannes son of Hamazaspi (968-1003)

The domains passed to the Vaspurakan kingdom

10.4 Kars kingdom Bagratuni

(title – king)

(capital – Kars)

Mushegh Abbas Kaji son (963-984)

Abbas son (984-1029)

Gagik son (1029-1065)

territories passed to Byzantium

10.5 Kingdom of Lori Bagratuni

(title – king)

(capital – Lori)

Gurgen I son of Ashot IV (966-991)

David I son of Ankhog (991-1048)

Gurgen II son (1048-1089)

Abbas I son (1089-1113, 1113-1145: co-ruler)

David II brother (1113-1145: reigning)

Gurgen III son (1145-1170)

Abbas II brother (1170-1176)

Aghsartan son (1176-1205)

Gurgen IV son (1205-1258)

the dynasty was extinguished, the domains passed to the Ilkhanate

10.6 Syunik Kingdom Syunis

(title – king)

(capital – Kapan)

Smbat I son of Sahak (960-987, 987-998: king)

Vasak Kaj son (998-1040)

Smbat II daughter’s son (1040-1044)

Grigor brother (1044-1084)

the domains passed to Khachen kingdom

10.7 Taron’s Principality Bagratunis, Mamikonians

(title – prince)

(capital – Mush, Sasun)

Anonymous (1194 – c. 1595)

Last edited by Lion: 04.09.2009, 08:32

David the Archangel Bagratuni son of Bagrat (878-895)

Gurgen Bagratuni son of Bagrat Ashot son of (895)

Grigor Bagratuni brother (895-936` reigning)

Apulanem Mamikonian son of Grigor (895-900` reigning)

Nikolaos-Tornik Mamikonian son (900-945` reigning)

Chortvanel Mamikonian son (945-967` reigning)

Ashot Bagratuni son of Grigor (936-967` reigning)

Grigor Bagratuni brother (936-987` Hamishkhan)

Bagrat Bagratuni’s brother (936-987: Hamishkhan)

Tornik Mamikonyan Chortvanel’s son (967-987: Hamishkhan)

Varaz-Vache Mamikonyan’s brother (967-987: Hamishkhan)

Chortvanel Mamikonyan’s son (987-991: Hamishkhan)

Chortvanel-Bagrat Mamikonyan’s brother (987-998: Hamishkhan)

Bagrat Mamikonyan Tornik’s son (998 – c. 1020)

Mushegh Mamikonyan’s son (c. 1020-1030)

Tornik Mets Mamikonyan’s son (c. 1030 – pg. 1073)

Chortvanel son (1073-1120)

Vigen son (1120-1175)

Shahnshah grandson (1175-1188)

Hetum son (1188-1194)

11.1 Kingdom of Sebastia

Artsruni

(title – king)

(capital – Sebastia)

Sennacherib-Hovhannes Hamazaspi son (1021-1025)

David son (1025-1036)

Atom brother (1036-1080: co-ruler)

Abusahl brother (1036-1080: co-ruler)

The domains passed to the Danishman Emirate

11.2 Kingdom of Caesarea Bagratuni

(title – king)

(capital – Caesarea)

Gagik son of Ashot V (1044-1079)

Ashot son (1079-1088)

The domains passed to Icona Sultanate

11.3 Kingdom of Tsamndav Bagratunis

(title – king)

(capital – Tsamndav)

Son of Gagik Abbas (1065-1081)

Domains passed to the Sultanate of Icona

11.4 Principality of Akhtamar Artsrunis

(title – prince)

(capital – Akhtamar)

From the Khedenek dynasty (1022 – c. 1040)

Son of Tornik (c. 1040 – c. 1050)

Son of Thaddeus (1050-1060)

Son of Tornik (1060 – c. 1090)

Son of Abdlmseh (c. 1090 – c. 1121)

Son of Stepanos (1121-1125)

Khedenek the son (1125 – c. 1150)

Khedenek the son (c. 1150-1180)

The domains passed to the Emirate of Shaharmen

12.1 Philartos Varazhnuni

military state

(title – prince)

(capital – until 1077 – Edessa, until 1084 – Antioch, until 1086 – Edessa)

Philartos Varazhnuni (1071-1086)

Part of the territory passed to the Sultanate of Iconium, and part was divided into smaller military states

12.2 Antioch military state

(title – prince)

(capital – Antioch)

Khachatur (1071)

Vasak Pahlavuni (1071-1077)

The territory passed to the military state of Philartos Varazhnuni

12.3 Military state of Trebizond Gavrasner

(title – prince)

(capital – Trebizond)

Theodore (1071-1098)

Gregory the son (1098-1105, 1106-1126)

John Bagratuni (1105)

Gregory the nephew (1105-1106)

Constantine son of Theodore (1126-1140, 1140-1170: only in Maykop)

Michael son of Gregory (1140-1176)

Theodore son of Constantine (1170-1195: only in Maykop, 1095-1204)

Nikephoros Palaiologos (1176-1195)

territory passed to the Empire of Trebizond

12.3.1 Hamshen Military State Amatunis

(title – prince)

(capital – Hamshen)

Anonymous (1071-1204)

territory passed to the Empire of Trebizond

12.4 Aplgharib Artsruni

(title – prince)

(capital – Adana)

Aplgharib Artsruni (1071-1080)

territory passed to the Lambron Military State

12.5 Lambron Military State

Hetumians

(title – prince)

(capital – Lambron)

Oshin son of Hetum (1071-1112)

Hetum son of (1112-1143)

Oshin son of (1143-1170)

Hetum son of (1170-1198)

domains passed to the Kingdom of Cilicia

12.5.1 Military state of Paperon

Hetumians

(title – prince)

(capital – Paperon)

Smbat son of Hetum (c. 1130 – ed. 1152)

Bakuran son (1152 – c. 1180)

Vasak brother (c. 1180 – c. 1198)

The domains passed to the Kingdom of Cilicia

12.6 The military state of Tsovk

Pahlavuni

(title – prince)

(capital – Tsovk)

Apirat the Brave son of Vasak (1077-1111)

Vasil son (1111-1150: ruler)

Shahan brother (1111-1150: ruler)

Grigor brother (1111-1113: ruler, 1113-1166: Catholicos of All Armenians)

Nerses brother (1111-1113: ruler, 1166-1173: ruler Catholicos)

The territory passed to the Emirate of Artuqians

12.6.1 The military state of Pir

Pahlavuni

(title – prince)

(capital – Pir)

Aplgharib Vasak’s son (1087-1118 – co-ruler)

Lik brother (1087-1118 – co-ruler)

The territory passed to the County of Edessa

12.7 The military state of Rubinians

(title – prince)

(capital – until 1170 – Vahka, until 1219 – Sis)

Ruben (1080-1095)

Constantine son (1095-1100)

Toros son (1100-1129)

Levon Aryuts brother (1129-1137)

Toros the son (1137-1168)

Ruben the son (1168-1170)

Mleh Toros’ brother (1170-1174)

Ruben Stepane’s son (1174-1185)

Levon the Great brother (1185-1198, 1198-1219: King of Armenia)

12.8 Vasily the Robber’s military state

(title – prince)

(capital – Kesun)

Vasily the Robber (1086-1112: ruler)

Bagrat the brother (1086-1117: ruler)

Vasily the Younger Vasily’s adoptive son (1112-1115: ruler)

Kurtik the armor-bearer (1115-1117: co-ruler)

territory passed to the County of Edessa

12.9 Military

State of Edessa

(title – prince)

(capital – Edessa)

Toros (1086-1087, 1094-1098)

Buzan Seljuk (1087-1094)

power passed to the Crusader counts

12.10 Military State of Melite

(title – prince)

(capital – until 1103: Melite, until 1118: Kyakhtu)

Gabriel (1086-1103)

Anonymous woman (1103-1118)

territory passed to the Danishman Emirate and Iconium Sultanate

12.11 Ayntap military state

(title – prince)

(capital – Ayntap)

Tatul (1086-1104)

territory passed to Byzantium

12.12 Sevaverak

(title – prince)

(capital – Sevaverak)

domains passed to the Ayyubid Sultanate

Poghos (1086 – c. 1124, co-ruler)

Nikephoros brother (1086 – c. 1124, co-ruler)

Isaiah the Apostate son of Poghos (1124 – c. 1185)

Stepanos son of Nikephoros (c. 1185 – d. 1213)

12.13 Karkar

military state

(title – prince)

(capital – Karkar)

Constantine (1097-1114)

Michael the Brave (1114-1125)

Constantine the Brave (1125-1137)

the territory passed to the Tsovk military state

12.14 Bardzraberd military state

Natanaelyans

(title – prince)

(capital – Bardzraberd)

Toros (1151-1159)

the territory passed to the Rubinyans military state

Ani principality

Pahlavunins

(title – prince)

(capital – Ani)

Grigor the Brave, son of Vasak (1077-1099: co-ruler)

Apirat’s son (1099 – c. 1150, reigning)

Grigor-Apirat’s son (c. 1150-1190)

The dynasty was extinguished, the domains passed to the Zakaryan dynasty

Zakaryan dynasty

(title – prince-prince)

(capital – until 1199 – Lori, until 1261 – Ani, until 1380 – Lori)

Sargis the Great, son of Khosrov (1118-1130)

Zakare’s son (c. 1130-1160)

Sargis the Great, son (c. 1160 – c. 1187)

Zakare’s son (1191-1212, reigning)

Ivan’s brother (1191-1227: reigning)

Sargis Zakare’s son (1212 – c. 1240: reigning)

Ivan the Elder’s son (1227-1250: reigning)

Zakare Sargis’s son (1240-1250: reigning, 1250-1261)

Ivane’s brother (1261-1263)

Sargis’s son (1263-1320)

Zakare’s son (1320-1330: reigning)

Khanzade’s son (1330-1340: reigning)

Vahram’s brother (1330-1340: reigning)

Zakare’s son (1340-1358)

Zaza’s son (1358-1380)

Anonymous

14.1 The Principality of Gag

People of Gag

(title – prince)

(capital – Gag)

The dynasty died out

Zakare the Younger, son of Zakare, son of Vahram (1191-1204)

Vahram the Brave (1204-1252)

Aghbugha son (1252 – c. 1258)

14.2 Principality of Tumkaberd

People of Tumkaberd

(title – prince)

(capital – Tumkaberd)

Sargis the Younger, son of Zakare, son of Vahram (1191-1210)

Son of Taghiade (1210-1230)

Son of Sargis (1230-1270)

The domains passed to the Samtskhetian rule

14.3 Principality of Mahkanaberd

Artsruni

(title – prince)

(capital – Mahkanaberd)

From the Vahram dynasty (1080 – c. 1130)

Son of Sadun (c. 1130-1165)

Son of Kurt (c. 1165-1180, co-ruler)

Brother of Vasak (c. 1165-1080: reigned, c. 1180-1190)

Sadun the son (c. 1190-1210)

Sherbaruk the son (c. 1210-1240)

Sadun the Brave son (c. 1240 – c. 1282)

Khutlubugha the son (1282-1293)

the dynasty died out, the domains passed to the Kingdom of Kartli

14.4 Principality of Aragatsotn

Vachutyans

(title – prince)

(capital – Bjni)

Vachut (c. 1110-1150)

Kurt the son (c. 1150-1180)

Vache the Great son (c. 1180-1235)

Kurt son (c. 1235 – c. 1254)

Vache son (1254-1300)

Kurt son (1300-1340)

Theodoros son (1340-1360)

Vanakan son (1360-1386)

dynasty ended

14.5 Aghbakyan rule

Aghbakyans

(title – prince)

(capital – Vayots Dzor)

Aghbak Vakhtang son of Sakri (c. 1100-1120)

Dlen son (c. 1120-1140)

Aghbak son (c. 1140-1160)

Vasak son (c. 1160-1215)

Babek son (c. 1215 – died) 1222)

Prosh Kaj Vasak’s son (1222-1284)

Hassan’s son (1284-1299)

Each’s son (1299-1317)

Hassan’s son (1317-1351)

dynasty ended

14.6 Tsarist rule

Dopyans

(title – prince)

(capital – Tsar)

Hassan Vakhtang Sakri’s son (c. 1130 – c. 1204)

Grigor’s son (1204-1260)

Hassan’s son (1260-1287)

Grigor’s son (1287 – c. 1315)

Vahram’s son (c. 1315-1350)

Hassan’s son (c. 1350 – c. 1385)

Vahram son (1385-1430)

became Sultan

14.7 Syunik Principality

Orbelyans

(title – prince)

(capital – Kapan)

Liparit Smbat son (1177-1184` reigning)

Elikum son (1180-1184` reigning)

Liparit son (1184-1226)

Elikum son (1226-1253)

Smbat brother (1253-1271)

Tarsayich brother (1273-1290)

Elikum son (1290-1300)

Burtel son (1300-1348)

Beshken son (1348-1377)

Ivane Burtel son (1377-1386` Hamishkhan)

Gurgen brother (1377-1386: Hamishkhan)

Smbat Ivane’s son (1386-ca. 1400)

Beshken brother (ca. 1400 – ca. 1407)

Bghen Smbat’s son (1407-1438)

Rustam Beshken’s son (1438 – ca. 1468)

dynasty ended

14.8 Principality of Dsegh

Mamikonyans

(title – prince)

(capital – Dsegh)

Sargis Orbelyan the younger sepuh (1177-1196)

Marzpan son (1196 – ca. 1230)

Grigor son (ca. 1230-1260)

anonymous

14.9 Principality of Utik

Bagratunis

(title – prince)

(capital – Matsnaberd)

From the Taghiadeni dynasty (1258 – c. 1290: reigning)

Brother Aghsartan (1258 – c. 1290: reigning)

Brother Pahlavan (1258 – c. 1290: reigning)

Son of Sargis Taghiadeni (c. 1290 – dec. 1315: reigning)

John the son (c. 1290 – c. 1315: reigning)

The domains passed to the Kingdom of Kartli

14.10 The rule of Hasan-Jalalyans

Hasan-Jalalyans

(title – prince)

(capital – Khachen)

Became a Melikut

Отправить отзыв

Ivane-Atabek Hasan-Jalal’s son (1261-1287)

Jalal’s son (1287 – c. 1340)

Ivane’s son (c. 1340-1380)

Jalal’s son (c. 1380 – c. 1431)

Albasad’s son (1431-1456)

Saiton’s son (1456-1470)

Sepedin Dynasty

Sefedin

(title – prince)

(capital – Akhtamar)

Sepedin, son-in-law of Prince Khedenek (c. 1180-1240)

Stepanos son (c. 1240-1296)

Zechariah son (c. 1296 – c. 1336)

Stepanos son (1336-1346)

David son (1346 – c. 1368)

Zechariah son (c. 1368 – c. 1393)

David son (1393-1433)

Zechariah son (1433-1464)

Stepanos nephew (1464, 1464-1467) reigning, 1467-1489)

Smbat the brother of King (1464-1467: reigning)

Zakaria son (1489 – c. 1496)

Atom son (c. 1496-1507)

Hovhannes son (c. 1507-1512)

Grigoris the Great son (c. 1512-1544)

Grigoris of the Little dynasty (c. 1544-1586)

Grigor of the Little dynasty (c. 1586-1605)

the dynasty died out, the domains passed to the elected Catholicos

Makvi principality

Amatunis

(title – prince)

(capital – Maku)

Zakaria of the dynasty (c. 1280-1310)

Brother of Peter (c. 1310-1360)

Son of Nur-ed-Din (c. 1360-1410)

Son of Soyurghatmish (c. 1410 – c. 1427)

The dynasty was extinguished, the domains passed to the Emirate of the Ghara-Ghoyunlu

Kingdom of Cilicia

Rubinyans, Hetumyans, Lusinyans, Nghryans

(title – King of Armenia)

(capital – until 1375 – Sis, until 1425 – Bardzraberd)

Levon I the Great Rubinyan son of Stepane (1198-1219)

Zabel Rubinyan daughter (1219-1220, 1223-1226)

Ruben-Raymond Rubinyan nephew of Leo I (1220)

Philip son of Bohemond of Antioch (1220-1223)

Hetum I Hetumyan son of Constantine Vasaki Hetumyan (1226-1269)

Leo II Hetumyan son (1269-1289)

Hetum II Hetumyan son (1289-1294, 1295-1296, 1297-1298, 1299-1305)

Toros Hetumyan brother (1294-1295)

Smbat III the Tyrant Hetumyan brother (1296-1297)

Constantine I Hetumyan brother (1298-1299)

Leo III Hetumyan son of Toros (1305-1307)

Oshin Hetumyan son of Levon II (1307-1320)

Levon IV the Sinful Hetumyan son (1320-1342)

Constantine II Lusignan son of Levon II’s daughter (1342-1344)

Constantine III Nghryan son of Baldwin (1344-1363)

Marion wife (1363-1364, 1373-1374)

Constantine IV Nghryan son of Constantine III’s brother Hetum (1364-1373)

Levon V Lusignan son of Constantine II’s brother John (1374-1375)

Constantine V Brother of Constantine IV of Nghrian (1375-1424)

Constantine VI of Nghrian (1424-1425)

The kingdom was dissolved, military states emerged

17.1. Paperon Principality

Hetumians

(title – prince)

(capital – Paperon)

Constantine the Great, son of Vasak (1198-1263)

Smbat the Great, son of Sparapet (1263-1277)

Constantine the Great (1277 – c. 1300)

The domains passed to the Kingdom of Cilicia

17.2. Lambron Principality

Hetumians

(title – prince)

(capital – Lambron)

Constantine son of Hetum (1198-1250)

Vasak son (1250-1285)

Hetum son (1285 – c. 1290)

Raymond the Brave son (c. 1290-1320)

the dynasty died out, the domains passed to the Kingdom of Cilicia17.3. Korikos’s Principality

Hetumians

(title – prince)

(capital – Korikos)

Oshin, brother of Hetum I (1220-c. 1253)

Grigor the son (c. 1250 – c. 1280)

Hetum the son of the Historian (1280-1305)

Oshin the son (1305-1307)

Hetum the son (1307-1320)

Oshin the brother (1320-1329, co-ruler)

Constantine the brother (1320-1329, co-ruler)

Oshin the son of Hetum (1329-1360)

Shahan the son (1360-1375)

the dynasty died out, the domains passed to the Kingdom of Cilicia

17.4. Principality of Nghri

Hetumyans

(title – prince)

(capital – Nghri)

Constantine Vasak son of Lambron (1285-1307)

Vasak son (1307-1328)

Baldwin brother (1328-1336)

Constantine son (1336-1344, 1344-1363` King of Armenia)

Hetum the Brave brother (1344-1378)

Gevorg son (1378 – c. 1420)

the dynasty died out

Отправить отзыв

18.1 Military State of Bardzrberd

(title – prince)

(capital – Bardzrberd)

Anonymous (1425-1465)

Territory passed to the Mamluk Sultanate

18.2 Military State of Kapan

(title – prince)

(capital – Kapan)

Anonymous (1425-1435)

Territory passed to the Mamluk Sultanate

18.3 Military State of Vahka

(title – prince)

(capital – Vahka)

Anonymous (1425-1466)

Territory passed to the Emirate of Zulqadarians

18.4 Military

State of Tsamndav

(title – prince)

(capital – Tsamndav)

Anonymous (1425-1466)

The territory passed to the Emirate of Zulqadaryans

18.5 Zeytun – military state

(governing body – council of elders of princes elected from 4 or 5 clans)

(capital – Zeytun)

Yenitunyans (c. 1425-1923)

Surenyants (c. 1425-1923)

Shavroyans (c. 1425-1923)

Yaghubyans (c. 1785-1923)

Norashkarhyans (c. 1870-1923)

territory passed to the Republic of Turkey

18.6 Hamshen military state

Amatunis

(title – prince)

(capital – Hamshen)

Arakel clan (1386-1425)

David son (1425-1440)

Vard son (1440-1450)

Veke son (1450-1460)

Davit son (1460-1489)

Anonymous from the dynasty (1489 – c. 1800)

Domains passed to the Ottoman Sultanate

19.1 Gandzasar Melikdom

Hasan-Jalalyans

(title – Melik)

(capital – Gandzasar)

The domains passed to the Russian Empire

Saiton son of Albasad (1456-1470)

Velijan son (1470 – c. 1510)

Khatir son (c. 1510-1540)

Sargis son (c. 1540-1560)

Jalal-bek son (c. 1560-1610)

Hovhannes son (c. 1610 – c. 1634)

Grigor son (1634-1657)

Petros son (1657-1675)

Yeremia son (1675-1700)

From the Simon dynasty (1700-1702)

From the Isaiah the Narrator dynasty (1702-1728)

From the Alaverdi dynasty (1728-1763)

Hovhannes son (1763-1786)

Sargis brother (1786-1828)

19.2 Melikdom of Varanda

Melik-Dopians

(title – melik)

(capital – Shushi)

Saiton Shahnshah’s son (c. 1430 – c. 1480)

Ishkhan’s son (c. 1510-1540)

Mirzakhan’s son (c. 1540-1560)

Pap’s son (c. 1560-1570)

Avan’s brother (c. 1570-1590)

Mirza-bek Shahnazar’s son (c. 1603-1640)

Baghr-khan’s son (c. 1640-1650)

Baghr’s son (c. 1650-1670)

Shahnazar’s son (c. 1670-1695)

Baghr son (c. 1695-1725)

Huseyin brother (c. 1725 – c. 1736)

Hovsep son (1736-1749)

Shahnazar the Traitorous Brother (1749-1792)

Jumshud son (1792-1799)

Janibashkh son (1799-1810)

Hovhannes brother (1810-1828)

The domains passed to the Russian Empire

19.3 Melikdom of Gegharkunik

Melik-Shahnazaryans

(title – melik)

(capital – Sotk)

Baghr son of Shahnazar (c. 1468-1510)

Hachijan son (c. 1510-1515)

Aran son (c. 1515-1520)

Adam son (c. 1520-1530)

Avan brother (c. 1530-1540)

Pashik son (c. 1540-1550)

Daniel son (c. 1550-1565)

Muzaffar son (c. 1565-1580)

Ishkhan son (c. 1580-1590)

Melikset son (c. 1590-1600)

Shahnazar son (c. 1600-1608)

Yavri-bek son (c. 1608-1625)

Abov brother (c. 1625-1630)

Balasan son (c. 1630-1640)

Melik-bek son (c. 1640-1670)

Mirzakhan son (c. 1670-1710)

Sargis son (c. 1710-1730)

Melikjan son (c. 1730 – ul. 1735)

Son of Manuchar (1735-1747)

The dynasty was extinguished

19.4 Gulistan Melikdom

Melik-Beglaryans

(title – melik)

(capital – Gulistan)

The domains passed to the Russian Empire

Abov Sev (c. 1604 – d. 1632)

Beglar son (1632 – c. 1650)

Abov Kahl son (c. 1650-1690)

Esai son (c. 1690-1710)

Tamraz brother (c. 1710-1730)

Hovsep Kaj Abov son (c. 1730-1780)

Beglar son (c. 1780 – 1781)

Brother Tamraz (1781 – c. 1785)

Son Abov Kaj (c. 1785 – c. 1828)

19.5 Syunik Melikdom

Melik-Parsadanyans

(title – melik)

(capital – Kapan)

Parsadan (1640 – c. 1650)

Sargis son (c. 1650-1670)

Balasan son (c. 1670-1690)

Parsadan son (c. 1690-1724)

Balasan son (c. 1724-1750)

Parsadan son (c. 1750-1780)

dynasty died out

19.6 Jraberd Melikdom

Melik-Israelyans

(title – melik)

(capital – Jraberd)

Yesayi (c. 1680-1710)

Brother of Alaghuly (c. 1710 – c. 1750)

Brother of Hatam (1750-1783)

Son of Majlum the Brave (1783-1796)

Son of Rostom the Brave (1796-1798)

Brother of Hatam (1798-1828)

The domains passed to the Russian Empire

19.7 Dizak Melikdom

Melik-Eganyans

(title – Melik)

(capital – Dizak)

Luke (c. 1680-1710)

Son of Yegan the Great (c. 1710 – c. 1744)

Son of Aram (1744-1745)

Brother of Yesay (1745-1781)

From the Bakhtam dynasty (1781-1795)

Abbas Dajan son (1795-1828)

The domains passed to the Russian Empire

19.8 Tatev Melikdom

Melik-Baghryans

(title – melik)

(capital – Tatev)

Baghr (c. 1680 – c. 1722)

The dynasty died out, and the domains passed to the Melik-Parsadanians

19.9 Sisian Melikdom

Melik-Safrazyans

(title – melik)

(capital – Sisian)

Safraz (c. 1680-1710)

The dynasty died out, and the domains passed to the Melik-Parsadanians

19.10 Syunik Principality

(title – prince)

(capital – Kapan)

Davit-bek (1722-1728)

Mkhitar Sparapet (1728-1730)

Abraham Sparapet (1730-1736)

Power passed to the meliks

20.1 Sassoun Principality

Mamikonyans

(title – prince)

(capital – Sassoun)

Anonymous (c. 1595-1650)

From the Holo dynasty (c. 1650-1690)

Gorge son (c. 1690-1720)

Hepo son (c. 1720 – ed. 1769)

Poghos son (1769 – c. 1810)

Sergo son (c. 1810 – c. 1878)

Peto son (1878-1894)

The dynasty was extinguished, the power passed to the fidayid leaders

20.2 Savur principality

Savurians

(title – prince)

(capital – Savur)

Anonymous (c. 1595-1920)

The domains passed to the Ottoman Sultanate

20.3 Sgherd principality

(title – prince)(capital – Sgherd)

Ter-Poghos (c. 1800-1840)

Anonymous from the dynasty (c. 1840-1920)

The domains passed to the Ottoman Sultanate

First Republic of Armenia

(title – Prime Minister)(capital – Yerevan)

Hovhannes Kajaznuni (28.05.1918-19.06.1919)

Alexander Khatisyan (21.06.1919-12.05.1920)

Hamazasp Ohanjanyan (12.05.1920-25.11.1920)

Simon Vratsyan (25.11.1920-02.12.1920, 26.04.1921-13.07.1921)

Garegin Nzhdeh (25.12.1920-26.04.1921)

The First Republic of Armenia was dissolved, and its territory passed to the Second Soviet Republic of Armenia Socialist Republic, becoming part of the USSR.

The Second Soviet Socialist Republic of Armenia

(title – First Secretary of the Central Committee of the Communist Party of Armenia)

(capital – Yerevan)

1. Gevorg Alikhanyan (03.12.1920-04.04.1921)

2. Sargis Srapionyan (04.04.1921-26.01.1922)

3. Ashot Hovhannisyan (26.01.1922-15.11.1927)

4. Hayk Hovsepyan (15.11.1927-12.09.1928)

5. Haykaz Kostanyan (12.09.1928-24.05.1930)

6. Aghasi Khanjyan (24.05.1930-09.07.1936)

7. Amatuni Vardapetyan (13.07.1936-21.09.1937)

8. Grigori Harutyunyan (24.09.1937-12.03.1953)

9. Suren Tovmasyan (12.03.1953-28.12.1960)

10. Yakov Zarubyan (28.12.1960-05.02.1966)

11. Anton Kochinyan (05.02.1966-24.11.1974)

12. Karen Demirchyan (24.11.1974-21.05.1988)

13. Suren Harutyunyan (21.05.1988-05.04.1990)

14. Vladimir Movsisyan (05.04.1990-28.11.1990)

15. Levon Ter-Petrosyan (28.11.1990-16.10.1991: Chairman of the Presidium of the Supreme Council of the Armenian SSR, 16.10.1991-04.02.1998: President of the Republic of Armenia)

16. The Second Republic of Armenia was dissolved, and its territory passed to the Third Republic of Armenia.

23. Third Republic of Armenia

(title – President)

(capital – Yerevan)

1. Levon Ter-Petrosyan (16.10.1991-04.02.1998)

2. Robert Kocharyan (04.02.1998-09.04.2008)

3. Serzh Sargsyan (09.04.2008 – present)

23.1 Nagorno-Karabakh Republic

(title – President)

(capital – Stepanakert)

1. Leonard Petrosyan (12.09.1990-08.01.1992)

2. Arthur Mkrtchyan (08.01.1992-14.14.1992)

3. Georgi Petrosyan (14.14.1992-02.09.1993)

4. Karen Baburyan (02.09.1993-22.12.1994)

5. Robert Kocharyan (22.12.1994-20.03.1997)

6. Arkady Ghukasyan (20.03.1997-19.07.2007)

7. Bako Sahakyan (19.07.2007 – present)

8. Arayik Harutyunyan (2020 – present)